Ułatwienia ksiąg wieczystych: Dokumenty nieruchomości sąd prześle e-mailem

Będą kolejne ułatwienia w dostępie do informacji wieczystoksięgowych. Sejm uchwalił w piątek nowelizację ustawy o księgach wieczystych i hipotece, której autorem jest rząd.

Osoba zainteresowana uzyskaniem odpisu z księgi wieczystej nie będzie musiała odwiedzać wydziału wieczystoksięgowego sądu – tłumaczy prof. Jacek Gołaczyński, wiceminister sprawiedliwości.

Wniosek online

Wystarczy, że złoży wniosek w tej sprawie e-mailem. Gotowe formularze pobierze z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych (CIKW) znajdującej się na stronie resortu sprawiedliwości (www.ms.gov. pl). Tam również znajdzie cennik opłat sądowych. Za odpisy trzeba będzie zapłacić także przez Internet. Z opłat zwolniony zostanie jedynie ZUS, urzędy skarbowe oraz inne instytucje państwowe.

20 mln

ksiąg wieczystych założono na koniec 2012 r.

Po złożeniu wniosku i jego opłaceniu sąd wyśle odpis w formie elektronicznej lub pocztą (sam wnioskodawca zadecyduje, jaką formę woli). Taki odpis będzie można wydrukować na domowej drukarce. Wydruk ma mieć status dokumentu urzędowego. Będzie więc honorowany przez różnie instytucje, np. przez notariusza, sądy, urzędy.

16 mln

z nich posiada wersję elektroniczną. Ministerstwo chce, żeby ostatnia papierowa księga znikła w tym roku.

Nowelizacja poszerza także możliwość przeglądania ksiąg wieczystych za pośrednictwem Internetu. W tej chwili księgi można wprawdzie przeglądać online, ale tylko gdy zna się ich numery. Po zmianach możliwe stanie się wyszukiwanie za pomocą różnych haseł, np. poprzez podanie nazwy ulicy czy danych osobowych właściciela, PESEL, REGON.

Trudniej ukryć majątek

Przepisy wprowadzają jednak ograniczenia. Z nowej przeglądarki nie będą mogli korzystać wszyscy internauci, ale tylko podmioty wymienione w ustawie. Wśród nich są: notariusze, sądy, komornicy oraz urzędy centralne takie jak ZUS, urzędy skarbowe, policja, Centralne Biuro Śledcze, Prokuratoria Generalna.

– Zainteresowany sędzia, urzędnik czy notariusz nie zacznie jednak przeglądać wszystkich ksiąg wieczystych i szukać dowolnych właścicieli. Będzie mógł zadać pytanie tylko w konkretnej sprawie – tłumaczy prof. Gołaczyński. Dodaje, że każde wejście będzie autoryzowane. Jeśli się okaże, że dane wejście do systemu jest nieuprawnione, taka osoba zostanie automatycznie odcięta, a następnie sprawa wyjaśniona.

– Będziemy mieli stały monitoring tych wejść i na bieżąco weryfikowali ich zgodność z ustawą. Jeżeli na początku funkcjonowania systemu pojawi się takie nadużycie, natychmiast to wychwycimy – wyjaśnia profesor.

– Wykorzystanie prawa do wyszukania ksiąg wieczystych np. według danych osobowych właściciela, PESEL czy REGON ułatwi ustalenie majątku dłużnika, a w rezultacie zwiększy efektywność egzekucji i bezpieczeństwo finansowe podmiotów gospodarczych – podkreśla Jarosław Świeczkowski, komornik. Jego zdaniem z szerokiego dostępu do ksiąg wieczystych komornicy korzystali już wcześniej w ramach programu pilotażowego. – Oceniliśmy go bardzo pozytywnie – dodaje Świeczkowski. ?Zmiana podoba się również notariuszom.

– Zwiększy się bezpieczeństwo obrotu prawnego nieruchomościami – ocenia Robert Dor, notariusz.

– Zanim przystąpię do sporządzenia aktu notarialnego, będę mógł sprawdzić księgi wieczyste pobliskich nieruchomości. Najlepiej zobrazuje to przykład. Na warszawskiej Białołęce deweloperzy sprzedawali mieszkania z udziałami w działkach pod drogami, parkingami i placami zabaw. Teraz, gdy ich klienci sprzedają swoje lokale na rynku wtórnym, zapominają, że razem z mieszkaniem muszą zbyć także te udziały. Dzięki tej zmianie zanim strony przystąpią do aktu notarialnego, będę mógł ustalić, czy mają swoje udziały np. w osiedlowym palcu zabaw czy nie – mówi notariusz.

Nowy rodzaj odpisu

Po zmianach dokumentem wydawanym przez CIKW będzie wyciąg z księgi wieczystej obejmujący tylko wskazane działy. Dziś obejmuje on wszystkie cztery. Bywa więc, że liczy 100 stron, mimo że na przykład dotyczy garażu, który należy do właścicieli mieszkań, a często jest ich 100, a nawet więcej. Tymczasem potrzebne są np. informacje tylko dotyczące hipoteki z działu IV.

Nowelizacja ma wejść w życie 1 grudnia 2013 r. Obecnie jest 20 mln ksiąg wieczystych, z tego 16 mln posiada wersję elektroniczną, reszta czeka na migrację. Ministerstwo Sprawiedliwości chce ją zakończyć w tym roku.

Zmian w przepisach o księgach wieczystych ma być niedługo więcej. Rząd pracuje już nad kolejnymi.