Zasiedzenie i użytkowanie wieczyste to nie to samo

Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego we własność ma w praktyce taki skutek jak przerwanie biegu zasiedzenia

Publikacja: 19.08.2008 06:01

Sąd Najwyższy w podjętej uchwale (sygn. III CZP 68/08)

uznał, że do okresu posiadania samoistnego prowadzącego do nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie nie dolicza się okresu, w którym ubiegający się posiadał ją jak użytkownik wieczysty.

Wątpliwość prawna wyjaśniona w tej uchwale powstała na tle sprawy wniesionej w 2007 r. przez małżonków Urszulę i Leszka M. Chcieli stwierdzenia, że 1 stycznia 2006 r. nabyli przez zasiedzenie własność nieruchomości o pow. 16 mkw. Są oni spadkobiercami Ewy J., która kupiła prawo użytkowania wieczystego do działki, będącej aktualnie ich własnością, od Jana K.

Najpóźniej w 1976 r. Jan K. i jego sąsiad Witold P. przesunęli granicę między działkami, do których przysługiwało im prawo użytkowania wieczystego. Witold P. odstąpił sąsiadowi część swej działki (16 mkw.) na miejsce parkingowe. Gdy Jan K. sprzedał swą nieruchomość Ewie J., ten skrawek gruntu znalazł się w jej posiadaniu, a następnie w posiadaniu jej spadkobierców Urszuli i Leszka M.

W 1999 r. prawo użytkowana wieczystego przysługujące Witoldowi P. (wraz ze skrawkiem gruntu znajdującym się w posiadaniu sąsiadów) zostało przekształcone we własność, a w 2004 r. doszło do takiego samego przekształcenia działki należącej dziś do małżonków M.

Sąd I instancji odmówił im stwierdzenia zasiedzenia. Okres zasiedzenia nieruchomości w dobrej wierze wynosi 20 lat, a w złej wierze – 30 lat. Jest dziś bezsporne, że można nabyć przez zasiedzenie nie tylko prawo własności gruntu, ale także prawo użytkowanie wieczystego.

Rozumowanie sądu I instancji, mówiąc w uproszczeniu, było takie: od dnia przesunięcia granicy do dnia przekształcenia prawa użytkowania gruntu, biegł na rzecz posiadaczy 16 mkw. termin zasiedzenia prawa użytkowania wieczystego, ale był to zbyt krótki okres, by do zasiedzenia doszło.

Od przekształcenia prawa użytkowania wieczystego we własność rozpoczął się okres posiadania prowadzący do zasiedzenia prawa własności, ale on także, co oczywiste, jeszcze nie upłynął. Nie można bowiem przyjąć, że Jan K. ze swej działki korzystał jako użytkownik wieczysty, a z kawałka działki sąsiada jak właściciel. Materiał dowodowy nie pozwala, w ocenie sądu I instancji, na przypisanie Janowi K. takiego zamiaru.

Sąd II instancji nie był pewny słuszności stanowiska sądu I instancji. Przeciwko niemu przemawia bliskość rodzajowa prawa użytkowania wieczystego i prawa własności, a także bliskość funkcji tych praw oraz literalna wykładnia art. 176 § 1 k.c., który pozwala na zaliczenie do okresu samoistnego posiadania prowadzącego do zasiedzenia samoistnego okresu posiadania poprzednika, bez rozróżnienia, czy chodzi o nieruchomość będącą własnością innej osoby czy objętą jej użytkowaniem wieczystym.

SN nie podzielił tych argumentów. Treść wskazanej uchwały świadczy o słuszności stanowiska zajętego w sprawie małżonków M. przez sąd I instancji. Użytkowanie wieczyste bowiem to jednak nie to samo co własność. W konsekwencji do celów zasiedzenia nie można sumować okresów samoistnego posiadania jak właściciel i jak użytkownik wieczysty.

Sąd Najwyższy w podjętej uchwale (sygn. III CZP 68/08)

uznał, że do okresu posiadania samoistnego prowadzącego do nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie nie dolicza się okresu, w którym ubiegający się posiadał ją jak użytkownik wieczysty.

Pozostało 92% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów