Ślusarz z Unitry-Unimy. Członek „Solidarności" z Warszawy. 3 maja 1983 roku w drodze na mszę zasłabł podczas rozpędzania demonstracji przez ZOMO w Śródmieściu. Zmarł w drodze do szpitala.
17. Piotr Majchrzak (19 lat).
Uczeń technikum ogrodniczego w Poznaniu. 11 maja 1982 roku w Poznaniu został wylegitymowany i pobity przez funkcjonariuszy ZOMO. Miał wpięty w ubranie opornik. Zmarł w szpitalu 18 maja 1982 roku. Śledztwo w tej sprawie zostało umorzone w 1991 roku.
18. Emil Barchański (17 lat).
Uczeń Liceum im. Mikołaja Reja w Warszawie. 10 lutego 1982 roku wraz z grupą kolegów oblał farbą i podpalił pomnik Feliksa Dzierżyńskiego. 3 marca 1982 roku został zatrzymany w czasie druku podziemnych publikacji. Funkcjonariusze bili go i próbowali zmusić do składania fałszywych zeznań. W czasie procesu Barchański i jego koledzy zostali uniewinnieni. 3 czerwca 1982 roku zaginął w czasie wyjazdu nad Wisłę. Po dwóch dniach jego ciało wyłowiono z rzeki.
19. Mieczysław Późniak (26 lat).
Robotnik w Elektromontażu w Lubinie. 31 sierpnia 1982 roku zginął od rany postrzałowej podczas rozpędzania przez ZOMO demonstracji w Lubinie.
20. Andrzej Trajkowski (32 lata).
Mechanik z Wrocławskiego Przedsiębiorstwa Instalacji Przemysłowych. 31 sierpnia 1982 roku zginął od rany postrzałowej głowy w czasie rozpędzania przez ZOMO demonstracji w Lubinie.
21. Michał Adamowicz (28 lat).
Elektryk pracujący w Zakładach Górniczych w Lubinie. Należał do „Solidarności". 31 sierpnia 1982 roku w czasie tłumienia przez ZOMO demonstracji został postrzelony w głowę. Zmarł 5 września 1982 roku w szpitalu. Po długotrwałym procesie skazano trzech dowódców pacyfikacji demonstracji w Lubinie. Wyroki, zmniejszone na mocy amnestii, wyniosły od 2,5 do 3,5 lat więzienia. Śledztwo w sprawie zabójstwa dokonanego przez funkcjonariuszy ZOMO zakończono w 2011 roku umorzeniem wobec niewykrycia sprawców.
22. Piotr Sadowski (22 lata).
Pracownik Portu Gdańskiego. 31 sierpnia 1982 roku w Gdańsku podczas ucieczki przed oddziałami MO przewrócił się i uderzył w głowę, następnie uległ zatruciu gazami łzawiącymi. Zmarł po przewiezieniu do szpitala. Śledztwo umorzono z powodu niestwierdzenia czynu przestępczego.
23. Kazimierz Michalczyk (27 lat).
Tokarz z Elwro we Wrocławiu. 31 sierpnia 1982 roku był świadkiem rozpędzania przez milicję demonstracji we Wrocławiu. Został śmiertelnie postrzelony, zmarł w szpitalu 2 września 1982 roku. Śledztwo umorzono.
24. Stanisław Rak (35 lat).
Zegarmistrz. 31 sierpnia 1982 roku w czasie demonstracji w Kielcach został zatrzymany, a następnie pobity. Zmarł 7 września 1982 roku na skutek obrażeń.
25. Bogdan Włosik (20 lat).
Elektryk z Huty im. Lenina. 13 października 1982 roku zginął zastrzelony przez funkcjonariusza SB podczas demonstracji w Nowej Hucie. Śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków przez prokuratorów Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w Krakowie zajmujących się tą sprawą umorzono w 2010 r.
26. Kazimierz Majewski (46 lat).
Przewodniczący „Solidarności" w Jeleniogórskich Zakładach Narzędziowych. Na skutek prowadzonej wobec niego inwigilacji, gróźb pod adresem jego rodziny i nakłaniania do współpracy z SB popełnił samobójstwo 29 października 1982 roku.
