Relacja dochodów podatkowych do PKB uległa znaczącemu zmniejszeniu w 2015 r. w porównaniu z 2007 r. – do 16,9 proc. z 21 proc. – podaje Ministerstwo Finansów. Nominalnie daje to ubytek rzędu 60 mld zł, za co w największym stopniu odpowiada luka w VAT oraz CIT, w najmniejszy zaś w PIT. Stąd konieczność uszczelniania sytemu podatkowego. W WPFP (który zawiera także Aktualizację Programu Konwergencji), przedstawiona szereg działań w ten zakresie.
1. Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania – pozwolić ma na zwalczanie sztucznych czynności, zwykle zawierających elementy zagraniczne, wykorzystywanych zazwyczaj przez wielkie korporacje do unikania zapłaty podatku. Decyzje wydawane w związku z zastosowaniem klauzuli z istoty będą dotyczyły znaczących kwot – uważa resort finansów. Przy założeniu, że kwota uszczuplenia wynikającego z pojedynczej decyzji wyniesie ok. 2–2,2 mln zł, bezpośrednie skutki finansowe zastosowania klauzuli można szacować na: 50 mln zł w 2017 r. oraz 100 mln zł w 2018 r. i w latach następnych. Zakładając zaś, że w efekcie zastosowania klauzuli wysokość kosztów uzyskania przychodów tylko w podatku CIT zostanie zmniejszona w granicach 0,12%–0,5% skutki pośrednie wprowadzenia klauzuli w 2017 r. i w latach następnych wyniosą minimalnie 2,7 mld zł, a maksymalnie 10,87 mld zł.
2. Uszczelnienie CIT i PIT – zmiana przepisów w celu doprecyzowanie obecnie funkcjonujących regulacji eliminujących wątpliwości interpretacyjne, mogące skutkować unikaniem opodatkowania niektórych dochodów. Powyższe działania będą zmierzać do ograniczenia stosowania niektórych preferencji podatkowych w przypadku transakcji dokonywanych wyłącznie lub głównie w celu uzyskania korzyści podatkowej (bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych), jak również zmiany przepisów wykorzystywanych w stosowanych przez podatników schematach optymalizacyjnych. Wprowadzenie tych rozwiązań powinno wpłynąć na wzrost dochodów sektora finansów publicznych w pierwszym roku obowiązywania regulacji w kwocie 277 mln zł.
3. Uszczelnienie VAT - Zmiana przepisów w celu ograniczenie oszustw i nadużyć występujących w tym podatku, powodujących ograniczenie wpływów budżetowych oraz zakłócenia konkurencji na rynku. Zmiany to m.in. wprowadzenie obowiązku składania przez niektórych podatników deklaracji VAT wyłącznie drogą elektroniczną; modyfikacja istniejących rozwiązań dotyczących odpowiedzialności solidarnej oraz kaucji gwarancyjnej, w szczególności w zakresie obrotu paliwami; modyfikacja zasad rejestracji podatników jako podatników podatku VAT. Szacowany skutek finansowy: wzrost dochodów w pierwszym roku obowiązywania regulacji w kwocie 2,3 mld zł, natomiast w 2017 r. 3,4 mld zł.
4. Utworzenie spółki celowej do realizacji projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu, których celem jest zapewnienie fiskusowi narzędzi teleinformatycznych wspierających wykrywanie naruszenia prawa podatkowego. W wariancie bazowym zakłada się wdrożenie wstępnej funkcjonalności systemu od połowy 2017 r. i jego całkowita operacyjność w 2018 r. Dałoby to 1,4 mld zł skutków finansowych w 2017., 2 mld zł w 2018 i kolejne 10,2 mld zł w 2019 r.
