Rozmowa ze Sławomirem Nowaczewskim

Rz: Jeszcze jesteśmy w Polsce koncertowym zaściankiem czy już nie?

Sławomir Nowaczewski:

Na pewno nie. Jesteśmy bardzo atrakcyjnym rynkiem. To jest kraj, który liczy 38 mln mieszkańców i jest dla artystów zza granicy bardzo atrakcyjny. A tendencja jest taka, że wszędzie artyści w dobie ściągania muzyki z Internetu muszą dawać koncerty, żeby móc zarabiać. Ten rok jest w ogóle w Polsce nieprawdopodobny:  sporo artystów  odwiedzi Polskę, w tym wielu po raz pierwszy.

Ile wart jest rynek koncertów w Polsce?

Kilkaset milionów złotych.

To dużo czy mało?

Myślę, że to przyzwoita suma. W Polsce jest 12-15 liczących się festiwali. Oprócz Orange Warsaw Festival mamy Audioriver, Sunrise Festival , wielki festiwal jakim jest Open'er, największe tego typu wydarzenie, czyli Woodstock, Off Festival, Tauron Nowa Muzyka.... Budżety takich festiwali to od kilku do kilkudziesięciu milionów złotych.

Jak jest z rentownością takich przedsięwzięć?

Gdyby były  nierentowne, nikt by się pewnie nie porywał za ich organizację. Ale są to przedsięwzięcia obarczone wysokim ryzykiem – stopa zwrotu zależy od wielu czynników. Główne z nich to czas, miejsce i line-up, czyli zestaw artystów. O procentowych kwotach nie chciałbym mówić, ale one muszą się bilansować organizatorom i sponsorom.

Od kiedy można powiedzieć, że mamy w Polsce konkurencyjny rynek festiwali? Jak ten rynek się rozwijał od czasów, gdy mieliśmy tylko wydarzenia w rodzaju festiwalu w Opolu?

Opole czy Sopot to zupełnie inne festiwale:  telewizyjne. Poza nimi przez dugi czas rzeczywiście w Polsce nic nie było. Nawet festiwal w Sopocie, choć międzynarodowy, prezentował zupełnie inną skalę, bo  do amfiteatrów w Polsce może wejść od 2,5 tys. do 4 tys. ludzi. Mieliśmy jeszcze Jarocin. To był festiwal! Mimo to byliśmy wtedy trochę zaściankowi , jeśli popatrzy się na to, co równolegle działo się w innych krajach. Na zachodzie Europy są festiwale, które mają kilkudziesięcioletnią historię. W Polsce przełomem była na pewno połowa lat 2000, kiedy festiwale zaczęły się rozrastać i jakością dorównywać europejskim. Jeden z polskich festiwali dostał nawet dwie nagrody za organizację. To konkurencyjny festiwal, ale z dużą sympatią patrzę na to, co Open'er zrobił dla rynku festiwali w Polsce.

Łatwo jest znaleźć sponsora dla takiego festiwalu? Czym przekonuje się do tego firmy?

Nie jest łatwo, zwłaszcza w tych trudnych czasach. To jest związane z pogłębiającą się recesją, bo w gospodarce trendy są spadkowe. Przekonanie sponsora to trudne zadanie, którego powodzenie w dużej mierze zależy od tego czy w swojej wizerunkowej strategii firma ma muzykę czy nie.

Ile sponsor wykłada na festiwal na dzień dobry? Całą kwotę?

Nie, procentowo te budżety wahają się od 25 do 50 proc. wartości. Chociaż zdarzają się przypadki imprez sponsorowanych w całości. Wtedy model staje się inny: sponsor staje się też klientem i sprzedaje bilety. Mieliśmy kilka takich wydarzeń.

Jak mierzy się efektywność takiego wydarzenia jak muzyczny festiwal?

Gdyby ktoś wymyślił zwięzłą formułę na to, jak zmierzyć wartość takiego sponsoringu w sposób arytmetyczny, pewnie dostałby Nobla. Na pewno są ścisłe dane, pokazujące efekty kampanii promocyjnej. Mierzalny jest też sukces frekwencyjny. Wizerunkowo także jednak na pewno się to zwraca, bo firmy wciąż w tego rodzaju wydarzenia inwestują.

A zdarza się, że firmy podejmują się takich przedsięwzięć nie patrząc na stopę zwrotu? Że chodzi tylko o zrobienie na rynku zamieszania?

Tak, przygotowywałem nawet dwie takie imprezy, choć na koniec pieniądze także w tych przypadkach okazały się ważne. To był np. Redbull X-Fighters w 2010 r. na Stadionie Dziesięciolecia. Zupełnie inaczej jest kiedy sponsorem jest telekom, a  inaczej, gdy jest to producent piwa czy tzw. softdrinków. Bo softdrinki i piwo można sprzedawać i pierwszy wkład sponsora jest refundowany ze sprzedaży. To bardzo ważne, jeśli chodzi o przepływy finansowe takiego wydarzenia.

Jakie sektory mogą się jeszcze zainteresować inwestowaniem w festiwale? Telekomy zdaje się, że już są zagospodarowane.

Energetyka i paliwa. To one się prędzej czy później zainteresują nie tylko festiwalami muzycznymi, ale także innymi imprezami masowymi.

Jak pan ocenia bazę koncertową w Polsce?

My organizujemy festiwal, który odbywa się na stadionie. Nasz festiwal jest festiwalem miejskim, kompaktowym, bo mamy tylko jedną scenę i ośmiu artystów, którzy wystąpią w ciągu dwóch dni. Myślimy o tym, żeby się rozwijać. Mamy stadiony, ale nasz rynek rozwinął się też bardzo na poziomie dostarczania wygód. Są firmy, których jeszcze 10-15 lat w Polsce nie było. Na poziomie udogodnień i technologii dziś już są. Pamiętam czasy gdy w Polsce nie było np. w ogóle dostępnych ciężkich barier typu mojo. Dziś cały ten rynek prezentuje europejski poziom.

Na jaką liczą państwo w tym roku widownię?

Nie chciałbym podawać konkretnych danych, ale już przekroczyliśmy o 25 proc. widownię ubiegłoroczną, więc już można mówić o umiarkowanym sukcesie. W ubiegłym roku festiwal obejrzało w dwa dni ok. 50 tys. ludzi.

To was satysfakcjonuje?

Na pewno jest to sukces frekwencyjny – już udowodniliśmy, że warto było się przenieść na większy obiekt. W pierwszym dniu będziemy mieli w obiekcie 40 tys. ludzi. A to jest prawie jego wyporność.

Są jacyś artyści, których nie da się ciągle ściągnąć do Polski?

Nie ma takich artystów. Wszystko zależy od czasu, miejsca i pieniędzy, które się położy na stole. Konkurencja jest jednak duża. W Polsce działa oddział koncertowego giganta, Live Nation. W związku z tym, że są sieciową organizacją, jest im często łatwiej w negocjacjach. Najlepiej sprzedają się w Polsce artyści, których jeszcze u nas nie było, choć oczywiście są wyjątki.

Na kogo Państwo teraz polują?

Nie mogę tego powiedzieć, ale jest oczywiście taka lista i już zaczynamy pracę nad przyszłym rokiem.

Branża festiwalowa ma szansę się jeszcze rozwijać?