- Użytkownik wieczysty nieruchomości chce przenieść swoje prawo do nieruchomości na inną osobę. Czy w takim przypadku będzie mógł domagać się od gminy zwrotu części opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste?
Nie. Zagadnienie to uregulowano w ustawie z 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (dalej nowelizacja). W dodanym nią od 23 sierpnia 2017 r. art. 71 ust. 7 ustawie o gospodarce nieruchomościami (dalej u.g.n.) przyjęto, że w przypadku gdy nastąpiła zmiana użytkownika wieczystego w wyniku przeniesienia prawa użytkowania wieczystego, opłatę roczną pobiera się w całości od osoby będącej użytkownikiem wieczystym nieruchomości w dniu 1 stycznia roku, za który obowiązuje opłata.
W dotychczasowym stanie prawnym brakowało regulacji określającej zasady rozliczeń i zwrotu części opłaty za niewykorzystaną część roku. W uzasadnieniu nowelizacji zwrócono uwagę, że na podstawie wyroków sądów wydawanych w indywidualnych sprawach samorządy zwracały część opłaty, mimo że nie miały możliwości wyegzekwowania opłaty za pozostałą część roku od „nowych" użytkowników wieczystych. Po zmianie przepisów, w razie przeniesienia prawa użytkowania wieczystego na podstawie umowy, sposób wzajemnych rozliczeń stron można uregulować w zawartej przez nie umowie - w ramach swobody umów, a w razie zmiany użytkowania wieczystego na mocy wyroku sądu, sposób rozliczeń między dotychczasowym a aktualnym użytkownikiem wieczystym może ustalić sąd.
Nowelizacją zmodyfikowano i doprecyzowano także inne przepisy u.g.n. dotyczące opłat za użytkowanie wieczyste. Przyjęto m.in., że:
- pierwszej opłaty za użytkowanie wieczyste nie pobiera się w razie zawarcia kolejnej umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, jeżeli użytkowanie wieczyste wygasło na skutek upływu okresu ustalonego w umowie lub decyzji administracyjnej, o użytkowanie wieczyste ubiega się dotychczasowy użytkownik wieczysty nieruchomości albo jego spadkobierca, a od wygaśnięcia użytkowania wieczystego nie upłynęły trzy lata (art. 71 ust. 5 u.g.n.) oraz