Sędziowie, którzy zadali pytanie do TSUE są wzywani przez rzecznika descyplinarnego

Jak podaje Onet, sędzia Ewa Maciejewska z łódzkiego "okręgu", która pod koniec sierpnia zadała pytanie prejudycjalne do unijnego Trybunału Sprawiedliwości została wezwana przez rzecznika dyscypliny w charakterze świadka. Podobne wezwanie - jak się dowiedzieliśmy - otrzymał dziś także sędzia Igor Tuleya z warszawskiego SO, który również zapytał Trybunał w Luksemburgu, czy wobec nowych przepisów dyscyplinarnych polscy sędziowie mają szansę pozostać niezawiśli. - Nie wierzę w żaden przypadek, tu chodzi o spacyfikowanie tych sędziów, którzy aktywnie bronią niezależnych sądów - mówi nam prezes "Iustitii", prof. Krystian Markiewicz.

Sędzia Markiewicz ma również zeznawać przed rzecznikiem dyscypliny jako świadek. - Poważnie liczę się z tym, że też usłyszę zarzuty - mówi. Jak ustalił onet, wezwana przez rzecznika dyscypliny została też sędzia Maciejewska z Łodzi. Wszystko w związku z postępowaniem, w którym zadała pytanie prejudycjalne do TSUE. Ministerstwo Sprawiedliwości zapewnia, że nie miało nic wspólnego z wszczęciem postępowań, a wiceszef KRS, sędzia Wiesław Johan podkreśla w rozmowie z Onetem, że każdy ma prawo do wolności słowa.

Najpierw dwa sądy w Polsce zadały unijnemu Trybunałowi Sprawiedliwości pytania prejudycjalne, dotyczące tego, czy polscy sędziowie - wobec przeprowadzonych przez PiS zmian w prawie - mają szansę, by pozostać niezawiśli. Zaledwie kilka dni później jedna z tych, która pytanie zadała, sędzia Ewa Maciejewska z łódzkiego SO, otrzymała od zastępcy rzecznika dyscypliny sędziów sądów powszechnych wezwanie na przesłuchanie - w charakterze świadka. Prowadzone przez rzecznika postępowanie dotyczyć ma, jak dowiedzieliśmy się nieoficjalnie, właśnie sprawy, w której zwróciła się do Luksemburga.

Podobne wezwanie, jako świadek, dziś dostał także sędzia Igor Tuleya, który również, w zeszłym tygodniu zapytał TSUE o niezawisłość polskich sędziów wobec wprowadzonych przez partię rządzącą drastycznych zmian w postępowaniach dyscyplinarnych.

To jednak nie koniec, bo sędzia Tuleya ma również dwa inne, toczące się już postępowania dyscyplinarne. Jedno z nich dotyczy jego wypowiedzi w TVN24, drugie - uzasadnienia wyroku, jakie wygłosił podczas orzekania w sprawie sławetnego posiedzenia Sejmu, które PiS zwołał w Sali Kolumnowej w grudniu 2016 roku, bo salę plenarną "okupowała" opozycja.

Sędzia Tuleya, nakazując prokuraturze ponownie wszcząć postępowanie w tej sprawie, ujawnił materiały ze śledztwa, między innymi zeznania czołowych polityków PiS. Na sali były media, a prokurator nie wyrażał sprzeciwu wobec ujawniania treści zeznań. Sędzia, podczas ustnego uzasadniania wyroku stwierdził wprost, że: "16 grudnia (2016 roku - red.) pogrzebano demokrację, bezkarnie zgwałcono prawo, tamtej nocy umarła zwykła ludzka przyzwoitość".

Świadek, albo dyscyplinarka

W charakterze świadka ma również stawić się przed rzecznikiem dyscypliny sędzia Krystian Markiewicz, prezes Stowarzyszenia Sędziów "Iustitia". - Wejdę jako świadek, wyjść mogę już z zarzutami, poważnie się z tym liczę - mówi nam prof. Markiewicz. - To jest bardzo "sprytnie" pomyślane, bo świadek ma obowiązek mówić prawdę. A wzywa się mnie - robi to zastępca rzecznika dyscypliny sędziów sądów powszechnych, pan Przemysław Radzik - w celu wyjaśnienia bliżej niesprecyzowanych "wypowiedzi medialnych" sędziów. Cóż, sam się wielokrotnie w mediach wypowiadałem i będę to robić dalej, jako reprezentant środowiska - podkreśla.

- Nie wierzę w żaden przypadek, ta akcja "dyscyplinująca" to działania zorganizowane i zaplanowane. Dotykają tych sędziów, którzy potrafią aktywnie sprzeciwić się temu, co się dzieje i stanąć w obronie "zwykłych" ludzi. Bo to oni ucierpią najbardziej, gdy sądy przestaną być niezależne - mówi nam sędzia Markiewicz.

Jak dodaje, w przypadku równoczesnego niemal wzywania na świadków sędziów Maciejewskiej z Łodzi i Tuleyi z Warszawy, prezes "Iustitii" wprost mówi, że chodzi o ich ewentualne zastraszenie za zadanie pytań do TSUE. - A formuła tego wzywania na świadków jest "bardzo kolorowa" - mówi. - Bo wystarczy pomylić jakieś daty i taki świadek po przesłuchaniu wychodzi już z zarzutami - podkreśla prof. Markiewicz.

Dodajmy, że rzecznik "Iustitii", sędzia Bartłomiej Przymusiński ma wszczęte postępowanie dyscyplinarne w związku z tym, że w mediach krytykował procedurę naboru nowych sędziów do Sądu Najwyższego. Został on również - jak ustalił Onet - wezwany przez rzecznika dyscypliny jako świadek. Także chodzić ma o bliżej niesprecyzowane "wypowiedzi w mediach".

