Po spłacie kredytu spółdzielca wykupi lokal tylko na własność

Wczorajsza uchwała Sądu Najwyższego (sygnatura akt:  I Ca 433/11) dotyczyła przekształcania lokatorskich praw do lokalu spółdzielczego w odrębną własność. Chodzi o wykup mieszkań, które były obciążone kredytem mieszkaniowym, zaciągniętym w latach 80. i 90. W oszałamiającym tempie rosła wtedy inflacja, a wraz z nią oprocentowanie kredytów. Zadłużenie z tego tytułu członkowie spółdzielni spłacają obecnie na podstawie ustawy z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych. Gdy pozbędą się tego długu, mogą lokal przekształcić.

Okazało się, że to nie takie proste. W przepisach jest bowiem bałagan. Przekonał się o tym lokator Łaskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Wystąpił o przekształcenie lokatorskiego prawa do tego lokalu we własnościowe. Bez przeszkód zawarł umowę ze spółdzielnią. Problem pojawił się na etapie formalności wieczystoksięgowych. Referendarz sądowy, a potem na skutek odwołania sąd rejonowy odmówili mu założenia księgi wieczystej dla tego prawa. Sąd uzasadnił to tym, że obowiązuje zakaz ustanawiania nowych własnościowych praw (z wyjątkami). Mówi o tym art. 6 nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 2007 r. Wynika z niego, że nowe własnościowe prawa można ustanawiać tylko dla mieszkań w budynkach stojących na gruncie, do którego spółdzielni nie przysługuje tytuł prawny, tzn. prawo własności lub użytkowania wieczystego.

Spółdzielca odwołał się do sądu okręgowego. Według niego prawo do przekształcenia nie wynika bowiem w jego wypadku z ustawy spółdzielczej, ale z innej – o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych.

Sąd okręgowy nabrał wątpliwości i postanowił zadać pytanie prawne Sądowi Najwyższemu, czy art. 11d ustawy o pomocy państwa w brzmieniu obowiązującym od 31 lipca 2007 r. stanowi samodzielną podstawę do przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa we własnościowe w sytuacji, w której budynek stoi na gruncie o uregulowanym stanie prawnym.

Wczoraj SN uznał, że przepis ten nie stanowi samodzielnej podstawy prawnej do przekształcenia. Oznacza to, że nie można przy jego wykorzystaniu przekształcić posiadanego prawa lokatorskiego we własnościowe. Lokator może natomiast wykupić mieszkanie na odrębną własność.