Obecnie tzw. przestępstwa białych kołnierzyków w policyjnych statystykach „cieszą się” dużą popularnością. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Komendę Główną Policji ich ilość sukcesywnie wzrastała z 58 476 przypadków w 1999 r. aż do 168 267 wykrytych przestępstw w 2021 r. Częstokroć sama kara dla sprawcy nie jest jedyną dolegliwością, która wiąże się z popełnieniem przestępstwa. Poza stratami wizerunkowymi, wskazać należy na możliwość orzeczenia przepadku niestanowiącego własności sprawcy przedsiębiorstwa (jeżeli przedsiębiorstwo to służyło do popełnienia przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści, a jego właściciel chciał, aby tak było albo, przewidując taką możliwość, na to się godził (art. 44a § 2 k.k.)), czy też korzyści osiągniętej z popełnionego przestępstwa (art. 45 k.k.).
Kto odpowiada za skutki naruszeń prawa karnego w biznesie?
Z punktu widzenia prewencji nadużyć wskazać należy, że im większa organizacja i liczba osób w niej uczestniczących, tym trudniej zidentyfikować ryzyko. W szczególności w przypadku spółek, gdzie ryzyko nadużyć jest związane nie tylko z aktywnością ich organów statutowych, ale również poszczególnych osób powiązanych ze spółką stosunkiem służbowym. Niewykluczona jest również, na podstawie ustawy z 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, odpowiedzialność samej korporacji, w razie prawomocnego skazania osoby fizycznej za przestępstwo związane z jej działalnością.
Potencjalnych sprawców nie brakuje. Mogą to być osoby piastujące wysokie stanowiska we władzach spółki, jak również szeregowi pracownicy. W ostateczności zaś, odpowiedzialność może dotknąć samą korporację – zarówno na gruncie wizerunkowym (utrata zaufania kontrahentów), jak i karnym.
Czytaj więcej
Największe podmioty gospodarcze będą ponosiły odpowiedzialność na zupełnie nowych warunkach. Warto się do tego przygotować.
Czy istnieją narzędzia skutecznego zapobiegania nadużyciom gospodarczym?
Jednym z popularnych narzędzi identyfikacji ryzyk w biznesie jest procedura compliance. Dzięki wdrożeniu Compliance Management System (CMS) – systemu zarządzania zgodnością, przedsiębiorcy mogą skutecznie zapobiegać nadużyciom. Niewątpliwie wewnętrzny biały wywiad pozwala na wykrycie nieprawidłowości i zapobiegnięcie popełnieniu czynu zabronionego.
