Sześciometrowy obraz, tego wybitnego przedstawiciela ekspresjonizmu abstrakcyjnego powstały w 1959 roku, wzbogacił ostatnio zbiory Jankilevitsch Collection.

„Hommage au Connétable de Bourbon” (W hołdzie Karolowi Burbonowi za złupienie Rzymu) należy do najważniejszych prac w dorobku Georges’a Mathieu (1921 -2012). Artysta przez lata się z nim nie rozstawał i było prezentowane na wszystkich jego najważniejszych wystawach.

Na warszawskim wernisażu można było obejrzeć  niedawno odnaleziony unikatowy film, pokazujący, jak przed 59 laty Mathieu tworzył dzieło na oczach wiedeńskiej publiczności w teatrze Fleischmarkt.

Mathieu słynął z malowanych „spektakli”. Obecność publiczności dodawała mu energii i wyzwalała twórczą ekstazę. W trakcie takich happeningowych akcji malował ogromne płótna przy akompaniamencie muzyki. Obraz „Hommage au Connétable de Bourbon” powstawał przy dźwiękach elektronicznej muzyki Pierre’a Henry’ego. Film zarejestrował, jak George Mathieu ubrany w czarne spodnie i białą koszulę, niczym szaman odprawiający rytuał, przez 40 minut trzymał w napięciu widownię. Walczył z materią malarską, najpierw rozlewając farbę na powierzchnię płótna, a potem gwałtownymi gestami improwizując kompozycję. Uważał, że obrazy należy malować szybko, nie zastanawiać się, nie dawać sobie czasu na wątpliwości.

Nazywano go często malarzem bitew, nie tylko dlatego, że tworzył obrazy w gwałtownym starciu, jakby atakował płótno, ale i dlatego, że często w abstrakcyjnych dziełach odnosił się do historycznych scen, zwłaszcza bitew. Oczywiście nie ilustrował wprost historii, interesowało go raczej napięcie, ukryte w dramatycznych sytuacjach..

Tytuł jego obrazu „Hommage au Connétable de Bourbon” nawiązuje do „Sacco di Roma”, czyli splądrowania Rzymu w 1527 roku przez koalicyjne wojska Cesarza Karola V. W wyniku krwawych walk doszło wówczas do wyrzucenia z miasta papieża oraz rzymskich artystów. To, co inni uznawali za kres jednej z najwspanialszych epok kultury Europy – Odrodzenia, Mathieu traktował jako zapowiedź narodzin baroku, a później sztuki nowoczesnej.

Krytyk sztuki Stach Szabłowski przypomina, że akcja Mathieu w Wiedniu miała wielki wpływ na poszukiwania młodych artystów, przyszłych akcjonistów wiedeńskich, którzy wkrótce w tym samym Fleischmarkt Theater zaczęli urządzać własne happeningi

Jankilevitsch Collection jest prywatną międzynarodową kolekcją. Znajdują się w niej dzieła przede wszystkim awangardowych artystów polskich i zagranicznych, m.in. Magdaleny Abakanowicz, Jerzego Nowosielskiego, Jana Berdyszaka, Romana Opałki, Teresy Pągowskiej, Kajetana Sosnowskiego, Henryka Stażewskiego, Jean-Michela Atlana, Hansa Hartunga, Pierre’a Soulagesa, Andre Lanskoya. Najwszechstronniej reprezentowanym w niej twórcą jest Wojciech Fangor – wybitny przedstawiciel op-artu, a zarazem artysta wszechstronny, prekursor wielu innych nurtów. W kolekcji są też znaczące prace z okresu dwudziestolecia międzywojennego Romana Kramsztyka, Tadeusza Makowskiego, Eugeniusza Zaka czy Meli Muter.