Unia myśli o sankcjach

Ministrowie spraw zagranicznych UE spotkali się wczoraj w nadzwyczajnym trybie w Brukseli. UE oczywiście potępiła działania Rosji na Krymie. „Unia Europejska potępia gwałtowne naruszenie integralności terytorialnej Ukrainy poprzez wojskową agresję" – brzmi fragment przyjętego dokumentu.

Zdaniem Radosława Sikorskiego takie sformułowanie ma konsekwencje przewidziane prawem międzynarodowym. Polski minister uznał, że sytuacja jest poważna i mamy do czynienia z największym kryzysem w Europie od czasów wojny w byłej Jugosławii. Prawdopodobnie Unia będzie też chciała mediować, choć Berlin proponował, żeby tę rolę powierzyć OBWE. – Większość ministrów uznała, że powinna być to misja pod auspicjami UE – powiedział nieoficjalnie dyplomata jednego z państw UE.

Nie czas ?na najcięższe działa

Kryzys nie jest jednak jeszcze na tyle poważny, aby Unia zdecydowała się na wytoczenie najcięższych dział z arsenału swoich działań pozamilitarnych. Nie uzgodniła więc sankcji wobec Rosji. Skończyło się na warunkowych groźbach. W dokumencie końcowym znalazła się propozycja zamrożenia relacji z Rosją. – UE zawiesi dwustronne rozmowy z Rosją na temat liberalizacji wizowej i nowego porozumienia – brzmi fragment dokumentu. Ale nie od razu, Rosja ma jeszcze szansę wycofać się z agresywnych działań wobec Ukrainy.

Unia jest w trakcie negocjacji nowego strategicznego porozumienia z Rosją, które ma regulować relacje handlowe, przewiduje też zniesienie wiz. Była propozycja wstrzymania, choć akurat Polska nie była zwolennikiem blokowania rozmów wizowych.

W czasie dyskusji minister Radosław Sikorski był przeciwny, argumentując, że nie powinno się stosować instrumentów, które uderzą w zwykłych obywateli. – Moglibyśmy zablokować ruch bezwizowy z obwodem kaliningradzkim. Ale nie chcemy karać zwykłych Rosjan – powiedział potem dziennikarzom. Minister jest jednak przekonany, że jeśli Rosja nie wycofa swoich wojsk do koszar, to stosunki z nią zostaną zamrożone.

Jeśli więc pozostanie status quo, to UE nie pójdzie ani o krok dalej w swoich relacjach z Moskwą. Zawiesza też na razie przygotowania do szczytu G8, czyli grupy siedmiu najbogatszych państw świata, do którego w przeszłości doproszono Rosję.

Dokument wspomina też ogólnie o możliwości wprowadzenia dalszych sankcji wobec Rosji w sytuacji, gdyby ta nie tylko nie wycofała się z dotychczasowych agresywnych działań, ale je nasiliła.

Bez zakazu wiz

– Na sali padały propozycje różnego rodzaju: od sankcji handlowych, przez wstrzymanie sprzedaży uzbrojenia, po zamrażanie aktywów, sankcje wizowe i dyplomatyczne – mówił dyplomata jednego z krajów UE. Sam Sikorski uważa, że sankcje takie powinny obejmować zakaz wizowy dla osób odpowiedzialnych za agresję na Krymie, zamrożenie ich zagranicznych aktywów finansowych oraz ewentualne inne sankcje.

To jednak interpretacja ministra, w samym dokumencie takiego szczegółowego wyliczenia nie ma. Ostatecznie w dokumencie znalazła się wzmianka, że UE rozważy dalsze „specyficzne środki". Nie pada słowo „sankcje". – Przeważył pogląd, że lepiej nie pozbawiać się od razu arsenału działań wobec Rosji i dać jej szansę na wycofanie się – powiedział nieoficjalnie jeden z dyplomatów. Taki pogląd forsował niemiecki minister Frank-Walter Steinmeier.

Ministrowie wstrzymali się przed konkretnym wspominaniem sankcji także dlatego, że nie ma wśród nich jedności w tej sprawie. – Mamy inną wrażliwość w sprawie Ukrainy. Inne kraje są pół fazy za nami – powiedział Sikorski. Za sankcjami, przynajmniej dyplomatycznymi, są Polska i kraje bałtyckie, a także Wielka Brytania i Szwecja. Ale inni mają wątpliwości.

Z naszych nieoficjalnych informacji wynika, że np. Polska zaproponowała embargo na sprzedaż uzbrojenia do Rosji. Ale sugestię tę zdecydowanie odrzuciła Francja, która dostarcza tam okręty wojenne Mistral. – Na obecnym etapie ta propozycja nie zyskała akceptacji – przyznał polski minister. Zdaniem Ukrainy to właśnie byłby skuteczny instrument. – Unijne sankcje byłyby zimnym prysznicem dla Rosji. W szczególności bolesne byłoby zamrożenie aktywów decydentów odpowiedzialnych za eskalację sytuacji na Krymie – powiedział wczoraj Borys Tarasiuk, specjalny wysłannik rządu ukraińskiego ds. Krymu. Przyjechał do Brukseli na zaproszenie Parlamentu Europejskiego.