Reklama

Walczak: Po co pośrednik chodzi do notariusza

To nieistotne, że pośrednik chce wiedzieć, za ile została sprzedana nieruchomość, by obliczyć swoją prowizję. Obowiązki notariusza są ważniejsze – uważa prawnik Robert Walczak.

Publikacja: 04.11.2014 16:42

Z moich obserwacji wynika, że praktycznie zawsze, gdy kupujący korzysta  z usług pośrednika w obrocie nieruchomościami, jest on obecny w kancelarii notarialnej podczas spisywania aktu sprzedaży. Pośrednicy twierdzą, że  dbają w ten sposób o interes klienta i czuwają nad prawidłowością przebiegu czynności notarialnej.

Takie uzasadnienie jest według mnie wysoce wątpliwe. Zadaniem notariusza jest przecież dbanie o to, żeby akty i dokumenty były sporządzane w sposób zrozumiały i przejrzysty, a dodatkowo jest on zobowiązany czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron (art. 80 prawa o notariacie). Co więcej, notariusz jest również zobowiązany udzielać stronom niezbędnych wyjaśnień dotyczących dokonywanej czynności notarialnej.

Nie ma więc większego uzasadnienia dodatkowa obecność pośrednika w obrocie nieruchomościami w kancelarii notarialnej, skoro ustawowym zadaniem notariusza jest dbanie o prawidłowy przebieg czynności notarialnej. Nie ma więc potrzeby, aby sprawdzał go jeszcze pośrednik.

Intruz w kancelarii

Po wprowadzeniu kolejnej transzy deregulacji z ustawy o gospodarce nieruchomościami usunięto większość przepisów regulujących zasady wykonywania zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami. Obecnie jedynie art. 180 ust. 3 tej  ustawy przewiduje, że zakres czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami określa umowa pośrednictwa. W praktyce nie ma umów, które by przewidywały, że pośrednik w obrocie nieruchomościami ma również nadzorować bezpośrednio pracę notariusza. Zapis taki byłby zresztą wprost sprzeczny z prawem o notariacie.

Co więcej, obecność pośrednika w kancelarii notarialnej w mojej ocenie oznacza wprost naruszenie obowiązujących przepisów prawa. Zgodnie bowiem z art. 18 prawa o notariacie notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne.

Reklama
Reklama

Sąd Apelacyjny w Katowicach w postanowieniu z 26 marca 2014 r. wskazał, że pojęcie czynności notarialnej należy interpretować szeroko, dlatego notariuszowi nie wolno nikomu ujawniać m.in. treści czynności notarialnej (sygn. II AKz 70/14). Co oczywiste, obecność w kancelarii notarialnej pośrednika w obrocie nieruchomościami, a więc osoby niebędącej stroną ani uczestnikiem czynności notarialnej, stanowi naruszenie tego zakazu. Pośrednik jest dla notariusza osobą zupełnie obcą, niezwiązaną w żaden sposób z wykonywaną czynnością notarialną, chyba że występuje jako pełnomocnik jednej ze stron. Również § 23 kodeksu etyki zawodowej notariusza przewiduje, że zachowanie tajemnicy należy do jego podstawowych obowiązków etycznych  jako powiernika swoich klientów. Tajemnica ta obejmuje wszelkie informacje, jakie doszły do wiadomości notariusza w związku z dokonywaną czynnością.

Tajemnica jest ważniejsza

Powstaje problem, czy notariusz ma prawo dopuścić pośrednika do udziału w czynności notarialnej na podstawie wyraźnej zgody stron. Przepisy prawne nie przewidują takiej możliwości, więc w mojej ocenie nawet wyrażenie zgody na obecność pośrednika nie zwalnia notariusza z obowiązku dopilnowania, aby w żadnym razie nie doszło do naruszenia tajemnicy zawodowej. Dlatego też interes pośrednika w obrocie nieruchomościami, który chce się dowiedzieć np. o cenie sprzedaży nieruchomości na potrzeby obliczenia i żądania swojej prowizji, nie może przeważyć nad obowiązkiem bezwzględnego dbania o zachowanie tajemnicy zawodowej. Pośrednicy w obrocie nieruchomościami nie powinni mieć zatem wstępu do kancelarii notarialnych.

Autor jest radcą prawnym w Poznaniu

Prawo karne
Prokurator krajowy o śledztwach ws. Ziobry, Romanowskiego i dywersji
Konsumenci
Nowy wyrok TSUE ws. frankowiczów. „Powinien mieć znaczenie dla tysięcy spraw”
Nieruchomości
To już pewne: dziedziczenia nieruchomości z prostszymi formalnościami
Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama