Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją

Stowarzyszenie Umarłych Statutów alarmuje: uregulowanie kwestii zadań domowych w rozporządzeniu w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych jest niezgodne z Konstytucją. Inną wątpliwość prawną wskazuje Ordo Iuris.

Publikacja: 25.03.2024 11:00

Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją

Foto: Adobe Stock

Jako podstawę do wydania rozporządzenia, likwidującego obowiązkowe zadania domowe, Ministerstwo Edukacji Narodowej wskazuje art. 44zb pkt 5 ustawy o systemie oświaty, którego treść brzmi: „Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych, w tym funkcje oceniania bieżącego ucznia”. Tym samym, projektodawcy stwierdzają, iż zadania domowe należą do funkcji oceniania bieżącego ucznia. Nad zasadnością wskazania takiej podstawy i takiego rozumienia funkcji oceniania bieżącego pochyliło się Stowarzyszenie Umarłych Statutów (SUS). Według organizacji, zajmującej się prawem oświatowym i prawami uczniów, takie rozwiązanie uznać należy za niezgodne z Konstytucją.

Podstawa prawna niezgodna z Konstytucją

— Jednocześnie dostrzec trzeba, że zasady zadawania prac domowych nie stanowią w żaden sposób funkcji oceniania bieżącego. Warto też odnotować, że sam projektodawca wskazuje, że proponowane zmiany „mają związek z obserwowaną od wielu lat praktyką zadawania uczniom nadmiernej ilości zadań do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych”. W istocie – zdaniem projektodawcy – chodzi więc o regulacje związane z higieną procesu nauczania, a nie z funkcjami oceniania bieżącego. W związku z powyższym ograniczenia w zadawaniu prac domowych nie mogą zostać uregulowane w rozporządzeniu dotyczącym oceniania. — przeczytać możemy w raporcie Stowarzyszenia Umarłych Statutów.

Tym samym, według SUS, dochodzi do naruszenia art. 92 Konstytucji RP, upoważniającego do wydawania rozporządzeń na podstawie szczegółowego upoważnienia ustawowego. Oprzeć się miano bowiem na błędnej podstawie ustawowej.

Czytaj więcej

Likwidacja prac domowych od 1 kwietnia. Ekspert: to łamie konstytucję

Likwidacja zadań domowych — ustawa zamiast rozporządzenia?

Na inną wątpliwość konstytucyjną wskazywał w swoim raporcie Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris. Według prawników Instytutu, regulacja likwidująca zadania domowe zawarta w rozporządzeniu „naruszałaby art. 70 ust. 1 Konstytucji RP, w tym w powiązaniu z art. 31 ust. 3 ustawy zasadniczej, ponieważ kwestie takie jak warunki i sposób oceniania, klasyfikowanie i promowanie uczniów, gdyby miały być określane odgórnie przez władze publiczne, to jako odnoszące się do konstytucyjnego prawa do nauki, powinny być uregulowane na poziomie ustawy”.

Przywołany w raporcie przepis art. 70 ust 1 Konstytucji RP wskazuje, że sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa. Stąd rodzą się więc wątpliwości odnośnie podejmowania takich zmian na poziomie rozporządzenia — jeśli by bowiem uznać kwestię zadań domowych za sposób wykonywania obowiązku szkolnego, konieczna byłaby w tej materii zmiana ustawowa.

Koniec obowiązkowych zadań domowych

Rozporządzenie, podpisane w piątek 22 marca 2024 przez Minister Edukacji Narodowej Barbarę Nowacką, wprowadza likwidację możliwości nakładania na uczniów szkół obowiązkowych zadań domowych. Zakłada ono niemal całkowite odejście od obowiązkowych zadań domowych w klasach I-III szkół podstawowych (wyjątkiem zadania dotyczące tzw. motoryki małej, czyli umiejętności ruchowych dłoni) oraz pełny ich brak w klasach IV-VIII. Oczywiście, nieobowiązkowość zadań nie oznacza, że nauczyciele nie będą mogli ich zadawać - będzie to nadal jak najbardziej możliwe, z tym, że nie wolno będzie oceniać ich wykonania lub niewykonania.

Jako podstawę do wydania rozporządzenia, likwidującego obowiązkowe zadania domowe, Ministerstwo Edukacji Narodowej wskazuje art. 44zb pkt 5 ustawy o systemie oświaty, którego treść brzmi: „Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych, w tym funkcje oceniania bieżącego ucznia”. Tym samym, projektodawcy stwierdzają, iż zadania domowe należą do funkcji oceniania bieżącego ucznia. Nad zasadnością wskazania takiej podstawy i takiego rozumienia funkcji oceniania bieżącego pochyliło się Stowarzyszenie Umarłych Statutów (SUS). Według organizacji, zajmującej się prawem oświatowym i prawami uczniów, takie rozwiązanie uznać należy za niezgodne z Konstytucją.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP