Kanadyjska autorka o polskiej historii i himalaizmie

„Po 22 czerwca 1941 r., kiedy Niemcy zaatakowali Związek Radziecki, losy wojny zmieniły bieg. Z niezrozumiałych powodów Sowieci o pomoc poprosili właśnie Polaków. Jakkolwiek szokujący byłby ten pomysł, zgoda na jego realizację uratowała naród polski od całkowitej zagłady".

Po narzuceniu Polsce siłą komunizmu, pomimo wdrażania nowych planów gospodarczych, to postawa ludzi: pasywny opór, przekręty i bumelka, „oszczędzanie energii na »fuchy« i stanie w niekończących się kolejkach po chleb", doprowadziły do gospodarczego zastoju. Bzdur i skrótów myślowych jest sporo. McDonald przyznaje, że historię Polski poznawała, słuchając innych. Redaktor i wydawca polskiej edycji – Agora, autoryzują bez komentarza taki przekaz. Ale dlaczego zaakceptował go Instytut Adama Mickiewicza?

Ten sam instytut sfinansował znakomity dokument filmowy, który też reprezentował Polskę podczas prezydencji. „Art of Freedom" – „Sztuka wolności", mówi o tym samym co książka McDonald – złotym okresie polskiego alpinizmu od lat 70. do początku 90. XX w.

Twórcy, Wojciech Słota i Marek Kłosowicz, prezentują sylwetki pionierów himalaizmu: zimowego – Andrzeja Zawadę, kobiecego – Wandę Rutkiewicz, sportowego – Krzysztofa Wielickiego, stylu alpejskiego w Himalajach – Wojtka Kurtykę, zdobywcy Korony Himalajów nowymi drogami, zimą – Jerzego Kukuczkę. Opowieści (m.in. komentuje Reinhold Messner), fragmenty reportaży z wypraw, piękne panoramy gór, zderzone zostały z kronikami filmowymi PRL.

– Wszystko, co wtedy było wybitne we wspinaczce: naj, naj, było dziełem Polaków. Pomiędzy tą grupą a resztą świata była przepaść. Dlaczego to wszystko się porodziło nagle w jednym pokoleniu? – zastanawia się w filmie Wojtek Kurtyka. – Góry funkcjonowały w naszych umysłowościach jako magia – wspomina.