Jak dojrzewają dziewczęta

Jeszcze chwila i na polskim rynku księgarskim będzie można kupić wszystkie zbiory opowiadań zeszłorocznej laureatki Literackiej Nagrody Nobla.

Publikacja: 26.01.2014 12:00

Jak dojrzewają dziewczęta

Foto: materiały prasowe

Nakładem W.A.B ukazała się właśnie jedna z pierwszych publikacji Munro, która zawiera charakterystyczne wątki dla twórczości noblistki. Najnowszy przekład Alice Munro to jej wczesne opowiadania „Dziewczęta i kobiety".

Zobacz na Empik.rp.pl

Na fali zachwytu zagranicznej krytyki kanadyjską pisarką i jej twórczością powiedziano chyba już wszystko. Między innymi to, że wiele z życiorysu autorki można odnaleźć w jej opowiadaniach. Że to mistrzyni krótkiej formy, która pisze o tym, co pozornie nieciekawe. O małym, monotonnym życiu zwykłych mieszkańców kanadyjskiej prowincji. O zapyziałych wsiach, nudnych miasteczkach, gdzie mężczyźni są w większości tłem dla kobiet. One też są pozbawione perspektyw, mimo to mają swoje ambicje i plany.

Dlatego sięgając po tom opowiadań „Dziewczęta i kobiety", czytelnik Munro mógłby spodziewać się powielenia wspomnianych elementów. Tymczasem spotka go niespodzianka.

Wydana w 1971 roku książka to podzieloną na rozdziały-opowiadania historia młodej dziewczyny. Odczytujemy ją jako spójną powieść z jedną, wyrazistą bohaterką, którą można uznać za młodzieńcze alter ego Munro. Pod tym względem przypomina inny, znany już polskiemu czytelnikowi tom pod tytułem „Za kogo ty się uważasz?", w którym pisarka zastosowała podobną formę.

Nastoletnią Del Jordan poznajemy jako niewinną, nieświadomą niuansów relacji między ludźmi dziewczynkę, spędzająco beztrosko czas z bratem na farmie ojca. Punktem odniesienia są dla niej rodzice, ekscentryczny wuj i dwie ciotki, czyli stare panny-dziwaczki. Jej spojrzenie na związki międzyludzkie zaczyna się zmieniać gdy dziewczynka przeprowadza się z matką do pobliskiego miasteczka. Napotykani ludzie zaczną prezentować cały wachlarz postaw życiowych, ale też doświadczeń, których pożądać zacznie Del.

Munro pokazuje dojrzewanie nastolatki, tworzenie się światopoglądu i kręgosłupa moralnego. Obserwujemy jak dziewczyna powoli zaczyna odrzucać oryginalne poglądy matki-agnostyczki, z fascynacją słucha przygód wyzwolonej lokatorki, obsesyjnie powraca do historii swojej rówieśniczki, która utopiła się w rzece, a zainteresowanie płcią przeciwną dzieli z najbliższą przyjaciółką. Jej seksualne marzenia i wyobrażenia powoli zaczyna weryfikować rzeczywistość, lecz ona sama nie staje się ich ofiarą. Wręcz przeciwnie. Mimo purytańskiej obyczajowości lat 40. i 50 Munro pozwala swojej bohaterce się wyzwolić, także seksualnie. Przygotowuje się do dorosłego życia na własny, choć nie wolny od błędów, sposób. Del odkrywa jasne i mroczne strony ludzkiej psychiki oraz własnej złożonej kobiecości.

Historia dojrzewania nastolatki na kanadyjskiej prowincji stanie się powracającym wątkiem w późniejszej twórczości Munro. Poprzez swoją bohaterkę pisarka zwraca uwagę na myśli, słowa i wydarzenia, które często stają się udziałem dojrzewających dziewcząt i młodych kobiet. W tej nie-powieści, oprócz kilku wyrazistych postaci oddzielną rolę spełnia też miasteczko Jubilee. Munro buduje portret miejscowości będącej wręcz podręcznikowym symbolem gnuśnej małomiasteczkowości – z jego brzydotą, wścibskimi mieszkańcami, brakiem perspektyw. Życiorysy pozostających w nim młodych ludzi można przewidzieć z zadziwiającą trafnością. Z takich miasteczek uciekać będą kolejne bohaterki Munro i do takich będą wracać – nawet na chwilę – by już jako dojrzałe kobiety zweryfikować prawdę o sobie i swojej przeszłości.

I choć Munro nie ma w Polsce szczęścia do grafików – okładki jej książek w wersji polskiej wyglądają jak tanie romansidła dla gospodyń domowych pokroju powieści Danielle Steel, to na szczęście w przypadku jej twórczości wiemy, że nie można oceniać książki po okładce.

Dziewczęta i kobiety, Alice Munro, wyd. W.A.B

Nakładem W.A.B ukazała się właśnie jedna z pierwszych publikacji Munro, która zawiera charakterystyczne wątki dla twórczości noblistki. Najnowszy przekład Alice Munro to jej wczesne opowiadania „Dziewczęta i kobiety".

Zobacz na Empik.rp.pl

Pozostało 93% artykułu
Literatura
Stanisław Tym był autorem „Rzeczpospolitej”
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Literatura
Reiner Stach: Franz Kafka w kleszczach dwóch wojen
Literatura
XXXII Targi Książki Historycznej na Zamku Królewskim w Warszawie
Literatura
Nowy „Wiedźmin”. Herold chaosu już nadchodzi
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Literatura
Patrycja Volny: jak bił, pił i molestował Jacek Kaczmarski