Aktualizacja: 23.03.2011 04:10 Publikacja: 23.03.2011 02:00
Foto: Rzeczpospolita
Od zasady tej są jednak wyjątki. Określa je ordynacja podatkowa (dalej op).
Z art. 282b op wynika, że kontrola jest wszczynana nie wcześniej niż po upływie siedmiu dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia.
Przepisy pozwalają również rozpocząć kontrolę wcześniej niż po upływie siedmiu dni od doręczenia zawiadomienia.
Aby jednak było to możliwe, konieczna jest zgoda kontrolowanego.
Przykład
Pan Józef otrzymał 3 marca zawiadomienie, z którego wynikało, że 11 marca organy podatkowe zamierzają rozpocząć w jego firmie kontrolę. Inspektorzy pojawili się w firmie już 9 marca.
Pan Józef nie musi ich wpuszczać. Nie ma takiego obowiązku. Inspektorzy wejdą wcześniej do firmy, gdy pan Józef się na to zgodzi.
Organy podatkowe nie wejdą do firmy również wtedy, gdy od doręczenia zawiadomienia o zamiarze przeprowadzenia kontroli minie więcej niż 30 dni.
Dlatego że zgodnie z op, jeśli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, jej wszczęcie wymaga ponownego zawiadomienia.
Nie o każdej jednak wizycie fiskus musi uprzedzać. W pewnych sytuacjach obowiązku takiego nie ma. Mówi o tym art. 282c op.
Zgodnie z nim nie zawiadamia się o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, jeżeli dotyczy ona zasadności zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o VAT.
Również wtedy, gdy kontrola ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe nie ma obowiązku uprzedzania o niej.
Fiskus nie musi uprzedzać o swojej wizycie także wtedy, gdy kontrola dotyczy opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych, a także wtedy, gdy jej przedmiotem jest niezgłoszona do opodatkowania działalność gospodarcza (to jeden z priorytetów wśród zadań dla urzędów kontroli skarbowej na 2011 rok).
Obowiązku zawiadamiania o zamiarze wszczęcia kontroli nie ma również wtedy, gdy ma być ona podjęta na podstawie informacji uzyskanych zgodnie z przepisami o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (chodzi o ustawę z 16 listopada 2000; tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 46, poz. 276 ze zm.).
Fiskus nie zapowiada wizyty także wtedy, gdy kontrola ma charakter doraźny dotyczący ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, użytkowania kasy rejestrującej lub sporządzania spisu z natury.
Tak samo jest wówczas, gdy kontrola zostaje wszczęta w trybie, o którym mowa w art. 284a § 1 (czyli gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia).
Ordynacja podatkowa mówi także, że obowiązku zawiadomienia o planowanej kontroli nie ma wtedy, gdy organ podatkowy posiada informacje, z których wynika, że kontrolowany:
- został prawomocnie skazany w Polsce za popełnienie przestępstwa skarbowego, przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwa według ustawy z 29 września 1994 o rachunkowości (tekst jedn. DzU z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.) lub wykroczenia polegającego na utrudnianiu kontroli (w przypadku osoby prawnej ten warunek odnosi się do każdego członka zarządu lub osoby zarządzającej, a w przypadku spółek niemających osobowości prawnej – do każdego wspólnika),
- jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
- nie ma miejsca zamieszkania lub adresu siedziby albo doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.
O zamiarze wszczęcia kontroli nie zawiadamia się również w razie konieczności rozszerzenia zakresu kontroli na inne okresy rozliczeniowe, z uwagi na nieprawidłowości stwierdzone w wyniku dokonanych już czynności kontrolnych.
Oczywiście już po rozpoczęciu czynności kontrolnych organ informuje kontrolowanego o przyczynie braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli.
Kontrola podatkowa może być przeprowadzona jedynie na podstawie upoważnienia (udziela go np. naczelnik urzędu skarbowego lub osoba go zastępująca – w odniesieniu do pracowników tego urzędu).
Wszczęcie kontroli następuje poprzez doręczenie upoważnienia do jej przeprowadzenia kontrolowanemu lub osobie upoważnionej do jego reprezentacji. Kontrolujący musi zatem, przed doręczeniem upoważnienia, ustalić, czy dana osoba, której doręcza upoważnienie i okazuje legitymację służbową, jest rzeczywiście jedną z tych, które są upoważnione do odbioru.
Ma to duże znaczenie. Dlatego że doręczenie upoważnienia osobie nieupoważnionej do reprezentowania kontrolowanego ma taki skutek, że wszczęcie kontroli jest bezskuteczne. Na tym jednak nie koniec. Skutku prawnego nie wywołają również kolejne czynności podjęte w trakcie takiej kontroli.
Kto jest zatem legitymowany do odbioru upoważnienia do przeprowadzenia kontroli? W przypadku osób fizycznych będzie to sam kontrolowany, a gdy ma pełnomocnika upoważnionego do reprezentowania go w trakcie kontroli, to ten pełnomocnik.
