Można przedłużyć zakończone użytkowanie wieczyste

Zawarcie umowy o przedłużenie użytkowania wieczystego może nastąpić także po upływie okresu, na jaki prawo to zostało ustanowione

Aktualizacja: 24.02.2012 07:40 Publikacja: 24.02.2012 06:29

Można przedłużyć zakończone użytkowanie wieczyste

Foto: Fotorzepa, BS Bartek Sadowski

Wystarczy, że wniosek zostanie złożony przed upływem czasu, na który użytkowanie było ustanowione. To sedno najnowszej uchwały Sądu Najwyższego (sygnatura akt: III CZP 94/11).

O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do SN Sąd Okręgowy w Słupsku. Rozpatruje on zażalenie miasta Słupska na  miejscowego notariusza, który odmówił  sporządzenia umowy o przedłużenie prawa użytkowana wieczystego dla działki położonej na terenie miasta. Notariusz odmówił , gdyż  nie została spełniona  jedna z przesłanek z art. 236 § 2 kodeksu cywilnego, mianowicie upłynął zastrzeżony w poprzedniej  umowie  okres, na  jaki  nieruchomość została oddana w użytkowanie, co skutkowało  jego wygaśnięciem.

Zgodnie bowiem z art. 33 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami użytkowanie wieczyste wygasa z upływem okresu ustalonego w umowie. Z  kolei art. 236 § 2 kodeksu cywilnego stanowi, że w ciągu ostatnich pięciu lat przed upływem zastrzeżonego w umowie terminu  wieczysty użytkownik może żądać jego przedłużenia, a odmowa przedłużenia jest dopuszczalna tylko ze względu na ważny interes społeczny. Dodajmy, że umowa o przedłużenie wieczystego użytkowania musi być zawarta w formie aktu  notarialnego (§ 3 art. 236 kodeksu cywilnego).

W tej sprawie prawo użytkowania wieczystego było ustalone do 13 października 2009 r., a wniosek o jego przedłużenie zainteresowani złożyli na kilka dni przed tą datą,  ponieważ dopiero 7 października 2009 r. zapadło postanowienie sądu stwierdzające nabycie przez nich spadku po poprzednim współużytkowniku wieczystym.

W tej sytuacji sąd okręgowy powziął wątpliwości, czy użytkowanie wieczyste nieruchomości wygasa z upływem okresu ustalonego w umowie, mimo  że użytkownik  lub jego spadkobiercy zażądali jego przedłużenia na dalszy okres, zachowując termin  z art. 236 § 2 k.c.

Sąd Najwyższy dotychczas się w tej kwestii  nie wypowiadał. Stanowisko nauki prawa nie jest zaś jednolite. Jedni podkreślają, że jeśli wniosek o przedłużenie użytkowania można złożyć w okresie pięciu lat przed upływem tego prawa, to można go złożyć nawet ostatniego dnia. Z drugiej strony nie sposób nie zauważyć (to przeciwne stanowisko nauki prawa), że użytkowanie wieczyste ze swej istoty jest prawem czasowym i co do zasady powinno wygasnąć z upływem terminu, na jaki zostało ustanowione. Z tego punktu widzenia upływ terminu końcowego, na jaki została zawarta umowa, powoduje wygaśnięcie użytkowania wieczystego, nawet  jeśli  posiadacz  tego  prawa  wystąpił o jego przedłużenie,   zanim wygasło. Nie można bowiem przedłużać okresu użytkowania wieczystego,  jeśli prawo to wygasło między złożeniem wniosku a zawarciem następnej umowy.

Sąd Najwyższy przychylił się do pierwszego stanowiska. Oto jego uchwała: „Zawarcie umowy o przedłużenie użytkowania wieczystego na żądanie zgłoszone w terminie określonym w art. 236 § 2  kodeksu cywilnego  może nastąpić także po upływie okresu, na  jaki prawo to zostało ustanowione. Uzasadnienie uchwały będzie w późniejszym terminie.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Prawo drogowe
Ważny wyrok ws. płatnego parkowania. Sąd: nie można nakładać kar za spóźnienie
Oświata i nauczyciele
Nauczyciele nie ruszyli masowo po pieniądze za nadgodziny. Dlaczego?
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem