Spłata cudzego kredytu nie jest kosztem spółki

Wydatki na opłaty i odsetki od kredytu zaciągniętego przez inny podmiot nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu

Aktualizacja: 28.09.2009 07:53 Publikacja: 28.09.2009 06:56

Spłata cudzego kredytu nie jest kosztem spółki

Foto: Fotorzepa, Dariusz Majgier DM Dariusz Majgier

Red

[b]Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny 6 sierpnia 2009 r. (II FSK 797/08).[/b]

Spółka przejęła 50 proc. zadłużenia wspólników spółki cywilnej z tytułu niespłaconych kredytów, za zgodą banku udzieloną pod warunkiem przystąpienia do długu wspólników spółki cywilnej. Ponadto zobowiązania na rzecz banku z tytułu kredytów bankowych oraz awali wekslowych zostały przejęte w połowie przez skarżącą i inną spółkę. Pozostałe wierzytelności i zobowiązania spółki cywilnej przypadły po połowie jej wspólnikom.

Zdaniem organów nie miało to wpływu na wielkość osiągniętego przez skarżącą przychodu, a wydatki poniesione przez nią w związku ze spłatą kredytu nie mogły być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Oceny tej nie zmienia fakt otrzymania przez spółkę w drodze aportu urządzeń, na których zakup zaciągnięto przejęte kredyty. Wspólnicy spółki cywilnej otrzymali za swój majątek ekwiwalent w postaci udziałów spółki w wysokości odpowiadającej wartości wniesionej do niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Spółka ustanawiając wielkość i wartość udziałów przyznanych poszczególnym udziałowcom, nie pomniejszyła otrzymanego aportu o wartość zobowiązań wobec banku.

Spółka zaskarżyła wyrok do WSA w Białymstoku, który oddalił skargę.

Poglądu spółki nie podzielił również NSA, który oddalił skargę kasacyjną i wskazał, że [b]wydatki związane ze spłatą kredytu dotyczyły kredytu zaciągniętego i skonsumowanego na skutek nabycia środków trwałych przez inny podmiot. Spłata kredytu przez skarżącą nie miała przełożenia na uzyskany przez nią przychód[/b].

Wniesienie aportem środków trwałych do spółki nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o CIT. Tym samym wydatki związane z nabyciem tych środków trwałych nie mogą być kosztami w rozumieniu CIT. W zamian za wniesienie środków trwałych aportem ich dotychczasowi właściciele otrzymali udziały w spółce.

Sąd kasacyjny podzielił zdanie, że nie zaistniał związek między poniesionymi wydatkami i przewidywanym przychodem spółki.

[i]Jakub Makarewicz, Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Patryk Włodarski starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro we Wrocławiu)[/b]

Pierwsze wrażenie jest takie, że wyrok NSA wpisuje się w coraz wyraźniej zarysowującą się linię orzeczniczą niekorzystną dla podatników uczestniczących w transakcjach aportowych. Orzekające według niej sądy uznają, że spółka otrzymująca aport, która przejmuje zobowiązania kredytowe wnoszącego wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, nie ma prawa do ujmowania w swoim wyniku podatkowym wydatków z tytułu uiszczanych odsetek od przejętego kredytu.

Podstawowym argumentem, podnoszonym przez sądy w tego typu przypadkach, jest brak związku między spłatą odsetek i uzyskiwanym przez przejmującą kredyt spółkę przychodem do opodatkowania, utożsamianym z otrzymaniem korzyści majątkowej w postaci przedmiotu aportu.

Argument ten, podniesiony również przez sąd w omawianej sprawie, nie jest racjonalny, biorąc pod uwagę ekonomiczny sens transakcji aportowej, jak również nie ma uzasadnienia w przepisach prawa podatkowego. Przejmowane zobowiązania są bowiem zazwyczaj związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez wnoszącego aport i służą do sfinansowania nabycia aktywów będących przedmiotem aportu.

W rezultacie spłata odsetek od przejętego kredytu ma związek nie tyle z przychodem w postaci samego przedmiotu aportu, ile z przychodami, które otrzymujący aport podatnik będzie generował, wykorzystując do tego wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa urządzenia, co podnosiła skarżąca spółka w trakcie postępowania.

Wydaje się jednak, że mimo wszystko tego konkretnego orzeczenia nie powinno się wskazywać jako argumentu za potwierdzeniem tezy, że sądy administracyjne co do zasady bronią poglądu o nieodliczalności odsetek od kredytów przejętych w ramach transakcji aportowych. Trzeba bowiem zwrócić uwagę na istotne elementy bardzo zawiłego stanu faktycznego (m.in. odpowiedzialność solidarną za dług wspólników spółki cywilnej), które powodują, że nie można porównywać go z typową transakcją aportową.

Ze względu na przystąpienie przez spółkę do długu na zasadach odpowiedzialności solidarnej i nieuwzględnienie jego wartości w wartości nominalnej wydanych w zamian za aport udziałów można mieć poważne wątpliwości co do związku długu z otrzymanym aportem, które podzieliły zarówno organy podatkowe, jak i sądy administracyjne obydwu instancji.[/ramka]