Rzecznik Praw Obywatelskich: ograniczenia dla dziennikarzy w krakowskim sądzie są sprzeczne z prawem

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar chce by prezes Sądu Okręgowego w Krakowie uchyliła swą decyzję, że bez jej zgody nie wolno mediom przeprowadzać wywiadów i zdobywać informacji na terenie sądu od sędziów, asesorów, referendarzy sądowych i asystentów sędziów. Jego zdaniem taka decyzja jest niezgodna z Konstytucją RP i z Prawem prasowym.

Aktualizacja: 10.05.2018 11:20 Publikacja: 10.05.2018 10:31

Rzecznik Praw Obywatelskich: ograniczenia dla dziennikarzy w krakowskim sądzie są sprzeczne z prawem

Foto: Fotorzepa

Przypomnijmy, iż w kwietniu Prezes Sądu Okręgowego w Krakowie Dagmara Pawełczyk-Woicka rozesłała pismo do pracowników sądów, w którym poinformowała, że wprowadzono nowe zasady kontaktów dziennikarzy z sędziami.

Dagmara Pawełczyk-Woicka poinformowała przewodniczących wydziałów Sądu Okręgowego w Krakowie oraz do prezesów i dyrektorów sądów rejonowych, że wypowiedzi dla dziennikarzy będą mogły być udzielane dopiero po wyrażeniu zgody przez Prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie. Zasada obowiązuje w przypadku wywiadów udzielanych na terenie sądu przez sędziów, asesorów, referendarzy sądowych i asystentów sędziów. Niezbędnej zgody nie będą musieli otrzymywać sędzia rzecznik prasowy i pracownicy biura prasowego. Po otrzymaniu zgody, wywiad będzie mógł być przeprowadzony tylko w dwóch wyznaczonych miejscach. Dla dziennikarzy przewidziano jeszcze jedno ograniczenie. Nie będą mogli fotografować, filmować i utrwalać w inny sposób gabinetów i sekretariatów prezesów, wiceprezesów i dyrektorów sądów.

Na zarządzenie prezes Pawelczyk-Woickiej zareagowała Heslińska Fundacja Praw Człowieka. Prawnik Fundacji, Konrad Siemaszko, stwierdził w rozmowie z portalem Onet, że nowe zarządzenie może zagrażać prawu do społecznej kontroli nad wymiarem sprawiedliwości oraz nad jawnością działania sądów.

Głos w sprawie zabrał też Rzecznik Praw Obywatelskich. Chce, aby prezes Sądu Okręgowego w Krakowie uchyliła swą decyzję.

RPO zwraca uwagę, że zarządzenie wydano na podstawie artykułu Prawa o ustroju sądów powszechnych, zgodnie z którym prezes sądu zapewnia właściwy tok wewnętrznego urzędowania, a dyrektor sądu zapewnia odpowiednie warunki technicznoorganizacyjne oraz majątkowe funkcjonowania sądu.

W opinii Rzecznika wskazane przepisy Prawa o ustroju sądów powszechnych, zawierają jedynie ogólne normy o charakterze kompetencyjnym i nie mogą stanowić podstawy tego typu zakazów. Żaden z tych przepisów nie zawiera bowiem upoważnienia do wkraczania przez prezesa sądu i dyrektora sądu w materię wolności wypowiedzi, która to wolność (co jest truizmem) może być realizowana także na terenie obiektu użyteczności publicznej, jakim jest budynek sądowy - wskazał RPO.

Co więcej, w świetle Prawa prasowego informacji w imieniu jednostek organizacyjnych są obowiązani zaś udzielać ich kierownicy, rzecznicy prasowi lub inne upoważnione osoby. Szczególnie istotny w kontekście tej sprawy jest zapis Prawa prasowego, że kierownicy jednostek organizacyjnych są obowiązani umożliwiać dziennikarzom nawiązanie kontaktu z pracownikami oraz swobodne zbieranie wśród nich informacji i opinii.

Prezes i dyrektor sądu ma zatem nie tylko prawny obowiązek udzielania informacji osobiście bądź poprzez upoważnione osoby, lecz również prawny obowiązek powstrzymania się od działań, które utrudniałyby bądź uniemożliwiałyby dziennikarzom nawiązanie kontaktu z pracownikami oraz swobodne zbieranie wśród nich informacji i opinii. Dlatego jakiekolwiek próby uniemożliwienia kontaktu pracownika z dziennikarzami są sprzeczne z prawem i mogą zostać potraktowane jako tłumienie krytyki prasowej - głosi list RPO do prezes sądu.

Sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka została prezesem Sądu Okręgowego w Krakowie na początku styczniu tego roku. Jej pierwszą decyzją było odwołanie rzecznika prasowego Sądu Okręgowego do spraw cywilnych Waldemara Żurka.

W lutym odbyło się zebranie krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia. Podjęto na nim uchwałę o wykluczeniu nowej prezes SO ze stowarzyszenia.

Przypomnijmy, iż w kwietniu Prezes Sądu Okręgowego w Krakowie Dagmara Pawełczyk-Woicka rozesłała pismo do pracowników sądów, w którym poinformowała, że wprowadzono nowe zasady kontaktów dziennikarzy z sędziami.

Dagmara Pawełczyk-Woicka poinformowała przewodniczących wydziałów Sądu Okręgowego w Krakowie oraz do prezesów i dyrektorów sądów rejonowych, że wypowiedzi dla dziennikarzy będą mogły być udzielane dopiero po wyrażeniu zgody przez Prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie. Zasada obowiązuje w przypadku wywiadów udzielanych na terenie sądu przez sędziów, asesorów, referendarzy sądowych i asystentów sędziów. Niezbędnej zgody nie będą musieli otrzymywać sędzia rzecznik prasowy i pracownicy biura prasowego. Po otrzymaniu zgody, wywiad będzie mógł być przeprowadzony tylko w dwóch wyznaczonych miejscach. Dla dziennikarzy przewidziano jeszcze jedno ograniczenie. Nie będą mogli fotografować, filmować i utrwalać w inny sposób gabinetów i sekretariatów prezesów, wiceprezesów i dyrektorów sądów.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego