Sąd Najwyższy rozpatrywał pytanie prawne, które powstało na kanwie sprawy jednoocznego mężczyzny. Miał orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przyznane na stałe. Po zawale serca, jego zdaniem, stan jego zdrowia się pogorszył. Jednak powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności dostrzegł poprawę. Dlatego wydał orzeczenie na czas określony. Mężczyzna odwołał się do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Ten zaś zmienił symbol przyczyny jego niepełnosprawności z 04-O na 07-S. W rezultacie mężczyzna utracił prawo do karty parkingowej. Sprawa trafiła do sądu. Biegły okulista stwierdził, że mężczyzna nie jest już niepełnosprawny. Zdrowe oko przejęło funkcje chorego. Sąd zaliczył mężczyznę do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na stałe. W orzeczeniu nie pojawił się jednak kod 04-O. Mężczyzna złożył więc skargę. Sąd Okręgowy w Toruniu nabrał jednak wątpliwości, czy par. 15 ust. 2 i 3 rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej w sprawie orzekania o niepełnosprawności albo art. 154 par. 1 kodeksu postępowania administracyjnego uprawnia zespół ds. orzekania o niepełnosprawności do zmiany na niekorzyść zainteresowanego wydanego wcześniej i nadal obowiązującego orzeczenia. Zwrócił się więc z pytaniem do Sądu Najwyższego. Ten odmówił jednak podjęcia uchwały. Sąd zapytał bowiem o rozstrzygnięcie w sprawie, a nie o abstrakcyjną wykładnię przepisów. Miał też wątpliwości co do uprawnień zespołu orzekającego o niepełnosprawności, a nie własnych.
SN podkreślił jednak, że w takich sprawach trzeba mieć na uwadze cel i funkcje przepisów o ochronie osób z niepełnosprawnościami. Nie jest to przecież pozostawianie tych osób poza rynkiem pracy, kiedy wskutek postępów wiedzy medycznej albo adaptacji niepełnosprawnego do jednostki chorobowej może on lepiej funkcjonować, a nawet – pracować. Widzący poprawę zespół orzekający powinien dokonać ingerencji w poprzednie orzeczenie. Orzeczenie o niepełnosprawności to nie jest prawo słusznie nabyte raz na zawsze.
– Uprawnienia płynące za uzyskaniem stopnia niepełnosprawności, mimo że zostały przyznane na stałe, nie oznaczają braku możliwości zweryfikowania w przyszłości podstaw istnienia niepełnosprawności. Jej zakres może się zmieniać – uzasadniał sędzia Bohdan Bieniek.
Sygnatura akt: III UZP 8/22
Czytaj więcej
Wydłużone ze względu na pandemię orzeczenia potwierdzające niepełnosprawność będą tracić ważność stopniowo.
