Zastrzeżenia szefa Bundesbanku i członka rady zarządzającej EBC Axela Webera dotyczące ostatnich decyzji w sprawie planu pomocy krajom peryferyjnym strefy euro zdaje się podzielać coraz większe gremium ludzi związanych z rynkami finansowymi.
Wciąż jednak zbyt słabo wydaje się przebijać do powszechnej świadomości fakt, że pomoc ta musiała zostać zaakceptowana. Musiała nie tylko dlatego, że problemy Grecji groziły rozlaniem się kryzysu na pozostałe państwa strefy euro.
Gdy spojrzymy na dane Banku Rozrachunków Międzynarodowych pokazujące wielkość zaangażowania banków z najważniejszych gospodarek europejskich według stanu na koniec grudnia 2009 r. w poszczególnych krajach z grupy tzw. PIIGS (Portugalia, Włochy, Irlandia, Grecja i Hiszpania), to widoczna jest skala tych ekspozycji. Banki niemieckie zaangażowane były na kwotę ponad 700 mld dolarów, francuskie na prawie 900 mld dolarów, a brytyjskie na blisko 420 mld dolarów. Dla porównania banki niemieckie zaangażowane były na rynku polskim na kwotę nieco ponad 60 mld dolarów. Taki poziom zaangażowania rodzi pytanie, do kogo faktycznie program pomocy jest adresowany.
Według firmy ratingowej Standard & Poor’s, gdyby Grecja ogłosiła bankructwo, tzw. wskaźnik recovery rate informujący, na odzyskanie jakich środków mogą liczyć inwestorzy, wyniósłby od 30 do 50 proc. Tak więc w optymistycznym wariancie inwestorzy odzyskaliby jedynie połowę zainwestowanych środków. Można więc sobie wyobrazić, jak szerokie grono instytucji finansowych z najważniejszych państw strefy euro byłoby zagrożone i jakie skutki mogłoby to za sobą pociągnąć. Logiczna wydaje się w tym wypadku konstatacja, iż największe państwa Unii w dużej mierze pomagają krajom peryferyjnym w imię dobrze pojętego interesu własnego.
Nie byłoby w tym nic dziwnego, wszak trudno ganić kogoś za chęć ochrony własnych interesów, gdyby nie konstrukcja programu pomocy uchwalonego ostatecznie w nocy z niedzieli na poniedziałek 10 maja. Założenie, że Europejski Bank Centralny będzie kupował na rynku wtórnym obligacje krajów strefy euro, które borykają się z gwałtownym skokiem kosztów zadłużania na rynkach finansowych, stwarza duże prawdopodobieństwo, że europejskie banki dalej będą zwiększały swoje ekspozycje w papierach skarbowych tych krajów.
