Siła robocza w Polsce wciąż jest tania

Koszty pracy w przemyśle w 2013 r. wynosiły średnio 7,5 euro za godzinę – wynika z wyliczeń „Rz" na podstawie podanych wczoraj danych Eurostatu. W porównaniu z 2012 r. to wzrost o 3,3 proc.

Na taką dynamikę wpływ miały przede wszystkim ostatnie miesiące. W sektorze przemysłowym w IV kw. koszty pracy wzrosły o 4 proc. (wobec IV kw. 2012 r.), w usługach o 6,2 proc., a w budownictwie – o 7,7 proc.

Koszty pracy to nie tylko wynagrodzenia wypłacane pracownikom, ale także obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, zdrowotne i inne. W porównaniu z Zachodem zatrudnienie pracownika w Polsce wciąż jest stosunkowo tanie. W Niemczech godzina pracy w przemyśle to wydatek rzędu 36,4 euro, a w Szwecji – 44,8 euro.

Ale w porównaniu z krajami regionu nie wypadamy już tak atrakcyjnie (z punktu widzenia inwestorów zagranicznych). W fabryce na Litwie pracownika można zatrudniać średnio za 6 euro za godzinę, a w Bułgarii – za 3,5 euro. Z kolei w Portugalii, gdzie koszty pracy w czasie kryzysu ciągle spadają, za 10 euro, a w Czechach – za 10,6 euro.

Zupełnie inaczej mapa Europy pod względem kosztów pracy przedstawiała się prawie 20 lat temu, w 1996 r. Wówczas w Polsce (podobnie jak w Czechach i na Węgrzech) było to 3 euro za godzinę, czyli ponad osiem razy mniej niż w Niemczech (obecnie to „tylko" pięć razy mniej). W ciągu 17 lat koszty zatrudnienia w polskim przemyśle wzrosły o 151 proc., w niemieckim – o 42 proc.

Siła robocza w Polsce wciąż jest jednak bardzo tania w porównaniu z Europą Zachodnią. – Ale globalne firmy potrafią znaleźć jeszcze tańsze lokalizacje – podkreśla Ryszard Petru, przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich. W Chinach czy na Filipinach koszty oscylują w graniach 2–2,5 dolara za godzinę. Ostatnio na przykład GE zadeklarowało na łamach „Rz", że w Polsce nie będzie już inwestować w żadne linie produkcyjne. Jednak zdaniem ekonomistów to, że koszty pracy przestają być naszym głównym atutem, wcale nie jest złą informacją. – Najbardziej potrzebujemy inwestycji, które będą podnosić wydajność pracowników, to znaczy zakładów wyposażonych w najnowocześniejsze maszyny i urządzenia, w dużej części zautomatyzowanych, kapitałochłonnych, a nie pracochłonnych, wytwarzających dobra o dużej wartości dodanej. Takich, w których każda wydana na wynagrodzenia złotówka przyniosłaby jak najwięcej dochodów – mówi Stanisław Gomułka, główny ekonomista BCC.

– A takie inwestycje ściąga się m.in. jakością zasobów siły roboczej i otoczenia biznesowego, w tym lokalnych kooperantów. Koszty płac schodzą na dalszych plan – dodaje Małgorzata Starczewska-Krzysztszek, główna ekonomistka Konfederacji Lewiatan. Eksperci są zgodni, że im więcej takich inwestycji, tym szybciej wynagrodzenia w Polsce będą doganiać te w Europie.

Kryteria takiej inwestycji spełnia zapewne wielkie przedsięwzięcie Volkswagena – nowy zakład produkcyjny we Wrześni. Jego koszty szacowane są na 3,2 mld zł, a zatrudnienie ma znaleźć ok. 2,3 tys. osób. Przygotowanie jednego stanowiska pracy kosztować więc może ponad 1 mln zł. – Jestem przekonana, że wyposażenie tej fabryki będzie najnowocześniejsze, a zatrudnione tam osoby będą zarabiać więcej, niż wynosi przeciętna – mówi Krzysztoszek.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki

a.cieslak@rp.pl