Jeśli kontrola wszczynana jest w stosunku do małżonków opodatkowanych wspólnie, upoważnienie do kontroli trzeba doręczyć każdemu z nich, bo każdy jest stroną w postępowaniu.
Z kolei w razie kontroli u osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej upoważnienie trzeba doręczyć członkowi zarządu, wspólnikowi, innej osobie upoważnionej do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw albo osobie wyznaczonej w trybie art. 281 op.
Gdy osoby te są nieobecne, kontrolujący wzywa kontrolowanego lub osobę wskazaną w sposób określony w art. 281a op do stawienia się w miejscu, w którym można prowadzić czynności kontrolne następnego dnia po upływie siedmiu dni od dnia doręczenia wezwania.
Nie zawsze jednak inspektorzy muszą mieć upoważnienie do przeprowadzenia kontroli już w momencie wchodzenia do firmy. W pewnych przypadkach kontrola możliwa jest jedynie na podstawie legitymacji.
Mówi o tym art. 284a op. Zgodnie z nim do przeprowadzenia kontroli wystarczy sama legitymacja, gdy okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne podjęcie kontroli, a w szczególności gdy istnieje:
- ryzyko utraty materiału dowodowego lub
- uzasadnione prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.
Ponieważ przepisy nie precyzują szczegółowo tych okoliczności, daje to kontrolującym spore pole do manewru. Ich działanie nie podlega bowiem żadnej weryfikacji (bo nie ma możliwości zaskarżenia).
Ale uwaga!
Choć w takich wypadkach inspektor wejdzie do firmy niemal natychmiast, okazując jedynie legitymację, nie oznacza to, ze nie będzie musiał postarać się o upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.
Przepisy nie zdejmują z niego tego obowiązku, jedynie odsuwają nieco w czasie. Kontrolujący obowiązany jest bowiem dostarczyć takie upoważnienie niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu trzech dni od wszczęcia kontroli.
Tylko gdy nie można ustalić danych identyfikujących kontrolowanego, upoważnienie doręczane jest dopiero po ich ustaleniu.
Podatnicy powinni pamiętać, że jeśli termin na doręczenie upoważnienia zostanie przekroczony albo upoważnienie nie zostanie doręczone kontrolowanemu, dokumenty pozyskane w trakcie kontroli nie będą mogły być dowodem w postępowaniu podatkowym.
Warto jednak mieć na uwadze, że nie uda się podważyć wyników kontroli jedynie na tej podstawie, że w jej trakcie zmienił się inspektor i podatnik nie otrzymał ponownego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
Jak wynika bowiem z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 28 stycznia 2011 (III SA/Wa 1341/10), po zmianie inspektora lub pracownika prowadzącego czynności kontrolne nie ma obowiązku ponownego doręczenia kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli podatkowej.
„Doręczenie to bowiem następuje w momencie wszczęcia tej kontroli. Kontrolowany jest informowany o zmianie inspektora lub pracownika prowadzącego czynności kontrolne poprzez doręczenie postanowienia w tym przedmiocie” – wynika z uzasadnienia.
Pamiętajmy również o tym, że kontrola powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie wskazanym w upoważnieniu do jej przeprowadzenia. Jeśli zakończenie czynności kontrolnych w tym terminie nie jest możliwe, inspektorzy zawsze obowiązani są zawiadomić nas o tym.
Powinni przy tym podać przyczyny przedłużenia terminu zakończenia kontroli i wskazać nowy termin, po upływie którego zakończą swoje czynności.
Dopełnienie przez kontrolujących wspomnianych obowiązków ma duże znaczenie. Dlatego że dokumenty dotyczące czynności kontrolnych dokonanych po upływie terminu nie są dowodem w postępowaniu podatkowym (chyba że został wskazany nowy termin zakończenia kontroli).
Przykład
Z upoważnienia do przeprowadzenia kontroli wynikało, że powinna się ona zakończyć do 9 marca. Tak się nie stało i inspektorzy przeglądali firmowe rozliczenia jeszcze przez dwa dni (do 11 marca).
Ponieważ nie został wyznaczony nowy termin zakończenia kontroli, dokumenty dotyczące czynności kontrolnych wykonanych po 9 marca nie będą mogły być dowodem w prowadzonym postępowaniu podatkowym.
Ustawowe wymogi
Co powinno wynikać z dokumentów
W zawiadomieniu o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej powinno się znaleźć:
- oznaczenie organu,
- data i miejsce wystawienia,
- oznaczenie kontrolowanego,
- wskazanie zakresu kontroli,
- pouczenie o prawie do złożenia korekty deklaracji,
- podpis osoby upoważnionej do zawiadomienia.
Z kolei z upoważnienia do przeprowadzenia kontroli podatnik powinien dowiedzieć się:
- jaki organ ją przeprowadza oraz kiedy i w jakim miejscu zostało wystawione,
- na podstawie jakiego przepisu będzie prowadzona kontrola,
- jak nazywa się kontrolujący i jaki jest numer jego legitymacji służbowej,
- kto ma być kontrolowany i w jakim zakresie,
- o dacie rozpoczęcia i przewidywanym terminie zakończenia kontroli,
- kto udzielił upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska i funkcji, musi być też podpis tej osoby,
- jakie prawa i obowiązki kontrolowanego wynikają z przepisów. -
Czytaj również:
Przedstawiciele fiskusa też muszą przestrzegać przepisów
Kiedy zebrane dowody będą nieważne
Żądaj odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez inspektora
Firmy nie można kontrolować w biurze rachunkowym
Za pomyłkę odpowie podatnik, a nie biuro
Więcej informacji w serwisie:
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
Sąd Okręgowy w Gdańsku udzielił zabezpieczenia roszczeń w postępowaniu grupowym o ustalenie nieważności umów o kredyt konsumencki na zakup pomp ciepła. Bank wypłacił pieniądze sprzedawcom pomp ciepła, choć urządzenia te nie trafiły do ich klientów.
Ostatnie osiem lat to najgorszy okres w historii Trybunału Konstytucyjnego, który został doprowadzony na skraj organizacyjnej i etycznej zapaści. Gorzej zapewne nie będzie, bo to byłoby trudne – twierdzi dr Tomasz Zalasiński, konstytucjonalista.
TSUE orzekł, że rozpoznanie skarg frankowiczów ma nastąpić w rozsądnym terminie i uwzględniać indywidualne zarzuty.
Z końcem 2024 r. wygasa obowiązek gmin zapewnienia lokali zamiennych lokatorom mieszkającym w budynkach wymagających rozbiórki lub remontu. Jeżeli nie będzie zmiany przepisów, obowiązek ten spocznie wyłącznie na właścicielach budynków, którzy ani nie mają na to pieniędzy, ani nie dysponują zasobem lokali zamiennych - alarmuje rzecznik praw obywatelskich.
Bank wspiera rozwój pasji, dlatego miał już w swojej ofercie konto gamingowe, atrakcyjne wizerunki kart płatniczych oraz skórek w aplikacji nawiązujących do gier. Teraz, chcąc dotrzeć do młodych, stworzył w ramach trybu kreatywnego swoją mapę symulacyjną w Fortnite, łącząc innowacyjną rozgrywkę z edukacją finansową i udostępniając graczom możliwość stworzenia w wirtualnym świecie własnego banku.
Mąż przez kilkanaście lat utrzymywał stado krów, które dostał od rodziców. Przy rozwodzie i podziale majątku dorobkowego okazuje się, że stado należy już do wspólnego majątku i trzeba się nim podzielić.
Z funkcją członka zarządu wiążą się nie tylko przywileje, ale przede wszystkim obowiązki i ... odpowiedzialność, o czym często się zapomina.
Ulgi podatkowe na wsparcie innowacji oraz nowych inwestycji mogą zwiększyć konkurencyjność przedsiębiorców, stanowiąc alternatywę dla finansowania z grantów UE. Jak wdrażane zasady dotyczące globalnego podatku minimalnego wpłyną na atrakcyjność krajowych instrumentów wsparcia?
Fundacje rodzinne w Polsce stają się coraz popularniejszym narzędziem do planowania sukcesji w rodzinach o znacznych zasobach finansowych. To dobre rozwiązanie prawne dla tych przedsiębiorców, którzy przez lata rozwijali swoje firmy i chcieliby zadbać o biznesowe dziedzictwo.
W celu zapewnienia minimum ochrony każdemu ze współuprawnionych z udziału, w sytuacji konfliktu między nimi i braku wskazania wspólnego przedstawiciela, każdy ze współuprawnionych powinien mieć możliwość zaskarżenia uchwały, która godzi w jego interesy i jest sprzeczna z umową spółki, dobrymi obyczajami bądź z ustawą.
Firma może rozliczyć wydatki na wyżywienie zapewniane współpracującym z nią przedstawicielom kontrahentów. Z kosztów trzeba natomiast wyrzucić prezenty.
Jeszcze nigdy we współczesnej historii Rosji, państwo nie przejęło tak wiele prywatnego majątku, jak w trzecim roku wywołanej przez Putina wojny. Kreml nazywa to „nacjonalizacją”. W rzeczywistości jest to grabież prywatnych aktywów.
Związanie oceną prawną sądu wyklucza możliwość zwrócenia się przez organ interpretacyjny, ponownie rozpoznający sprawę, o wydanie opinii klauzulowej.
Na postanowienie w sprawie dodatkowego opisu i oszacowania wartości nieruchomości z art. 110u § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji przysługuje zażalenie.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
