Kolejne rekordy wydajności w Trybunale Sprawiedliwości UE

Jak pokazują statystyki, rok 2015 odznaczał się nadzwyczaj szybkim tempem działalności sądowniczej instytucji. W sumie do trzech tworzących ją instancji wniesionych zostało w ubiegłym roku 1711 spraw. Jest to w historii instytucji największa roczna liczba nowych spraw.

Aktualizacja: 18.03.2016 13:05 Publikacja: 18.03.2016 11:16

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

Wzrost ten dotyczył zwłaszcza Trybunału, w którym liczba nowych spraw przekroczyła w ubiegłym roku po raz pierwszy symboliczny próg 700 spraw. Ponadto w 2015 r. 1755 spraw zostało zakończonych, dzięki czemu roczna wydajność instytucji osiągnęła bezprecedensowy poziom.

Instytucja z zadowoleniem przyjmuje taki rozwój sytuacji, który w jej oczach świadczy o zaufaniu, którym darzą ją sądy krajowe oraz podmioty podlegające jej jurysdykcji. Zwraca również uwagę na przyjętą przez organy legislacyjne Unii Europejskiej reformy dotyczącej przebudowy jej systemu sądowniczego, po długiej procedurze legislacyjnej, rozpoczętej w 2011 r. Jej zdaniem reforma ta pozwoli, dzięki podwojeniu liczby sędziów Sądu w drodze trzyetapowego procesu rozłożonego w czasie do 2019 r., zmierzyć się z rosnącą nieustannie liczbą spraw oraz wypełniać w dalszym ciągu jej misję w służbie podlegającym jej jurysdykcji podmiotom europejskim, przy jednoczesnej realizacji celów w zakresie jakości i skuteczności wymiaru sprawiedliwości.

Reformie strukturalnej towarzyszy opracowanie nowego regulaminu postępowania przed Sądem, który wszedł w życie w dniu 1 lipca 2015 r., i który wzmocni zdolność Sądu do rozpoznawania.

Trybunał Sprawiedliwości

Statystyki sądowe Trybunału za 2015 r. wykazują w ujęciu ogólnym utrzymanie wysokiej wydajności i skuteczności, lecz przede wszystkim stały trend wzrostowy jeśli chodzi o liczbę spraw.

713 nowych spraw, które wpłynęło w 2015 r., ustanowiło absolutny rekord w historii Trybunału, z wyjątkiem 1324 spraw wniesionych w 1979 r. Jednakże ta nadzwyczaj wysoka liczba wynikała z masowego wpływu spraw o stwierdzenie nieważności mających ten sam przedmiot. Wytłumaczenie dla tej niespotykanej liczby, niemal o 15% wyższej niż w 2014 r. (622), znaleźć można w kumulacji skutków znaczącego wzrostu liczby odwołań [215 odwołań, tj. prawie dwukrotność liczby z 2014 r. (111), najwięcej w historii Trybunału] oraz bardzo dużej liczby przedłożonych Trybunałowi wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym [436, tj. druga pod względem wielkości liczba, za tą z 2013 r. (450)].

W 2015 r. Trybunał zakończył 616 spraw, co daje ogólny spadek w porównaniu z 2014 r. (719), po części wynikający z mniejszej liczby nowych spraw w 2014 r. (622), w których stan postępowania pozwalał na wydanie orzeczenia w ubiegłym roku. Liczba spraw w toku na dzień 31 grudnia 2015 r. wyniosła 884, co oznacza wzrost w porównaniu z sytuacją na koniec 2014 r. (787), lecz dokładnie zgadza się ze stanem na dzień 31 grudnia 2013 r., i – z dokładnością do dwóch spraw – ze stanem na dzień 31 grudnia 2012 r. (886).

W zakresie czasu trwania postępowania w 2015 r. dane statystyczne są bardzo pozytywne. I tak, czas rozpoznawania odesłań prejudycjalnych wynosił średnio 15,3 miesiąca i był bardzo zbliżony do najlepszego wyniku z 2014 r. (15 miesięcy). W przypadku skarg bezpośrednich czas rozpoznawania wynosił w 2015 r. 17,6 miesiąca, czyli uległ znacznemu skróceniu w porównaniu z poprzednimi latami (19,7–24,3 miesiąca w okresie 2011–2014). Średni czas rozpoznawania odwołań wynosił w 2015 r. 14 miesięcy, co stanowi najkrótszy średni czas trwania tego rodzaju postępowania z ostatnich lat.

Sąd

Rok 2015 zapamiętany zostanie jako kluczowy w historii Sądu. Instancja ta zebrała owoce reform prowadzonych od szeregu lat i pełnego zaangażowania personelu, osiągając wyjątkowy poziom wydajności przy stałym poziomie środków. Wyniki przekroczyły oczekiwania, gdyż Sąd rozstrzygnął w 2015 r. 987 spraw, co stanowi blisko 90% wzrost w stosunku do 2010 r. (w którym zakończono 527 spraw), oraz ponad 20% wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym, w którym już przecież pobity został historyczny rekord (814 zakończonych spraw).

Liczba nowo wnoszonych spraw potwierdza ogólny trend wzrostowy, notowany od chwili powstania tej instancji. W 2015 r. wpłynęło 831 spraw, i napływ ten sytuuje się w pobliżu rekordowej liczby odnotowanej w 2014 r. (912 spraw). Średnia roczna liczba nowych spraw w latach 2013–2015 wyniosła więc o 40% więcej niż średnia z lat 2008–2010.

Skok wydajności był jednak tak wielki, że sądowi udało się istotnie zmniejszyć liczbę spraw w toku (z 1423 w 2014 r. do 1267 w 2015 r., czyli spadek powyżej 10%). Wreszcie, wśród głównych wskaźników działalności sądu, podkreślić również należy dalszą znaczącą dynamikę spadkową średniego czasu trwania postępowania (z 23,4 miesiąca w 2014 r. do 20,6 miesiąca w 2015 r., tj. spadek o ponad 10%), zapoczątkowaną w 2013 r.

Sąd ds. Służby Publicznej

Statystyki za 2015 r. wykazują, że liczba nowych spraw (167) lekko wzrosła w porównaniu z poprzednim rokiem (157), zaś liczba spraw zakończonych była identyczna (152).

Liczba spraw w toku wyniosła na dzień 31 grudnia 2015 r. 231, w porównaniu z 216 w 2014 r. Należy jednak zauważyć, że przez ostatnie dwa lata Sąd do spraw Służby Publicznej był zmuszony zawiesić rozpoznanie dużej liczby spraw, w oczekiwaniu na orzeczenia Sądu Unii Europejskiej.

Średni czas trwania postępowania (nie licząc ewentualnego zawieszenia postępowania) uległ zmianie z 12,7 miesiąca w 2014 r. na 12,1 miesiąca w 2015 r. (w porównaniu z 14,7 miesiąca w 2013 r.).

Wzrost ten dotyczył zwłaszcza Trybunału, w którym liczba nowych spraw przekroczyła w ubiegłym roku po raz pierwszy symboliczny próg 700 spraw. Ponadto w 2015 r. 1755 spraw zostało zakończonych, dzięki czemu roczna wydajność instytucji osiągnęła bezprecedensowy poziom.

Instytucja z zadowoleniem przyjmuje taki rozwój sytuacji, który w jej oczach świadczy o zaufaniu, którym darzą ją sądy krajowe oraz podmioty podlegające jej jurysdykcji. Zwraca również uwagę na przyjętą przez organy legislacyjne Unii Europejskiej reformy dotyczącej przebudowy jej systemu sądowniczego, po długiej procedurze legislacyjnej, rozpoczętej w 2011 r. Jej zdaniem reforma ta pozwoli, dzięki podwojeniu liczby sędziów Sądu w drodze trzyetapowego procesu rozłożonego w czasie do 2019 r., zmierzyć się z rosnącą nieustannie liczbą spraw oraz wypełniać w dalszym ciągu jej misję w służbie podlegającym jej jurysdykcji podmiotom europejskim, przy jednoczesnej realizacji celów w zakresie jakości i skuteczności wymiaru sprawiedliwości.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego