Największe dzieło Kopernika do kupienia na aukcji we Francji

"O obrotach sfer niebieskich" Mikołaja Kopernika zostało wystawione właśnie na aukcji internetowej jednego z francuskich portali – ustaliła „Rzeczpospolita”. Wartość tego wyjątkowego dzieła oscyluje pomiędzy 150 – 200 tysiącami euro.

Publikacja: 26.10.2022 13:04

Największe dzieło Kopernika do kupienia na aukcji we Francji

Foto: Muzeum Narodowe w Krakowie

Co ciekawe pierwsze wydanie tego dzieła wybitnego naukowca, posiada zmienioną okładkę, która pochodzi prawdopodobnie z XIX wieku. Warto sprawdzić jaka jest historią tego egzemplarza dzieła Kopernika. Pamiętajmy, że kilkadziesiąt lat temu jedno z dzieł Kopernika zostało skradzione w niejasnych okolicznościach z biblioteki w Krakowie.

Aukcję prowadzi portal interencheres.com. Z noty informacyjnej wynika, że to dzieło wydane w Norymberdze w 1543 roku (pierwsze wydanie). Księga nie zawiera erraty i ma XIX wieczną twardą okładkę (oprawa jest sygnowana przez Lortic). Podane pochodzenie książki wskazuje, że znajdowała się ona w katalogu rzadkich cennych rękopisów i książek drukowanych należących do biblioteki L. Potiera (1870, nr 440). Cena kształtuje się od 150 do 200 tysięcy euro.

„O obrotach sfer niebieskich”” to najważniejsze dzieło Mikołaja Kopernika, które składa się z sześciu części. Opisał on istotę teorii heliocentrycznej. Rękopis powstał w latach 1515-30. Dopiero w 1541 Kopernik powierzył go, w celu wydania drukiem, Retykowi, który w 1539 przybył do Fromborka, aby zapoznać się z teorią Kopernika. Pierwsze wydanie tego dzieła ukazało się w Norymberdze w 1543, w drukarni Jana Tetreiusa. Na świecie może być około 500 egzemplarzy I wydania dzieła Mikołaja Kopernika.

Czytaj więcej

„Mikołaj Kopernik. Nowe oblicze geniusza”: Tajemnice Kopernika

Drugie wydanie „De revolutionibus orbium coelestium” ukazało się 1566 w Bazylei, trzecie w 1617 w Amsterdamie, a czwarte w 1854 w Warszawie i oprócz tekstu łacińskiego zawierało także pierwsze polskie tłumaczenie dokonane przez J. Baranowskiego, wydanie piąte opublikowano w Toruniu w 1873, natomiast szóste w 1949 w Monachium. W 1953 w Warszawie ukazała się pierwsza księga „O obrotach sfer niebieskich” w językach polskim i łacińskim.

Rękopis oryginału zaginął na wiele lat. Jednak udało się go odnaleźć po prawie dwóch wiekach w Pradze Czeskiej. W roku 1953 rząd Czechosłowacji przekazał rękopis Polsce. Obecnie jest on przechowywany w Bibliotece Jagiellońskiej.

W 1998 roku z Biblioteki PAN skradziono pierwsze wydanie „O obrotach sfer niebieskich” Mikołaja Kopernika z 1543 r. W tym czasie w Polsce było 12 egzemplarzy I. wydania tego starodruku. Złodziej podał się za pracownika pracowni artystycznej, założono mu konto i udostępniono starodruk do skorzystania na miejscu. Mężczyzna wyszedł do toalety, starodruk schował pod swetrem i opuścił budynek. Skradziony egzemplarz miał 196 numerowanych i 6 nienumerowanych stron. Policja wyznaczyła nagrodę za wskazanie sprawcy, ale nie przyniosło to skutku. Podobne kradzieże odnotowano w krajach byłego ZSRR. W lutym 2017 roku z magazynu w pobliżu lotniska Heathrow skradzione zostały starodruki warte ponad 2 mln funtów, wśród nich było też dzieło Kopernika.

Najwyższą w Polsce cenę antykwaryczną (103 tys. zł) uzyskało na aukcji w Krakowie drugie wydanie „O obrotach sfer niebieskich” Mikołaja Kopernika, które zostało wydane w roku 1566 w Bazylei.

W 2008 r. dzieło tego polskiego astronoma zostało sprzedane za 2,2 mln dolarów na aukcji w nowojorskim domu Christie's. Nabywca zapłacił niemal dwukrotność ceny szacunkowej.

W 1999 rękopis dzieła został wpisany na listę Pamięć świata UNESCO. W Polsce znajduje się prawdopodobnie 12 egzemplarzy pierwszego wydania, o ile skradzione dzieło z Krakowa nie zostało wywiezione z kraju.

Co ciekawe pierwsze wydanie tego dzieła wybitnego naukowca, posiada zmienioną okładkę, która pochodzi prawdopodobnie z XIX wieku. Warto sprawdzić jaka jest historią tego egzemplarza dzieła Kopernika. Pamiętajmy, że kilkadziesiąt lat temu jedno z dzieł Kopernika zostało skradzione w niejasnych okolicznościach z biblioteki w Krakowie.

Aukcję prowadzi portal interencheres.com. Z noty informacyjnej wynika, że to dzieło wydane w Norymberdze w 1543 roku (pierwsze wydanie). Księga nie zawiera erraty i ma XIX wieczną twardą okładkę (oprawa jest sygnowana przez Lortic). Podane pochodzenie książki wskazuje, że znajdowała się ona w katalogu rzadkich cennych rękopisów i książek drukowanych należących do biblioteki L. Potiera (1870, nr 440). Cena kształtuje się od 150 do 200 tysięcy euro.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu
Historia
Naruszony spokój faraonów. Jak plądrowano grobowce w Egipcie