Jednym z fundamentalnych założeń na którym opiera się samorząd terytorialny jest samodzielność finansowa. To samodzielność finansowa jest gwarancją tego, że gminy, powiaty i województwa powinny móc efektywnie wykonywać zadania publiczne w sposób odpowiadający woli wspólnot samorządowych (jakkolwiek działania samorządu terytorialnego muszą mieścić się przy tym w ramach i granicach prawa). Bez niezależnych od uznaniowej woli władz państwowych mechanizmów finansowania działalności samorządu terytorialnego nie jest możliwe kształtowanie i realizowanie własnych, dostosowanych do potrzeb danej jednostki, lokalnych i regionalnych polityk rozwoju.