Deweloperzy nękani o pieniądze w zamian za nieblokowanie inwestycji

– Pieniądze albo odwołamy się i wstrzymamy budowę na długie lata. Z takim żądaniem często spotykają się inwestorzy – mówi Konrad Płochocki z Polskiego Związku Firm Deweloperskich.

Na rynku są kancelarie, które specjalizują się w tym procederze.

– Zapłaciliśmy, bo nie chcieliśmy ryzykować wstrzymania inwestycji – mówi Radosław Bieliński z Dom Development. Chodzi o Osiedle Saska przy ul. Bora-Komorowskiego w Warszawie. – Inwestycja jest już w toku i sprzedaliśmy wiele mieszkań. Dlatego nie mogliśmy pozwolić sobie na opóźnienia. Musielibyśmy zapłacić klientom wysokie kary pieniężne. Odbiłoby się to także na naszym wizerunku. Etap inwestycji, w stosunku do której wysuwane były roszczenia, był wart około 130 mln zł, a zapłaciliśmy 130 tys. zł. Nie jesteśmy wyjątkiem. To praktyka powszechna – dodaje Bieliński.

Prosty mechanizm

Praktyka jest następująca: do właścicieli mieszkań, domów lub działek sąsiadujących z inwestycją przychodzi prawnik lub inna osoba i przedstawia ofertę. Chce zostać ich pełnomocnikiem w zamian za określoną kwotę pieniędzy albo za określony udział procentowy w kwocie uzyskanej w sądzie.

– Właściciele nie mają nic do stracenia, a zarobić mogą, więc na ogół się godzą – twierdzi jeden z deweloperów, który chce zachować anonimowość.

Z takim pełnomocnictwem zjawiają się następnie u inwestora i wykładają kawę na ławę: albo otrzymają konkretne pieniądze, albo będą blokować inwestycję i odwoływać się od decyzji środowiskowej lub dotyczącej warunków zabudowy.

Zdaniem Polskiego Związku Firm Deweloperskich stawiane zarzuty są różne, często wyssane z palca. Przykład: że nieruchomość będzie zacieniona. Inny: że straci na wartości etc.

Tymczasem każdy miesiąc postoju kosztuje tysiące, a czasami miliony złotych. Kalkulacja jest więc prosta. Wielu inwestorów płaci, chociaż oczywiście nie wszyscy.

– Pamiętam przypadek, kiedy właściciele skarżyli się na zacienienie okien, a w sądzie okazało się, że mają je z innej strony budynku, niż była prowadzona inwestycja, więc o zacienieniu nie może być mowy – twierdzi Konrad Płochocki.

– Prawnicy, którzy do nas przychodzą, posługują się za każdym razem tym samym wnioskiem – opowiada Radosław Bieliński. – Zarzuty są bardzo podobne i nie zawsze pasują do danej inwestycji. Na przykład przy inwestycji Saska w roszczeniu była mowa o przyłączeniu instalacji gazowej, podczas gdy na tym osiedlu nie była taka planowana – mówi Bieliński.

Dom Development nie zamierza jednak tak tej sprawy zostawić.

– Będziemy walczyć na drodze sądowej. Dwukrotnie złożyliśmy doniesienie do prokuratury, ale ta nie dopatrzyła się znamion przestępstwa i sprawy umorzyła – informuje Bieliński.

Gdy jest interes prawny

To nie przypadek, że groźby odwołań dotyczą najczęściej postępowań związanych z wydaniem dwóch decyzji administracyjnych, które często musi uzyskać inwestor w trakcie załatwiania formalności budowlanych. Chodzi o warunki zabudowy i decyzję środowiskową. W tym wypadku strony postępowania ustala się na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego, a ten dopuszcza do niego każdego, kto ma interes prawny, a więc bardzo szeroki krąg osób.

Inaczej jest z pozwoleniami na budowę. Nie każdy może być stroną w postępowaniu o jego wydanie. Starosta (prezydent miasta na prawach powiatu) ustala obszar oddziaływania inwestycji i dopiero na tej podstawie wskazuje, kto może wziąć udział w postępowaniu. Co ciekawe, to ograniczenie do prawa budowlanego wprowadzono osiem lat temu, po głośnych przypadkach blokowania inwestycji przez organizacje ekologiczne. Wtedy też chodziło o wyłudzanie pieniędzy.

Zdaniem Konrada Płochockiego problem tkwi w prawie, które pozwala na takie praktyki .

– Gdyby kancelaria musiała wpłacić kaucję za odwołanie, które by wstrzymywało inwestycję, to blokowania byłoby mniej. Oczywiście od tej zasady powinny istnieć wyjątki, gdyby uprawdopodobniło się, że inwestycja ma szkodliwy wpływ na sąsiednie nieruchomości albo brak odpowiednich środków pieniężnych na kaucję za odwołanie. Oprócz bowiem wyłudzeń zdarza się bowiem, że faktycznie inwestycja szkodzi sąsiadom.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki