Bankomaty oznaczą pieniądze, jeśli wykryją próbę kradzieży

Już 23 września wejdzie w życie rozporządzenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące konieczności wyposażenia bankomatów w system zabezpieczający gotówkę przed kradzieżą.

Publikacja: 04.09.2023 14:46

Bankomaty oznaczą pieniądze, jeśli wykryją próbę kradzieży

Foto: Adobe Stock

Za kilka tygodni wejdzie w życie rozporządzenie MSWiA z 15 września 2021 roku w sprawie wprowadzenia obowiązku zabezpieczenia banknotów w bankomatach systemami neutralizacji znaków pieniężnych IBNS (Intelligent Banknote Neutralisation Systems). Ma ono na celu zwiększenie bezpieczeństwa bankomatów oraz zapobieganie kradzieżom pieniędzy. W sytuacji, gdy bankomat wykryje próbę kradzieży, zabarwi banknoty specjalną, niezmywalną farbą, aby uniemożliwić dokonanie za ich pomocą transakcji.

Czytaj więcej

Karta płatnicza częściowo uszkodzona. Bez wymiany się nie obejdzie

W system IBNS wyposażonych będzie co najmniej 40 proc. bankomatów w kraju. Według danych Narodowego Banku Polskiego, pod koniec września 2022 roku w Polsce funkcjonowało 21 207 bankomatów, co oznacza, że nowy system zostanie zainstalowany w ok. 8,5 tysięcy urządzeń. Wiąże się to z niemałymi kosztami – eksperci szacują, że dostosowanie jednego bankomatu do wymogów nałożonych przez rozporządzenie może sięgnąć nawet 20 tysięcy złotych. Ciężar finansowy przedsięwzięcia spoczywa na podmiotach zarządzających urządzeniami, czyli bankach lub operatorach sieci bankomatów, a niewywiązanie się z tego obowiązku grozi karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat. Jak wynika z opublikowanego w ubiegłym roku badania NielsenIQ i Diebold Nixdorf, klienci banków szczególnie cenią bankomaty za ich dostępność oraz możliwość szybkiego dokonania transakcji. Tymczasem jedynie w ciągu ostatnich pięciu lat w Polsce ubyło ok. 2,5 tysiąca bankomatów, a kosztowne zmiany mogą sprawić, że wkrótce zniknie ich jeszcze więcej. Najwięcej urządzeń usunięto z niewielkich miejscowości, na co zwracał uwagę w maju Rzecznik Praw Obywatelskich, apelując, że ogranicza to ich mieszkańcom dostęp do gotówki.

Uzasadniając projekt przepisów, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przytoczyło dane z lat 2018-2019, związane z liczbą dokonanych włamań do bankomatu, uznając je za "zjawisko nasilającej się przestępczości". W projekcie zaznaczono również, że mimo rosnącej liczby transakcji bezgotówkowych, „bankomaty wciąż pozostają kluczowym elementem infrastruktury polskiego systemu płatniczego".

Czytaj więcej

Bankomat nie wypłacił pieniędzy, ale zniknęły z konta. Co robić?

Tymczasem statystyki wskazują, że napady na bankomaty zdarzają się jednak coraz rzadziej. Jak podaje portal Subiektywnie o Finansach, w 2016 roku w Polsce odnotowano 92 próby włamania do bankomatów, z czego sukcesem zakończyło się 15. Trzy lata później zarejestrowano 60 prób, w tym 12 udanych, a w 2020 roku do bankomatów próbowano się włamać 57 razy, w tym 7 razy z powodzeniem.

Obecnie przestępcy starają się raczej dokonać kradzieży, wykorzystując powszechność płatności elektronicznych, przez co w ciągu ostatnich lat przybywa wirtualnych prób dokonania kradzieży. Jak podała Komenda Główna Policji, w 2020 roku odnotowano 6,7 tysięcy przestępstw związanych z e-bankowością, a rok później ich liczba wzrosła ponad dwukrotnie (14,5 tysięcy). Według danych Fundacji Polska Bezgotówkowa, w ubiegłym roku dokonano ponad 461 milionów takich transakcji, co oznacza wzrost o niemal jedną trzecią w stosunku do roku poprzedniego.

Za kilka tygodni wejdzie w życie rozporządzenie MSWiA z 15 września 2021 roku w sprawie wprowadzenia obowiązku zabezpieczenia banknotów w bankomatach systemami neutralizacji znaków pieniężnych IBNS (Intelligent Banknote Neutralisation Systems). Ma ono na celu zwiększenie bezpieczeństwa bankomatów oraz zapobieganie kradzieżom pieniędzy. W sytuacji, gdy bankomat wykryje próbę kradzieży, zabarwi banknoty specjalną, niezmywalną farbą, aby uniemożliwić dokonanie za ich pomocą transakcji.

W system IBNS wyposażonych będzie co najmniej 40 proc. bankomatów w kraju. Według danych Narodowego Banku Polskiego, pod koniec września 2022 roku w Polsce funkcjonowało 21 207 bankomatów, co oznacza, że nowy system zostanie zainstalowany w ok. 8,5 tysięcy urządzeń. Wiąże się to z niemałymi kosztami – eksperci szacują, że dostosowanie jednego bankomatu do wymogów nałożonych przez rozporządzenie może sięgnąć nawet 20 tysięcy złotych. Ciężar finansowy przedsięwzięcia spoczywa na podmiotach zarządzających urządzeniami, czyli bankach lub operatorach sieci bankomatów, a niewywiązanie się z tego obowiązku grozi karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat. Jak wynika z opublikowanego w ubiegłym roku badania NielsenIQ i Diebold Nixdorf, klienci banków szczególnie cenią bankomaty za ich dostępność oraz możliwość szybkiego dokonania transakcji. Tymczasem jedynie w ciągu ostatnich pięciu lat w Polsce ubyło ok. 2,5 tysiąca bankomatów, a kosztowne zmiany mogą sprawić, że wkrótce zniknie ich jeszcze więcej. Najwięcej urządzeń usunięto z niewielkich miejscowości, na co zwracał uwagę w maju Rzecznik Praw Obywatelskich, apelując, że ogranicza to ich mieszkańcom dostęp do gotówki.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konta Bankowe
Duża awaria Blika. Problemy zgłaszają klienci mBanku, Millennium czy Pekao
Konta Bankowe
Sześć banków pod lupą UOKIK. Dlaczego ofiary nie odzyskują pieniędzy?
Konta Bankowe
Banki tną oprocentowanie lokat. Średnio jest już ono znacznie poniżej 5 proc.
Konta Bankowe
Banki, które najwięcej zarobiły na kredycie 2%
Konta Bankowe
Banki w końcu zaczynają wprowadzać klucze U2F. Hakerom będzie trudniej