Jak dojrzewają dziewczęta

Nastoletnią Del Jordan poznajemy jako niewinną, nieświadomą niuansów relacji między ludźmi dziewczynkę, spędzająco beztrosko czas z bratem na farmie ojca. Punktem odniesienia są dla niej rodzice, ekscentryczny wuj i dwie ciotki, czyli stare panny-dziwaczki. Jej spojrzenie na związki międzyludzkie zaczyna się zmieniać gdy dziewczynka przeprowadza się z matką do pobliskiego miasteczka. Napotykani ludzie zaczną prezentować cały wachlarz postaw życiowych, ale też doświadczeń, których pożądać zacznie Del.

Munro pokazuje dojrzewanie nastolatki, tworzenie się światopoglądu i kręgosłupa moralnego. Obserwujemy jak dziewczyna powoli zaczyna odrzucać oryginalne poglądy matki-agnostyczki, z fascynacją słucha przygód wyzwolonej lokatorki, obsesyjnie powraca do historii swojej rówieśniczki, która utopiła się w rzece, a zainteresowanie płcią przeciwną dzieli z najbliższą przyjaciółką. Jej seksualne marzenia i wyobrażenia powoli zaczyna weryfikować rzeczywistość, lecz ona sama nie staje się ich ofiarą. Wręcz przeciwnie. Mimo purytańskiej obyczajowości lat 40. i 50 Munro pozwala swojej bohaterce się wyzwolić, także seksualnie. Przygotowuje się do dorosłego życia na własny, choć nie wolny od błędów, sposób. Del odkrywa jasne i mroczne strony ludzkiej psychiki oraz własnej złożonej kobiecości.

Historia dojrzewania nastolatki na kanadyjskiej prowincji stanie się powracającym wątkiem w późniejszej twórczości Munro. Poprzez swoją bohaterkę pisarka zwraca uwagę na myśli, słowa i wydarzenia, które często stają się udziałem dojrzewających dziewcząt i młodych kobiet. W tej nie-powieści, oprócz kilku wyrazistych postaci oddzielną rolę spełnia też miasteczko Jubilee. Munro buduje portret miejscowości będącej wręcz podręcznikowym symbolem gnuśnej małomiasteczkowości – z jego brzydotą, wścibskimi mieszkańcami, brakiem perspektyw. Życiorysy pozostających w nim młodych ludzi można przewidzieć z zadziwiającą trafnością. Z takich miasteczek uciekać będą kolejne bohaterki Munro i do takich będą wracać – nawet na chwilę – by już jako dojrzałe kobiety zweryfikować prawdę o sobie i swojej przeszłości.

I choć Munro nie ma w Polsce szczęścia do grafików – okładki jej książek w wersji polskiej wyglądają jak tanie romansidła dla gospodyń domowych pokroju powieści Danielle Steel, to na szczęście w przypadku jej twórczości wiemy, że nie można oceniać książki po okładce.

Dziewczęta i kobiety, Alice Munro, wyd. W.A.B