Historia sztuki i miasta

Album „Muzeum Narodowe we Wrocławiu" prezentuje 300 cennych dzieł polskich i europejskich - pisze Monika Kuc.

Publikacja: 28.03.2014 03:02

Praca zbiorowa Skarby Sztuki. Muzeum Narodowe we Wrocławiu Arkady 2013

Praca zbiorowa Skarby Sztuki. Muzeum Narodowe we Wrocławiu Arkady 2013

Foto: Rzeczpospolita

Monika Kuc

Z okładki wrocławskiego albumu spogląda urodziwa i wykształcona dama Izabella Branicka, siostra króla Stanisława Augusta, sportretowana w XVIII wieku przez Marcello Bacciarellego. Obraz ten trafił do Wrocławia po wojnie z Muzeum im. Lubomirskich we Lwowie wraz z repatriantami i kresowymi zbiorami.

Na ilustracjach oglądamy wiele wspaniałych dzieł od średniowiecznej sztuki sakralnej przez malarstwo, rzeźbę, rzemiosło artystyczne kolejnych wieków do współczesnej sztuki polskiej. Wśród rzeźb są piękne śląskie Madonny i pomnik nagrobny Henryka Pobożnego. Z obrazów europejskich mistrzów – m.in. „Ewa" Lucasa Cranacha Starszego i „Chrystus przy kolumnie biczowania" hiszpańskiego modernisty Francisco de Zurbarana.

Muzeum chlubi się także bogatą kolekcją malarstwa Michaela Lucasa Leopolda Willmanna, zwanego śląskim Rafaelem, zbiorami malarstwa niemieckiego oraz bogatymi polskimi galeriami, gdzie podziwiać można „Tryptyk" („Prawo", „Ojczyzna", „Sztuka") Jacka Malczewskiego, „Chłopca w słońcu" Aleksandra Gierymskiego, prace Magdaleny Abakanowicz czy Aliny Szapocznikow...

Autorami esejów w albumie, a zarazem przewodnikami po zbiorach są pracownicy muzeum.

We wstępie Mariusz Hermansdorfer, dyrektor w latach 1983–2013, pisze: „Wybrane prace z liczącej ponad 200 tysięcy obiektów kolekcji Muzeum Narodowego we Wrocławiu prezentowane są na wystawach stałych w sposób typowy dla polskich muzeów chronologicznie i z podziałem na regiony geograficzne. W wydawnictwie postanowiliśmy odejść od tego tradycyjnego modelu i pokazać malarstwo oraz rzeźbę europejską całościowo, w różnych relacjach, wpływach, zależnościach".

Autorzy opowiadają przy okazji o historii zbiorów i muzeów sztuki we Wrocławiu, równie pasjonującej i powikłanej jak dzieje samego miasta. Początki wrocławskich muzeów sztuki sięgają XVI wieku, kiedy bogaty patrycjusz Thomas Rehdiger przekazał rodzinnemu miastu dzieła, zgromadzone podczas europejskich podróży. Rehdigerana, czyli kunstkamera i biblioteka, mieściły się nad zakrystią kościoła św. Elżbiety. Także inne kościoły – św. Marii Magdaleny i św. Bernardyna ze Sieny – miały niegdyś własne gabinety sztuki. Do czasu, gdy państwo pruskie odebrało na początku XIX wieku większości klasztorów majątki i zabytki. Po sekularyzacji założono w 1815 roku we Wrocławiu Królewskie Muzeum Sztuki i Starożytności w klasztorze na Wyspie Piaskowej.

W 1880 roku powstało Śląskie Muzeum Sztuk Pięknych, poświęcone sztuce regionu. Było to pierwsze wrocławskie muzeum, które miało siedzibę w specjalnie wzniesionym budynku muzealnym, stylizowanym na antyczną świątynię. W 1899 roku otwarto Śląskie Muzeum Przemysłu Artystycznego i Starożytności, poświęcone rzemiosłu. W latach 20. i 30. XX wieku powstało obszerne Muzeum Zamkowe w dawnej rezydencji królów pruskich. W czasie wojny większość dawnych budynków muzealnych zniszczono.

W 1947 roku powołano Muzeum Państwowe we Wrocławiu z siedzibą w budynku zaprojektowanym przez berlińskiego architekta Karla Friedricha Endlla w stylu neorenesansu niderlandzkiego. Gmach ten pozostaje siedzibą Muzeum Narodowego do dziś. Tę prestiżową nazwę, adekwatną do rangi i zasobów, muzeum nosi dopiero od 1970 roku. Starsze generacje wspominają je jeszcze jako Muzeum Śląskie we Wrocławiu, bo taką nazwę nosiło w latach 1950–1970.

Monika Kuc

Z okładki wrocławskiego albumu spogląda urodziwa i wykształcona dama Izabella Branicka, siostra króla Stanisława Augusta, sportretowana w XVIII wieku przez Marcello Bacciarellego. Obraz ten trafił do Wrocławia po wojnie z Muzeum im. Lubomirskich we Lwowie wraz z repatriantami i kresowymi zbiorami.

Pozostało 91% artykułu
Literatura
Stanisław Tym był autorem „Rzeczpospolitej”
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Literatura
Reiner Stach: Franz Kafka w kleszczach dwóch wojen
Literatura
XXXII Targi Książki Historycznej na Zamku Królewskim w Warszawie
Literatura
Nowy „Wiedźmin”. Herold chaosu już nadchodzi
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Literatura
Patrycja Volny: jak bił, pił i molestował Jacek Kaczmarski