Spór UE i USA o oliwki. WTO potrzebowała sześciu lat na decyzję

Spory w Światowej Organizacji Handlu kojarzą się z fundamentalnymi sprawami, jak spór o przyszłość europejskiej motoryzacji z Chinami czy import zboża z Ukrainy do Polski. A jednak WTO potrafi też zajmować się znacznie drobniejszymi sprawami. W tym tygodniu kończy się trwający 6 lat i warty 13 mln dol. spór między Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską o import dojrzałych oliwek z Hiszpanii do USA.

Czytaj więcej

Gospodarka

UE kontra Chiny. Dwie ważne sprawy eskalują w WTO

W czasie wojny handlowej w Światowej Organizacji Handlu eskaluje dużo ważnych sporów, także z UE....

Hiszpańskie oliwki niezgody 

Hiszpania eksportowała dojrzałe oliwki na rynek amerykański, jak i do wielu innych krajów, ale to właśnie USA uznały, że Hiszpanie nadmiernie wspierają swoich producentów, przez co ceny oliwek są zbyt niskie. To nie spodobało się Amerykanom, ponieważ sami też je produkują, a przypomnijmy, że były to czasy pierwszej prezydentury Donalda Trumpa. Amerykanie w 2018 r. narzucili więc antydumpingowe cła na Hiszpanię. Karne cła oczywiście nie spotkały się z uznaniem Brukseli, która poskarżyła się do WTO w 2019 r., że nie jest to zgodne z regułami WTO i już… 6 lat później, mamy finał sprawy.

Warta jedynie 13 mln dol. kłótnia, z nie do końca jasnych przyczyn, wzbudziła zainteresowanie gospodarczych potęg, więc sporowi przyglądały się jako „trzecia strona”: Chiny, Japonia, Australia, Brazylia, Kanada, Indie, Meksyk, Arabia Saudyjska, Szwajcaria i Turcja.

UE zażądała prawa do środków odwetowych (np. dodatkowych ceł) wobec USA, wartych tyle, na ile Hiszpanie wycenili swoje straty, czyli właśnie 13 mln dol. Na to z kolei nie zgodziły się Stany Zjednoczone. Finalnie, arbiter WTO musiał rozsądzić, czy przez karne amerykańskie cła UE rzeczywiście poniosła istotne straty i jak można je zmierzyć. A także czy propozycja odwetu UE nie jest zbyt nadmierna czy represyjna.

Czytaj więcej

Opinie Ekonomiczne

Piotr Arak: Ewolucja protekcjonizmu od Obamy do Trumpa 2.0

Kiedyś USA sprzedawały światu globalizację jak coca-colę: masowo i z przekonaniem. Dziś wolny han...

Czy cała Europa poniosła straty przez zablokowanie eksportu oliwek? 

Strony sięgały po bardzo obrazowe argumenty. USA twierdziły, że gdyby było odwrotnie i gdyby to UE nałożyła cła na eksport pochodzący z jednego tylko stanu USA, to Stany Zjednoczone nie mogłyby twierdzić, że dochód z tego tytułu powinien być obliczany wyłącznie w odniesieniu do tego jednego stanu, ignorując resztę rynku amerykańskiego. Na co UE odpowiedziała, że to nie poszczególne stany są członkami WTO, tylko całe USA, zaś to, że Hiszpanię reprezentuje UE nie ma tu znaczenia dla obliczania strat.

Czytaj więcej

Handel

WTO: USA niszczą swój eksport. Cła są dźwignią o niezamierzonych konsekwencjach

„Cła są dźwignią polityczną o niezamierzonych konsekwencjach” – pisze WTO w raporcie z frontu woj...

Arbiter uznał, że nawet gdyby USA działały zgodnie z WTO, to import oliwek hiszpańskich do USA by się w istotny sposób nie zmienił. Potrzebne były do tego skomplikowane obliczenia, jaka ilość wsparcia finansowego dla producentów oliwek surowych przypada na przetwórców oliwek dojrzałych. Odpowiedź na to pytanie zajęła wszystkim stronom sześć lat, bo decyzja zapadła dopiero 29 października i następnego dnia została rozesłana do stron.

Werdykt jednak może się Hiszpanom nie spodobać, bo arbiter uznał, że w branży oliwek z Hiszpanii rozsądne będzie przyjęcie, że 100 proc. korzyści z subsydiów dla producentów oliwek surowych przypada na przetwórców oliwek dojrzałych, wobec tego, nawet nie do końca zgodne z wytycznymi WTO zachowanie USA nie przysporzyło Hiszpanom strat. Sama zaś Europa zawyża wycenę strat eksporterów oliwek, bo arbiter wycenił straty nie na 13, a ewentualnie na 6,15 mln dol. Hiszpanie nie mogą więc narzucać żadnych karnych ceł na USA.