Jak już mówiłem, jasne jest, że kamieniem milowym w obecnej polityce fiskusa amerykańskiego (IRS) jest ustawa Foreign Account Tax Compliance Act (FATCA). Mimo tego, iż ustawa obowiązuje tylko w Stanach Zjednoczonych, ma olbrzymie skutki dla instytucji finansowych poza USA – w krajach, których rządy zaakceptowały przepisy w niej zawarte. Czyli być może niebawem także dla Polski.
FATCA m.in. zobowiązuje zagraniczne instytucje finansowe do identyfikacji nowych i starych klientów oraz przekazywania informacji do IRS, wstrzymywania płatności z Ameryki oraz zamykania w tychże instytucjach wybranych kont bankowych należących do obywateli amerykańskich. Innymi słowy: bardzo możliwe, że polskie instytucje finansowe będą musiały niebawem zacząć działać zgodnie z amerykańskim prawodawstwem wewnętrznym i de facto stać się ekspozyturą IRS na terenie Polski.
Zgodnie z FATCA polskie instytucje finansowe muszą zawrzeć bezpośrednio umowę o współpracy z IRS do 25 października 2013 lub zostać objęte przywilejami wynikającymi z bycia członkiem grupy kapitałowej, gdzie spółka matka dokonała tego za nich. Jeżeli tego nie uczynią (lub kraj macierzysty nie będzie chciał podpisać umowy z USA – o czym niżej), zostaną uznane za Non-Participating Foreign Financial Instutition (NPFFI). Tym samym narażą się na surowe sankcje, w tym na wstrzymanie płatności z amerykańskich źródeł lub na zamkniecie ich konta przez inne instytucje finansowe (np. te, które mają podpisaną umowę z IRS).
Sprzeczne z lokalnymi przepisami
USA, zdając sobie sprawę, że obowiązki wynikające z FATCA (m.in. wstrzymywanie płatności, identyfikacja kont oraz obowiązek zamykania ich przez zagraniczne instytucje finansowe), są najprawdopodobniej sprzeczne z prawem lokalnym (np. z prawem polskim), obecnie wdrażają system umów międzyrządowych (IGA). Praktyczne znaczenie IGA może polegać nawet na wdrożeniu do przepisów ustawodawstwa krajowego regulacji wynikających z FATCA, w tym do zmian regulacji dotyczących tajemnicy bankowej lub ubezpieczeniowej.
Z naszych informacji wynika, że polski rząd ma zamiar podpisać IGA i umożliwić przekazywanie danych wymaganych przez FATCA za pośrednictwem Ministerstwa Finansów.