27. Stanisław Królik (39 lat).
Pracownik Fotooptyki w Warszawie. 10 listopada 1982 roku przy Uniwersytecie Warszawskim został pobity przez milicjantów rozpędzających demonstrację. 16 listopada 1982 roku zmarł. Czynności sprawdzające w tej sprawie zakończono w 2007 r. postanowieniem o odmowie wszczęcia śledztwa.
28. Wacław Kamiński (32 lata).
Spawacz na Wydziale K-2 Stoczni Gdańskiej. W czasie demonstracji 31 sierpnia 1982 roku został trafiony petardą w głowę, następnie pobity przez funkcjonariuszy ZOMO. Zmarł w szpitalu 28 listopada 1982 roku.
29. Zbigniew Simoniuk (33 lata).
Działacz białostockiego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. W styczniu 1981 roku podpalony, w kwietniu zaginął na kilka dni, znaleziono go ze śladami licznych obrażeń. Internowany, następnie aresztowany i skazany. 8 stycznia 1983 roku według oficjalnej wersji wydarzeń popełnił samobójstwo. W 2009 r. umorzono śledztwo w tej sprawie z braku danych uzasadniających podejrzenie, że popełniono przestępstwo.
30. Jacek Jerz (38 lat).
Działacz „Solidarności" i KPN z Radomia. Zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach 31 stycznia 1983 roku. Śledztwo w sprawie podania przez funkcjonariuszy SB środków farmakologicznych w celu pozbawienia życia umorzono w 2011 roku wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenia popełnienia czynu.
31. Józef Larysz (41 lat).
Przewodniczący „Solidarności" w zakładach Elwro w Pszczynie. 7 marca 1983 roku zmarł na zawał serca po kolejnym przesłuchaniu w Komendzie Wojewódzkiej MO w Katowicach. Czynności sprawdzające w tej sprawie zakończono w 2005 r. postanowieniem o odmowie wszczęcia śledztwa.
32. Ryszard Kowalski (lat 44).
Przewodniczący „Solidarności" w Hucie Katowice aresztowany po strajku 28 grudnia 1981 roku, więziony do 24 stycznia 1983 roku. 7 lutego 1983 roku wyszedł z domu i zaginął. 30 marca 1983 roku jego zwłoki wyłowiono z Wisły.
33. Jan Ziółkowski (43 lata).
Członek „Solidarności", współpracownik Komitetu Budowy Pomnika Ofiar Czerwca '56 w Poznaniu. 1 marca 1983 roku został wezwany na przesłuchanie do komendy MO, następnie pobity. Zmarł 5 marca 1983 roku na skutek odniesionych ran.
34. Wojciech Cielecki (19 lat).
2 kwietnia zatrzymany w Białej Podlaskiej przez patrol wojskowy i zastrzelony podczas próby ucieczki. Sprawca znajdujący się na służbie w stanie nietrzeźwym został skazany przez Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego na karę 12 lat pozbawienia wolności. 35. Bogusław Podborączyński (21 lat). Działacz „Solidarności" z Nysy. Zaginął 14 marca 1983 roku. Jego zwłoki wyłowiono z rzeki 15 kwietnia 1983 roku. Postępowanie w tej sprawie zakończono w 2007 r. postanowieniem o odmowie wszczęcia śledztwa z uwagi na brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu zabronionego.
36. Bernard Łyskawa (51 lat).
Mechanik w COBP Poltegor we Wrocławiu. Został uderzony pojemnikiem z gazem w klatkę piersiową w czasie pacyfikowania przez MO demonstracji 1 maja 1983 roku, w której brał udział. Milicjanci uniemożliwili próbę uratowania go. Tego samego dnia zmarł na zawał serca. Śledztwo umorzono.
37. Ryszard Smagur (29 lat).
Pracownik introligatorni w Krakowie. 1 maja 1983 roku zginął ugodzony w szyję petardą z gazem łzawiącym podczas rozpędzania przez MO demonstracji w Nowej Hucie. Śledztwo umorzono w 2009 roku wobec ustalenia, że czyn nie zawiera znamion zbrodni komunistycznej.
38. Ojciec Honoriusz Kowalczyk (lat 48).
Duszpasterz akademicki w kościele oo. Dominikanów w Poznaniu. Wspierał działania podziemnej „Solidarności" i organizował pomoc dla internowanych. 17 kwietnia 1983 roku został ciężko ranny w wypadku samochodowym, do którego doszło w niewyjaśnionych okolicznościach. Zmarł 8 maja 1983 roku. Śledztwo w tej sprawie umorzono w 2002 r.
39. Grzegorz Przemyk (19 lat).
Maturzysta, syn związanej z opozycją poetki Barbary Sadowskiej. 12 maja 1983 roku został zatrzymany na Starym Mieście przez funkcjonariuszy MO i pobity na komisariacie. Zmarł w wyniku obrażeń 14 maja 1983 roku. Decyzją Sądu Najwyższego jeden z milicjantów został uniewinniony. Drugi, uznany za winnego, unika odbycia kary ze względów zdrowotnych. W maju 2008 roku kolejny funkcjonariusz został skazany przez warszawski Sąd Okręgowy. W 2009 roku sprawa została uznana za przedawnioną, a proces umorzony. Śledztwo w sprawie utrudniania przez funkcjonariuszy MSW wyjaśnienia sprawy śmierci Grzegorza Przemyka trwa.
40. Jan Samsonowicz (39 lat).
Działacz opozycji demokratycznej i „Solidarności" z Gdańska. Inwigilowany przez SB. 30 czerwca 1983 roku znaleziono jego zwłoki wiszące na pasku na ogrodzeniu jednego z gdańskich stadionów. Wcześniej widziano go w tej okolicy w towarzystwie dwóch mężczyzn.
41. Janina Drabowska (lat 63).
Rencistka. Zmarła 1 września 1983 roku na skutek obrzęku płuc spowodowanego użyciem gazu łzawiącego przez pacyfikujących demonstrację w Nowej Hucie 31 sierpnia 1983 roku.
42. Tadeusz Frąś (34 lata).
Nauczyciel, członek NSZZ „Solidarność", aktywny też po wprowadzeniu stanu wojennego. 7 września 1983 roku wyjechał do Krakowa, gdzie znaleziono jego ciało ze śladami ciężkiego pobicia.
43. Piotr Bartoszcze (34 lata).
Rolnik ze Skawęcina, działacz rolniczej „Solidarności", brat znanego działacza tego samego związku Romana Bartoszcze. W stanie wojenny internowany, następnie aktywny w podziemiu, represjonowany. 7 lutego 1984 roku zaginął w czasie rozwożenia konspiracyjnych materiałów. 9 lutego 1984 roku znaleziono jego ciało w studzience melioracyjnej na polu.
44. Zbigniew Tokarczyk (31 lat).
Działacz „Solidarności" i KPN ze Stalowej Woli. Szykanowany przez SB. W nocy z 23 na 24 lutego 1984 roku został zamordowany przez nieznanych sprawców. Śledztwo w tej sprawie umorzono.
45. Ksiądz Jerzy Popiełuszko (37 lat).
Kapelan „Solidarności". Odprawiał msze za Ojczyznę w kościele pw. św. Stanisława Kostki w Warszawie. Szykanowany przez władze. 19 października 1984 roku został uprowadzony przez funkcjonariuszy MSW, skatowany i zamordowany. 30 października 1984 roku wyłowiono jego ciało ze zbiornika wodnego na Wiśle koło Włocławka. Sprawcy zostali skazani w 1984 roku. Mocodawców zbrodni nie ustalono.
46. Roman Franz (32 lata).
Górnik z Gliwic. Wieczorem 7 stycznia 1985 roku został zatrzymany przez milicję na komisariacie kolejowym, kilka godzin później znaleziono go nieprzytomnego. Zmarł po przewiezieniu do szpitala.
47. Lesław Martin (37 lat).
Działacz „Solidarności" w Regionie Dolny Śląsk. Wieczorem 11 stycznia 1985 roku został zrzucony przez nieznanych sprawców z kładki nad torami kolejowymi we Wrocławiu. Zmarł 23 stycznia 1985 roku w wyniku poniesionych obrażeń.
48. Marcin Antonowicz (19 lat).
Student Uniwersytetu Gdańskiego. 19 października 1985 roku w Olsztynie został zatrzymany i pobity przez funkcjonariuszy ZOMO. Zmarł 2 listopada 1985 roku.
49. Zbigniew Szkarłat (43 lata).
Działacz „Solidarności" z Nowego Sącza, aktywny w podziemiu. Szykanowany przez SB. 2 lutego 1986 roku został znaleziony na ulicy po pobiciu. Zmarł 9 lutego 1986 roku na skutek obrażeń.
50. Grzegorz Luks (19 lat).
Wieczorem 29 sierpnia 1986 roku został w Goleniowie zatrzymany przez patrol MO i pobity na komisariacie. 14 stycznia 1987 roku zmarł na skutek odniesionych obrażeń.
51. Zbigniew Wołoszyn (46 lat).
Fizyk z Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej w Warszawie, działacz podziemnej „Solidarności". 9 stycznia 1987 roku znaleziono jego zwłoki przed dziesięciopiętrowym budynkiem naprzeciwko miejsca pracy.
52. Jan Strzelecki (69 lat).
Socjolog związany z opozycją, były uczestnik powstania warszawskiego, współinicjator odrodzenia Polskiej Partii Socjalistycznej w 1987 r. W nocy z 29 na 30 czerwca 1988 r. padł ofiarą brutalnego napadu, którego okoliczności nie zostały wyjaśnione.
53. Ksiądz Stefan Niedzielak (75 lat).
Proboszcz parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach w Warszawie. Były żołnierz AK i WiN. Inicjator akcji upamiętniających zbrodnię katyńską. Inwigilowany przez SB i szykanowany. 20 stycznia 1989 roku zamordowany na plebanii.
54. Ksiądz Stanisław Suchowolec (31 lat).
Wikariusz w parafii Najświętszej Marii Panny w Białymstoku. Duszpasterz „Solidarności", organizator mszy św. za Ojczyznę i pomocy dla represjonowanych. Szykanowany przez SB. Zginął w niewyjaśnionym pożarze swojego mieszkania 30 stycznia 1989 roku.
55. Robert Możejko (25 lat).
Działacz Federacji Młodzieży Walczącej. Rozpracowywany przez SB, nakłaniany do podjęcia współpracy. 31 maja 1989 roku po raz ostatni był widziany z funkcjonariuszem SB. 3 czerwca 1989 roku wyłowiono jego ciało ze stawu.
56. Ksiądz Sylwester Zych (39 lat).
Kapłan archidiecezji warszawskiej, współpracownik „Solidarności". W 1982 roku skazany za przechowywanie broni grupy, której członkowie postrzelili sierżanta MO Zdzisława Karosa. W więzieniu szykanowany i zastraszany. Po uwolnieniu w 1986 roku aktywny w opozycji, współpracownik KPN. 11 lipca 1989 roku znaleziono jego ciało na dworcu PKS w Krynicy Morskiej.
Będące w toku śledztwo IPN w sprawie funkcjonowania w okresie od 28 listopada 1956 r. do 31 grudnia 1989 r. w strukturach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych związku kierowanego przez osoby zajmujące najwyższe stanowiska państwowe, który miał na celu dokonywanie przestępstw, w tym zabójstw działaczy opozycji politycznej, obejmuje sprawy śmierci ks. Jerzego Popiełuszki, ks. Sylwestra Zycha, ks. Stanisława Suchowolca, ks. Stefana Niedzielaka, Kazimierza Majewskiego, Mieczysława Rokitowskiego, Zbigniewa Szkarłata, Emila Barchańskiego, Jana Samsonowicza, Marcina Antonowicza, Lesława Martina, Jana Ziółkowskiego, Tadeusza Frąsia, Zbigniewa Wołoszyna, Piotra Bartosze, Jana Strzeleckiego.
Autor jest pracownikiem Biura Edukacji Publicznej IPN i doktorantem w Instytucie Historii PAN.
