Wierzymy w ludzi i w nich inwestujemy

Materiał powstał we współpracy z Politechniką Krakowską

Od 75 lat Politechnika Krakowska realizuje uniwersytecką misję, kształcąc znakomicie przygotowanych inżynierów, rozwijając nowoczesne badania naukowe, służąc gospodarce i społeczeństwu. Jak się zmieniała?

Politechnika Krakowska przeszła wiele transformacji, by dziś być uczelnią z mocną marką, dumną ze swoich osiągnięć, bo wniosła ogromny wkład w rozwój naszego kraju, Krakowa i Małopolski, zaznaczyła też swoją obecność w wielu miejscach na świecie. Jesteśmy szczególnie dumni ze 100 tysięcy świetnie wykształconych w ciągu tych lat inżynierów, sukcesów naszych studentów i pracowników, które przyczyniły się do rozwoju uczelni.

Spore zmiany na uczelniach wymusiła ostatnio ustawa o szkolnictwie wyższym. Jaka jest dziś Politechnika Krakowska?

Inna niż przed zmianami ustawowymi. Wykorzystaliśmy je jako impuls rozwojowy do znacznych reform uczelni, prowadzonych w dialogu ze społecznością. Dokonaliśmy analizy naszego potencjału i zdecydowaliśmy, że główna część działalności badawczej na PK koncentrować się będzie na ośmiu dyscyplinach naukowych. Oparliśmy strukturę uczelni na wydziałach, skupionych wokół tych dyscyplin. Oznaczało to powołanie od 1 października 2019 r. Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki oraz rozszerzenie profilu działania i zmianę nazw dwóch innych wydziałów. Chcemy, żeby wydziały były tętniącymi naukowym życiem centrami badań i kształcenia, o prostej administracyjnie strukturze. To ułatwi kooperację zespołów badawczych – wewnątrz uczelni i na zewnątrz – z partnerami gospodarczymi i naukowymi. Ten rok akademicki przeżyliśmy już w nowej rzeczywistości, z nowym statutem, nowym organem – Radą Uczelni, nowymi wydziałami, szkołą doktorską, czyli z nowym systemem kształcenia doktorantów, nowymi regulaminami studiów, pracy, nowymi kierunkami studiów.

Czy dzięki temu łatwiej będzie się wyróżniać, działając w tak dużym ośrodku akademickim, jakim jest Kraków?

Miasto od lat przyciąga zdolną młodzież i wielu studentów z zagranicy. W Krakowie kształci się blisko 180 tys. studentów, w tym prawie 40 tys. na kierunkach inżynierskich dwóch uczelni technicznych. Każda z uczelni zna swoją wartość i atuty, dlatego zamiast konkurencji wolimy współpracę. Najlepiej świadczy o tym pierwszy w Polsce związek uczelni InnoTechKrak, utworzony przez AGH, Uniwersytet Rolniczy i Politechnikę Krakowską.

Jakie narzędzia mają dziś studenci politechniki w porównaniu z niegdyś dostępnymi?

Uczelnia techniczna musi być na bieżąco z nowymi technologiami, stale unowocześniamy laboratoria i infrastrukturę badawczą, ale też tę służącą wszechstronnemu rozwojowi naszej społeczności. Małopolskie Laboratorium Budownictwa Energooszczędnego, Laboratorium Badań Technoklimatycznych i Maszyn Roboczych to tylko przykłady z ostatnich lat. Jedną z najnowszych inicjatyw jest powołanie laboratorium studenckich innowacji pod nazwą FutureLab PK. Jego koncepcja zrodziła się z potrzeby stworzenia przestrzeni, w której studenci, przy wsparciu finansowym uczelni i pomocy merytorycznej mentorów z PK i świata biznesu, mogą realizować naukowe i projektowe pasje, nawet te najbardziej śmiałe. Mamy utalentowaną młodzież, świadczą o tym jej liczne sukcesy, choćby ostatnie nagrody w międzynarodowych konkursach architektonicznych na projekty pierwszej kolonii na Marsie czy Centrum Zarządzania Kryzysowego dla Afryki. Dbałość o jak najlepsze warunki do studiowania i rozwijania pasji studentów była jednym z priorytetów władz tej kadencji. Mocno postawiliśmy też na rozwój e-learningowych technik nauczania, tworząc Centrum E-edukacji, które sprawdziło się jako niezawodna baza dla prowadzenia kształcenia zdalnego w ekstremalnych okolicznościach pandemii koronawirusa.

Jak uczelnia poradziła sobie z kształceniem na odległość?

Dosłownie z dnia na dzień musieliśmy zdecydować o zdalnej organizacji pracy i przeorganizować kształcenie, wykorzystując technologie informatyczne. Trzeba było podjąć decyzje dotyczące sposobu kontynuowania badań, przygotować się do sesji egzaminacyjnej, obron prac dyplomowych, rekrutacji na nowy rok. To był i jest czas dużej próby, nie tylko organizacyjnej. To też prawdziwy egzamin z empatii i odpowiedzialności. Zdaliśmy go wzorowo. Nasi pracownicy i studenci ruszyli natychmiast na pomoc medykom i pacjentom. Wydrukowali – w oparciu o technologię druku 3D – kilka tysięcy przyłbic ochronnych, które trafiły do ponad 100 jednostek medycznych. Uczelnia udostępniła kamery termowizyjne krakowskim szpitalom. Nasi wynalazcy projektowali i drukowali adaptery do masek snorkelingowych na potrzeby ratowników medycznych, stworzyli też we współpracy z Uniwersyteckim Szpitalem Dziecięcym w Krakowie prototyp respiratora oraz bramki do pomiaru temperatury i dezynfekcji. Produkowaliśmy płyn do dezynfekcji dla domów pomocy społecznej, szyliśmy maseczki, prowadziliśmy zbiórki finansowe na potrzeby hospicjów. Potwierdziliśmy po raz kolejny, że na inżynierów z Politechniki Krakowskiej można liczyć.

To niejedyne przykłady angażowania się uczelni w życie społeczne czy gospodarcze.

Zgadza się. Mogę bez cienia przesady odpowiedzieć, że nie ma ważnej sprawy Krakowa i Małopolski bez Politechniki Krakowskiej. Nasi eksperci uczestniczą w rozwiązywaniu kluczowych dla lokalnych społeczności problemów związanych z transportem, zagospodarowaniem przestrzennym, zrównoważonym rozwojem miast i regionów, ochroną środowiska, rewitalizacją terenów poprzemysłowych, ochroną zabytków i zasobów naturalnych. Chcemy dzielić się wiedzą i pomysłami na walkę ze zmianami klimatycznymi i zanieczyszczonym powietrzem, a ponieważ potrzeba do tego fachowych kadr, odpowiedzieliśmy na to wyzwanie, m.in. uruchamiając nowe kierunki studiów, takie jak: inżynieria czystego powietrza, odnawialne źródła energii i infrastruktura komunalna, inżynieria i gospodarka wodna, geoinformatyka.

Na co dziś powinny stawiać uczelnie, by kształcić zgodnie z zapotrzebowaniem rynku? Czy obecne programy nauczania sprawdzą się za 10–15 lat?

Co roku proponujemy nowe kierunki i specjalności, zawsze poprzedzamy ich wprowadzenie gruntownymi analizami. Programy kształcenia tworzymy przy współpracy z pracodawcami z firm o uznanych markach, które obejmują często patronaty nad naszymi kierunkami. By programy nauczania były aktualne za dziesięć lat, monitorujemy trendy i postęp technologiczny, dbając o elastyczność w organizacji i treściach kształcenia, unowocześniamy je. To daje efekty – inżynierowie z PK znajdują pracę jeszcze przed końcem studiów, dobrze zarabiają i szybko awansują w zawodowej hierarchii.

Jakie wyzwania staną przed politechniką w najbliższych latach?

Wierzymy w ludzi i w nich inwestujemy – stworzyliśmy program wsparcia liderów naukowych wśród pracowników. W ostatnim czasie zaowocowało to zdobyciem finansowania na dwa duże projekty ze środków europejskich, w tym z prestiżowego programu Horyzont 2020. Mamy też nowy program stypendialny dla najlepszych maturzystów i studentów I roku. Nasze najbliższe plany to duże inwestycje infrastrukturalne. Zaczynamy budowę strategicznego dla nas, Krakowa i regionu Laboratorium Aerodynamiki Środowiskowej, które będzie jednym z najnowocześniejszych w Europie centrów do prowadzenia badań nad wpływami środowiskowymi i klimatycznymi na ludzi i budynki, a przede wszystkim badań modelowych i symulacji komputerowych nad dynamiczną redukcją smogu, transportem zanieczyszczeń powietrza i przewietrzaniem miast. Uczelnia pozyskała na jego budowę blisko 18 mln zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego. Rozpoczęliśmy też realizację innej znaczącej inwestycji, na którą otrzymaliśmy ponad 11 mln zł dofinansowania z małopolskiego Urzędu Marszałkowskiego. To Regionalny Zespół Akredytowanych Laboratoriów Badawczych i Wzorcujących Wydziału Mechanicznego PK. Nadal będziemy pracować nad umiędzynarodowieniem uczelni i jej awansem w rankingach międzynarodowych. Czynimy postępy w tym kierunku – po raz kolejny znaleźliśmy się m.in. w jednym z czterech najważniejszych światowych rankingów – QS World University Ranking. Niektóre nasze międzynarodowe inicjatywy nieco przystopował koronawirus, ale już przygotowujemy się np. do wdrożenia kształcenia zdalnego w nowo utworzonej International School of Engineering w Tianjin. To wspólne dzieło Politechnik Krakowskiej i Białostockiej oraz Tianjin Chengjian University. My w jego ramach będziemy w Chinach kształcić architektów.