Sztuka, nie pieniądze

Karuzela ruszyła. 27 grudnia Amerykańska Akademia Filmowa wysłała karty do głosowania do swych 5755 członków. Muszą je zwrócić do 14 stycznia, 11 dni później ogłoszone zostaną nominacje.

O tę najważniejszą nagrodę mogą się ubiegać twórcy, których obrazy między 1 stycznia a 31 grudnia wyświetlane były przynajmniej przez siedem dni w kinach Los Angeles lub Nowego Jorku. Ten warunek spełniło 248 tytułów. Dziesięć zdobędzie nominację do Oscara dla najlepszego filmu roku.

Kiedy przed rokiem Akademia zwiększyła liczbę nominowanych w głównej kategorii z pięciu do dziesięciu, po Hollywood krążył dowcip, że coraz trudniej będzie wyprodukować film, który nie zostanie zauważony przez akademików. Wartość nominacji się zdewaluowała. Ale sam Oscar nadal jest przedmiotem marzeń: statuetka przypadnie tylko jednemu tytułowi, który zapisze się w historii kina. Któremu?

Faworytem rywalizacji a.d. 2011 jest „Social Network”, nowoczesna opowieść o założycielu Facebooka Marku Zuckerbergu – inteligentnym młodym chłopaku, który stworzył najpopularniejszy portal społecznościowy i stał się multimilionerem, ale bez zmrużenia oka zdradził przyjaciół. To również refleksja o naszych czasach, coraz bardziej pospiesznych, potrzebujących jak powietrza choćby namiastki kontaktu z drugim człowiekiem.

[srodtytul]Bajki są niemodne[/srodtytul]

Kilkanaście lat temu taki film nie miałby w wyścigu oscarowym wielkich szans. A teraz? Wystarczy się przyjrzeć zwycięzcom ostatnich lat: „Tajemnica Brokeback Mountain” Anga Lee, „To nie jest kraj dla starych ludzi” braci Coen, „Slumdog. Milioner z ulicy” Danny’ego Boyle’a „The Hurt Locker. W pułapce wojny” Kathryn Bigelow. To obrazy podejmujące tematy tabu: o wielkiej, gejowskiej miłości w świecie pełnym hipokryzji, o zachłanności i przemocy, o biedzie w Indiach, o wojnie irackiej działającej na młodych żołnierzy jak narkotyk.

Świat się jednak zmienia, przestaje wierzyć w bajki. A razem z nim zmieniają się Ameryka, Hollywood i gusty członków Akademii.

„Social Network” Davida Finchera zdobył nagrody wszystkich niemal stowarzyszeń krytyków amerykańskich – od Nowego Jorku przez Boston, południowy wschód aż do Los Angeles. To też nowość. Takimi fil-mami zachwycali się zazwyczaj krytycy nowojorscy. Inni woleli opowieści bardziej epickie, kręcone z rozmachem, w „hollywoodzkim” stylu. Dziś wszyscy szukają przeżyć intelektualnych i artystycznych.

[srodtytul]Tajemnice świadomości[/srodtytul]

Dobrą pozycję startową w rywalizacji mają też w tym roku filmy, które mówią o tym, co kryje się głęboko w naszej świadomości. W rankingach krytyków wysoko plasuje się „Incepcja” Christophera Nolana, thriller science fiction proponujący widzom podróż do ludzkich snów. W oscarowe rejony może zawędrować Darren Arronofsky z „Czarnym łabędziem”.

Jest prawdopodobne, że ten film o wielkich ambicjach, przenikaniu życia i sztuki, o cenie, jaką trzeba zapłacić za bycie artystą, przyniesie nominację, a może i statuetkę Natalie Portman. Baletnicę, która popada w obłęd, odszukując dla roli ciemną stronę psychiki, aktorka zagrała znakomicie. Wyprawą w głąb chorego umysłu jest też „Wyspa tajemnic” Martina Scorsese, gdzie, podobnie jak w „Incepcji”, brawurową kreację stworzył Leonardo DiCaprio.