Ruszają prace nad nowymi przepisami dla ogrodów

Rodzinne ogrody działkowe czekają poważne zmiany. Wymusił je Trybunał Konstytucyjny orzeczeniem z 11 lipca 2012 r., kiedy to uchylił przeszło połowę przepisów ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Zakwestionował m.in. monopol Polskiego Związku Działkowców na przydział działek oraz obowiązkową przynależność do tego związku.

Niekonstytucyjne przepisy stracą ważność w lutym 2014 r. Do tego czasu muszą wejść w życie nowe uregulowania, w przeciwnym razie może dojść do likwidacji części ogrodów.

5 tys. ogrodów jest na terenie Polski

W tym tygodniu w Sejmie odbędą się pierwsze czytania trzech projektów ustaw (autorstwa PO, Solidarnej Polski oraz propozycji obywatelskiej, przygotowanej przez PZD) oraz jednej nowelizacji (autorstwa posłów SLD).

Radykalne zmiany

Projekt Platformy Obywatelskiej przewiduje likwidację Polskiego Związku Działkowców, zarządzającego ogrodami. Podobne rozwiązanie zawiera propozycja Solidarnej Polski.

1 mln osób ma działki

Parlamentarzyści  PO chcą, by grunty będące we władaniu PZD wróciły do właściciela, głównie do gmin. Majątek po PZD ma przejąć specjalnie  utworzony Krajowy Fundusz Ogrodowy. Środki z tego funduszu mają zasilić fundusze poszczególnych ogrodów.

– Działkowcy nie mają się czego obawiać. Ich ogrody będą dalej funkcjonować – przekonuje Stanisław Huskowski, poseł PO. – Zmieni się tylko ich organizacja. PZD zastąpią bowiem stowarzyszenia ogrodowe. W ich skład wejdą  osoby, które mają działki w danym ogrodzie. Przynależność do nich będzie dobrowolna. To stowarzyszenia będą zawierały z gminami umowy na prowadzenie ogrodów działkowych, a później umowy indywidualne z  posiadaczami działek.

– Za korzystanie z działki trzeba będzie wnosić roczną opłatę nieprzekraczającą pięciokrotności podatku rolnego.  Średnio będzie to ok. 32 zł – szacuje poseł Huskowski.

Projekt PO wprowadza możliwość likwidacji ogrodu i przeniesienia go w inne miejsce.

– W tym celu gmina  musi  uchwalić miejscowy plan, określający nowe przeznaczenie terenów pod ogrodem, a następnie urządzić go w nowej lokalizacji i wypłacić działkowcom odszkodowania. Mają być wyższe, niż dostają obecnie.

– Teraz część kwoty trafia do wyższych struktur PZD – twierdzi Huskowski.

Posłowie PO uważają, że  zlikwidowane i przeniesione w inne miejsce mogą zostać ogrody w centrach miast. Według nich jest ich ok. 5 proc.

Posłowie  Solidarnej Polski chcą, by działkowcy mogli  wykupić na własność użytkowane działki.

Sojusz łagodniej

Projekty obywatelski i SLD nie są takie radykalne. Przewidują one, że PZD zostanie przekształcony w stowarzyszenie.

Zgodnie z projektem obywatelskim rodzinne ogrody działkowe mają się stać terenowymi jednostkami nowego PZD. Ma on zachować także dotychczasowe prawa do gruntu, ale jeżeli działkowcy zadecydują, że chcą się wydzielić i powołać własne stowarzyszenie, będą to mogli zrobić w ciągu dwóch lat od wejścia w życie ustawy.

– Przynależność do stowarzyszenia nie będzie już obowiązkowa – mówi Bartłomiej Piech, radca prawny PZD. –  Sam działkowiec zadecyduje, czy chce być jego członkiem. Rezygnacja nie wpłynie na prawo do działki. Jeżeli chodzi o tytuł prawny do działek, to działkowcy je zachowają bez żadnych formalności, z  tym że z mocy prawa dzisiejsze prawo używania działki przekształci się w prawo dzierżawy działkowej. Ma być ona bezterminowa i nieodpłatna.

Wedle tego projektu działkowcy nadal będą mieli jedynie obowiązek partycypowania w kosztach utrzymania ogrodów, uiszczając na jego rzecz opłatę wynikającą z kosztów funkcjonowania ROD. Ogrody i działkowcy mają być, tak jak obecnie, zwolnieni z podatków i opłat lokalnych.

Za i przeciw

Projekt Platformy PZD  ocenia bardzo ostro.

– Ewidentnie widać – mówi Bartłomiej Piech – że głównym celem projektu jest otwarcie możliwości przejęcia terenów ogrodów. Odebranie praw chroniących działkowców oraz rozbicie ich jako grupy społecznej zorganizowanej w ogólnopolski ruch, który skutecznie broni praw działkowców, to bezdyskusyjnie najważniejsze zapisy projektu. Projekt nie precyzuje nawet, jakie prawo działkowcy mieliby nabywać do działek.

Dyrektor biura ZMP Andrzej Porawski uspokaja:

–Nie chcemy likwidować ogrodów ani oceniać żadnego z tych projektów. – Niemniej planujemy aktywnie uczestniczyć w pracach parlamentarnych nad nową ustawą i zadbać, by posłowie uwzględnili w niej interesy samorządów.  Chodzi o to, by gminy nie musiały doprowadzać do ogrodów pełnej infrastruktury, w tym prądu, ani sprzątać śmieci wyrzucanych przez działkowców na tereny sąsiadujące z ogrodem. Chcemy też, by nowa ustawa przewidywała zakładanie ogrodów czasowych.