Najważniejszą zmianą jest wprowadzenie możliwości skorzystania z tej ulgi nie tylko przez podatników wychowujących własne lub przysposobione dzieci, jak to miało miejsce dotychczas, ale również przez opiekunów prawnych oraz rodziny zastępcze.
Niestety zmiana ta będzie obowiązywała dopiero w rozliczeniu podatku za 2009 rok. Jej wprowadzanie wymagało jednocześnie wprowadzenia proporcjonalnego rozliczenia ulgi celem wyeliminowania ryzyka jej zdublowania (np. u rodziców i opiekunów prawnych zajmujących się dzieckiem w różnych miesiącach roku podatkowego).
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami odliczenie przysługuje podatnikowi za każdy miesiąc kalendarzowy, w który wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję rodziny zastępczej lub sprawował opiekę nad dzieckiem.
Powyższe zmiany, moim zdaniem, należy ocenić pozytywnie, gdyż zarówno proporcjonalne rozliczenie ulgi, jak i rozszerzenie katalogu podatników, którym ona będzie przysługiwała, powoduje, że ulga przyznawana będzie bardziej sprawiedliwie. Należy jednakże zauważyć, iż w efekcie zmian, rozliczenia z fiskusem stają się bardziej złożone, gdyż dotychczas kwota ulgi przysługiwała w pełnym wymiarze za cały rok podatkowy, a zatem podatnicy nie musieli dokonywać żadnych dodatkowych kalkulacji oraz wyliczeń. Tym samym zwiększa się ryzyko pomyłki w kalkulacji kwoty ulgi przez podatników.
Ustawodawca zdecydował się także na zapisanie bezpośrednio w ustawie o PIT mechanizmów weryfikacyjnych, które pozwolą władzom podatkowym sprawdzić, czy podatnikowi rzeczywiście przysługiwało prawo do skorzystania z ulgi. Na żądanie organu podatnik zobligowany będzie nie tylko do złożenia oświadczenia, ale również do przedstawienia odpisu aktu urodzenia dziecka czy też zaświadczenia o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły. Ten ostatni wymóg może być szczególnie trudny do zrealizowania w przypadku dzieci pobierających naukę za granicą, na które również – co należy ocenić bardzo pozytywnie – będzie przysługiwała ulga prorodzinna. Co ciekawe, osoby korzystające z ulgi prorodzinnej odliczą w 2009 r. mniej podatku, niż mogły to zrobić za bieżący rok podatkowy. Wynika to z przyjęcia w nowej skali niższej kwoty zmniejszającej podatek w pierwszym przedziale podatkowym.
