Reklama
Rozwiń
Reklama

Pamięć nieujarzmiona

We właśnie wznowionej powieści „Wśród umarłych”, jak i w „Powrocie”, który ma być ponownie wydany w przyszłym roku, Stanisław Lem w imię doraźnych korzyści życiowych sprzeniewierzył się ważnej dla niego pisarskiej zasadzie. Prawdopodobnie było to powodem, dla którego odczuwał taką odrazę do tych dzieł.

Publikacja: 07.11.2025 15:40

Pod naciskiem redaktorów i cenzorów we „Wśród umarłych” i w „Powrocie” Stanisław Lem wyeksponował ud

Pod naciskiem redaktorów i cenzorów we „Wśród umarłych” i w „Powrocie” Stanisław Lem wyeksponował udział i znaczenie komunistów w życiu kraju przed wojną i za okupacji (na zdjęciu pisarz w 1991 r.)

Foto: ULRICH SCHNARR / APA-PictureDesk via AFP

Przyjęło się sądzić, że przełom w twórczości Lema nastąpił na styku lat 50. i 60. XX wieku, kiedy zostały napisane i opublikowane jego najważniejsze powieści. W rzeczywistości przełom taki miał miejsce dekadę wcześniej, kiedy zapadły najważniejsze wybory Lema: porzucenie ścieżki medycznej jako sposobu na zawodowe życie i obranie ścieżki literackiej. Z początku nie znalazło to odbicia w tytułach wydawanych dzieł, ale tu wtrąciły się czynniki pozapisarskie, o przemożnym jednak, jak się okazało, znaczeniu.

Pozostało jeszcze 96% artykułu

Promocja Świąteczna!

Wybierz roczną subskrypcję RP.PL i ciesz się dostępem do The New York Times!

Pierwszy rok 179 zł, potem 390 zł pobierane automatycznie co roku.

Zyskujesz:

- Roczny dostęp do The New York Times, w tym do: News, Games, Cooking, Audio, Wirecutter i The Athletic.

- RP.PL — rzetelne i obiektywne źródło najważniejszych informacji z Polski i świata z dodatkową weekendową porcją błyskotliwych tekstów magazynu PLUS MINUS.

Reklama
Plus Minus
„Stara-Nowa Pastorałka”: Chrześcijanie mieli poczucie humoru
Plus Minus
„A.I.L.A.”: Strach na miarę człowieka
Plus Minus
„Nowoczesne związki”: To skomplikowane
Plus Minus
„Olbrzymka z wyspy”: Piłat wieczny tułacz
Plus Minus
Gość „Plusa Minusa” poleca. Michał Zadara: Prawdziwa historia
Materiał Promocyjny
W kierunku zrównoważonej przyszłości – konkretne działania
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama