Nie można wymagać od medyka gotowości do pracy w czasie odpoczynku

Pracodawca może polecić lekarzowi, aby był pod telefonem gotowy udzielić nagłych świadczeń zdrowotnych lub nawet wezwany pojawić się w szpitalu. Ale jest to dopuszczalne tylko w czasie, kiedy medyk nie odpoczywa

Publikacja: 15.02.2008 10:15

Lekarz nie podpisał zgody na opcję opt out, ale zlecamy mu dyżury medyczne do przeciętnie 48 godzin na tydzień. Czy oprócz tego, np. w czasie, kiedy odpoczywa po dyżurze, możemy mu jeszcze nakazać, aby pozostawał w tzw. gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych? Ile to będzie godzin tygodniowo i czy ten okres gotowości może przypadać w godzinach jego dobowego lub tygodniowego odpoczynku?

– pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Pracodawca może zobowiązać lekarzy i innych pracowników z wyższym wykształceniem wykonujących zawód medyczny, aby pozostawali w gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych.

To obok dyżuru medycznego i pracy powyżej 48 godzin na tydzień (tzw. klauzula opt out) trzecia forma wydłużenia pracy lekarzy i innych pracowników medycznych w zakładach opieki zdrowotnej świadczących usługi zdrowotne przez całą dobę. Dopuszcza ją art. 32k ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (DzU z 2007 r. nr 14, poz. 89 ze zm., dalej ustawa o ZOZ).

Jednak w przeciwieństwie do dyżuru medycznego i opcji opt out pracownik medyczny nie przebywa w szpitalu. W gotowości do udzielania świadczeń może więc spędzać czas w domu lub w innym przez siebie wybranym miejscu, jeśli nie będzie trudności w kontaktowaniu się z nim, np. telefonicznie. W razie potrzeby musi niezwłocznie stawić się na wezwanie szpitala.

Ten jednak nie może wyznaczyć lekarzowi takiej gotowości po dyżurze medycznym, kiedy korzysta on z gwarantowanego i przypadającego bezpośrednio po nim 11-godzinnego odpoczynku dobowego (art. 32jb ust. 2 ustawy o ZOZ).

– Ponieważ medykowi w każdej dobie przysługuje prawo do 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku (z wyjątkiem gdy pełni dyżur medyczny), to nie ma prawnej możliwości naruszania go taką gotowością

– uważa Piotr Wojciechowski, wicedyrektor Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy.

Okres gotowości jest okresem pozostawania do dyspozycji pracodawcy, co oznacza, że pracownik nie realizuje w tym czasie swojego prawa do odpoczynku. Jest to poza tym czas, w którym pracownik może być wezwany do wykonywania pracy, a ustawa o ZOZ nie przewiduje możliwości przerywania dobowego odpoczynku w żadnej sytuacji, tak jak to czyni przykładowo kodeks pracy. Piotr Wojciechowski przypomina ponadto, że prawo europejskie nadal nie rozpoznaje różnych pośrednich form aktywności pracowniczej i dzieli ją na czas pracy i okres odpoczynku po niej. A odpoczynek ten ma służyć regeneracji sił fizycznych i psychicznych pracownika.

Na prośbę DF Departament Prawny GIP przygotowuje oficjalne stanowisko w tej sprawie, a opublikujemy je niezwłocznie po otrzymaniu.

Gotowość nie może więc kolidować ani z pracą, ani z odpoczynkiem lekarza, a ten czas należy mu wynagrodzić. Jednak w porównaniu z dyżurem i pracą ponad 48 godzin przeciętnie na tydzień ta dodatkowa dyspozycyjność najmniej ogranicza pracownika w dysponowaniu jego czasem. Dlatego za każdą godzinę gotowości przysługuje tylko połowa stawki wynagrodzenia zasadniczego. Zgodnie z art. 32k ust. 3 ustawy o ZOZ godzinową stawkę ustala się, dzieląc miesięczne wynagrodzenie zasadnicze przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w miesiącu, czyli przez nominał czasu pracy.

Jeśli stawka wynagrodzenia zasadniczego lekarza wynosi 3000 zł, to za jedną godzinę gotowości w lutym 2008 r. będzie to: 3000 zł : 159 godzin 15 minut = 18,84 zł; 18,84 zł x 50 proc. = 9,42 zł.

Gdyby jednak w wyniku wezwania lekarz pojawił się w szpitalu, stosuje się do niego przepisy o dyżurze medycznym. Oznacza to, że ten czas jest już wtedy inaczej wynagradzany – tak jak za godziny nadliczbowe.

Lekarz nie podpisał zgody na opcję opt out, ale zlecamy mu dyżury medyczne do przeciętnie 48 godzin na tydzień. Czy oprócz tego, np. w czasie, kiedy odpoczywa po dyżurze, możemy mu jeszcze nakazać, aby pozostawał w tzw. gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych? Ile to będzie godzin tygodniowo i czy ten okres gotowości może przypadać w godzinach jego dobowego lub tygodniowego odpoczynku?

– pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Pozostało 88% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara