Bezpłatne porady prawne: obowiązek działania pro bono rozwiąże problem VAT

Działalność pro bono jest elementem wykonywania zawodu prawnika – taki przepis ma usunąć wątpliwości dotyczące opodatkowania bezpłatnych porad prawnych

Publikacja: 21.02.2012 08:00

Bezpłatne porady prawne: obowiązek działania pro bono rozwiąże problem VAT

Foto: www.sxc.hu

Dotychczas prawnicy pomagający najuboższym darmowymi poradami byli zdani na niejednoznaczne interpretacje organów skarbowych.

Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniach z czerwca 2011 r. twierdziło, że podatku nie należy płacić, jeśli są to usługi związane z „potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej". Prowadziłoby to jednak do wniosku – na co zwracali uwagę sami prawnicy – że celem działalności o charakterze pro bono nie byłaby chęć pomocy potrzebującym, ale... biznes. Z odsieczą ma przyjść Ministerstwo Sprawiedliwości. Jak powiedział w rozmowie z „Rz" wiceminister Michał Królikowski, w najbliższych dniach resort opublikuje projekt tzw. ustawy deregulacyjnej, zmieniającej m.in. ustawy o poszczególnych zawodach prawniczych.

– Umieścimy w nich zapis, że działalność pro bono jest elementem wykonywania zawodu – zapowiada Królikowski. – Powinno to usunąć wątpliwości w sprawie zerowego VAT od takich usług, choć jest to rozwiązanie zastępcze. Dyrektywa UE dotycząca VAT pozwala na potraktowanie bezpłatnej porady prawnej świadczonej przez radcę prawnego lub adwokata jako usługi, od której naliczany ma być podatek zerowy – powiedział Królikowski podczas wczorajszej konferencji inaugurującej Tydzień Pomocy Ofiarom Przestępstw.

Ten nieszczęsny PIT

Przedstawiciele samorządów prawniczych na razie wypowiadają się ostrożnie o zapowiedziach MS. Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych Maciej Bobrowicz z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź prac nad zerowym VAT od bezpłatnych porad, ale zwraca uwagę na nierozwiązany wciąż problem z podatkiem dochodowym.

– Pozostaje jeszcze kwestia absurdalnego obowiązku wystawiania przez prawników formularza PIT-8C – zwraca uwagę Bobrowicz. Chodzi o dokument, w którym wykazuje się m.in. wartość nieodpłatnych świadczeń.

Prawnicy biorący udział w ogólnopolskich akcjach pomocy prawnej zwracają uwagę, że to uciążliwy obowiązek. Każdemu potrzebującemu (a zgłasza się ich nawet kilkudziesięciu dziennie do każdego prawnika) należy wystawić taki dokument. To pożera czas, który można by przeznaczyć na dokładne zbadanie jego problemu prawnego.

Ulga tylko dla biznesu

Pewnym rozwiązaniem problemu z drukiem PIT-8C może być skorzystanie ze zwolnienia dla porad wartych do 200 zł, określone w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT.

– To zwolnienie może mieć zastosowanie do bezpłatnych porad prawnych – informuje Wiesława Dróżdż z biura prasowego Ministerstwa Finansów.

Przepis ten mówi o świadczeniach udzielanych w związku z „promocją lub reklamą świadczeniodawcy", a więc w związku z biznesem.

Krzysztof Boszko, sekretarz Naczelnej Rady Adwokackiej

Polska jako jedyny kraj w Unii Europejskiej nie wprowadziła dotychczas ustawowego systemu bezpłatnej przedsądowej pomocy prawnej. Jednak prawnicy, a szczególnie adwokaci, sami świadczą taką pomoc na zasadach pro bono, zarówno indywidualnie, jak i w formie zorganizowanych akcji. Tym samym wypełniają tę lukę. Dlatego zniechęcanie prawników do takiej działalności przez nakładanie podatków i obowiązków dokumentacyjnych jest bezsensowne. Mam nadzieję, że władze skarbowe wkrótce definitywnie rozstrzygną tę sprawę. Nie ma bowiem uzasadnienia szukanie dochodów budżetowych tam, gdzie jest prowadzona działalność na rzecz najuboższych.

Dotychczas prawnicy pomagający najuboższym darmowymi poradami byli zdani na niejednoznaczne interpretacje organów skarbowych.

Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniach z czerwca 2011 r. twierdziło, że podatku nie należy płacić, jeśli są to usługi związane z „potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej". Prowadziłoby to jednak do wniosku – na co zwracali uwagę sami prawnicy – że celem działalności o charakterze pro bono nie byłaby chęć pomocy potrzebującym, ale... biznes. Z odsieczą ma przyjść Ministerstwo Sprawiedliwości. Jak powiedział w rozmowie z „Rz" wiceminister Michał Królikowski, w najbliższych dniach resort opublikuje projekt tzw. ustawy deregulacyjnej, zmieniającej m.in. ustawy o poszczególnych zawodach prawniczych.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo karne
Czy Mieszko R. brał substancje psychoaktywne? Są wyniki badań
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem