– Fakt, że Niemiec otrzymuje tę nagrodę na krótko przed 80. rocznicą rozpoczęcia II wojny światowej i 30 lat po upadku żelaznej kurtyny, wydaje mi się symboliczny – przyznał laureat podczas uroczystości wręczenia nagrody.
Joachim Gauck otrzymał nagrodę z rąk Jacka Sutryka, prezydenta Wrocławia, oraz Adolfa Juzwenki, dyrektora Zakładu Narodowego im. Ossolińskich i sekretarza kapituły Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Jak uzasadniał dr Adolf Juzwenko, nagroda została przyznana Joachimowi Gauckowi „za budowę pojednania europejskiego w duchu prawdy i sprawiedliwości".
Prezydent Sutryk podkreślił, że cieszy się, że prezydent Gauck dołączył do grona osób, które zostały nagrodzone i podziękował za to, co Gauck zrobił dla Niemiec, dla Polski i dla Europy. Sutryk w swoim przemówieniu podkreślał, że tegoroczna edycja Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego bardzo silnie wpisuje się w potrójne jubileusze, które obchodzimy w tym roku w Polsce – 30-lecie wyborów czerwcowych, 20-lecie przystąpienia do struktur NATO oraz 15-lecie wejścia Polski do Unii Europejskiej.
Joachim Gauck to niemiecki duchowny luterański, bezpartyjny działacz polityczny i publicysta, w latach 1990–2000 prezes Federalnego Urzędu ds. Akt Stasi, od marca 2012 do marca 2017 prezydent Republiki Federalnej Niemiec. Urodził się w Roztocku w 1940 roku. Kilkanaście lat później studiował tam teologię. Jego poglądy ukształtowały doświadczenia rodzinne związane z totalitaryzmem. Ojciec Joachima Gaucka oskarżony o szpiegostwo trafił do radzieckiego gułagu. Młodość spędzona w autorytarnym państwie wycisnęła na duchownym swoje piętno. – Prawda musi zawsze pozostać obowiązkowym punktem odniesienia dla demokratycznego społeczeństwa i nigdy nie wolno jej zastąpić fake newsem lub samą opinią – przypominał zebranym w Ossolineum.
Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego została ustanowiona 4 czerwca 2004 przez miasto Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Uniwersytet Wrocławski, Kolegium Europy Wschodniej oraz samego Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Intencją było honorowanie osób i instytucji, które miały znaczący udział w obaleniu komunizmu, odzyskaniu przez Polskę niepodległości oraz wniosły istotny wkład w budowę i kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego w Polsce oraz w Europie Środkowej i Wschodniej.