Jak mówi nam sędzia Katarzyna Wesołowska-Zbudniewek z łódzkiego Sądu Okręgowego, obecne działania rzeczników dyscypliny mają jeden cel. - To jest próba wywołania "efektu mrożącego" wśród sędziów, zamknięcia im ust, po prostu zakneblowania ich - podkreśla. - Po to, żeby kolejni się "nie wychylali". Ta akcja nie skończy się na tych sędziach, którzy w różnym charakterze zostali wezwani przed oblicze rzecznika dyscypliny - prognozuje. - To jest chęć zamknięcia ust w ogóle, całemu środowisku. Czekam tylko, kiedy i mnie wezwą, za rozmowę z panią redaktor i z Onetem.

Sędzia Wesołowska-Zbudniewek dodaje, że nie wierzy w żaden przypadek. - Zbyt jaskrawe jest to, że wśród wzywanych przez rzecznika pojawiają się nazwiska tych sędziów, którzy głośno protestują przeciw zmianom w sądownictwie - mówi. - Rządzący, mam wrażenie, idą "szeroką ławą". A pamiętajmy, że na ukończeniu jest wybór Izby Dyscyplinarnej SN. Tak więc, wygląda na to, że ktoś szykuje sobie oręż do walki przed tą Izbą. Po to, by uderzać w sędziów, którzy stawili władzy opór - kwituje sędzia.

Dodajmy, że karą, jaką można wymierzyć sędziemu w postępowaniu dyscyplinarnym jest upomnienie, nagana czy obcięcie części pensji. To środki "miękkie", bo można również przymusowo przenieść sędziego do innego miasta i na inne - niższe stanowisko a także pozbawić prawa do wykonywania zawodu. Tym samym, taki sędzia traci też wszelkie uprawnienia emerytalne, bo jako "nie-sędzia" nie ma prawa do stanu spoczynku.

Wiceszef KRS: jestem za wolnością słowa, ale...

Postępowanie dyscyplinarna ma prawo wszcząć rzecznik dyscypliny - na własny wniosek. Poza nim, prawo zainicjowania takiego postępowania ma również minister sprawiedliwości, prezes danego sądu oraz Krajowa Rada Sądownictwa. - Pani redaktor, nie wiem, czy Rada takie postępowanie inicjowała, pełnej informacji w tej sprawie będę mógł pani udzielić jutro - mówi Onetowi wiceprzewodniczący KRS i przedstawiciel w niej prezydenta, sędzia Wiesław Johan.

Jak dodaje, od zawsze stał na stanowisku, że każdy obywatel Rzeczpospolitej Polskiej ma pełne prawo do swobody wypowiedzi. - To jest wpisane w konstytucję, konkretnie, mówi o tym art. 54. Ja zawsze prawa do swobody wypowiedzi będę bronił. - podkreśla sędzia Johan. - Być może w niektórych sądach obowiązuje pragmatyka, że sędziowie powinni swoje wypowiedzi w mediach uzgadniać w przełożonymi. Mnie się to specjalnie nie podoba, bo tak sędzia, jak szewc czy krawiec ma prawo do wolności słowa - zaznacza wiceszef Krajowej Rady. Jak dodaje, jest tu jednak jedno "ale".

- Sędziów obowiązują zasady i pewne ograniczenia, które nie dotykają tak zwanych "zwykłych" ludzi, a wynikają z istoty tego zawodu - zastrzega sędzia Johan. - Otóż, sędzia nie ma prawa wprowadzać do swoich wypowiedzi elementów politycznych. O to miałem pretensje do sędziego Tuleyi, który właśnie polityki użył w jednym z uzasadnień do swoich wyroków - wyjaśnia.

Jak dodaje sędzia Johan, w jego ocenie jeśli sędzia chce uprawiać politykę, powinien zrezygnować z zawodu. - Mój dawny kolega, mec. Władysław Siła-Nowicki mówił mi, że jak na salę sądową wchodzi polityka, to sprawiedliwość wychodzi drugimi drzwiami. Nie możemy sobie na to w sądach pozwolić - przekonuje wiceszef KRS.

Jak dodaje, to sędziowie powinni pamietać, że obowiązuje ich daleko idąca wstrzemięźliwość, jeśli chodzi o wypowiedzi o charakterze politycznym.

Ministerstwo Sprawiedliwości: to nie my inicjowaliśmy "dyscyplinarki"

Jako, że inicjatywę wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec danego sędziego ma także Ministerstwo Sprawiedliwości, zapytaliśmy rzecznika tego resortu, czy mieli cokolwiek wspólnego ze zmasowaną akcją - a to wszczynania postępowań dyscyplinarnych, a to - "hurtowego" wzywania sędziów na przesłuchania przez rzecznika dyscypliny. - To nie jest pytanie do nas, bo minister nie ma nic wspólnego z tymi działaniami - mówi nam Jan Kanthak. - A przynajmniej ja nic o tym nie wiedziałem. Dlatego mogę stwierdzić, że to na pewno nie była inicjatywa ministra - podkreśla rzecznik resortu.

Jak dodaje, nie chce oceniać działania dwojga sędziów (z Łodzi i Warszawy, oboje wezwani przez rzecznika dyscypliny na świadków-red.), którzy zadali pytania prejudycjalne do TSUE, co wstrzymało bieg prowadzonych przez nich spraw.

- Co do sprawy sędzi z Łodzi, to nic nie powiem, bo nie znam tej sprawy - mówi nam Kathak. - Jednak w przypadku sędziego Tuleyi, to mogę jednoznacznie powiedzieć, że jego działanie jest kuriozalne - podkreśla rzecznik Ministerstwa Sprawiedliwości. - A to dlatego, że próbuje zatrzymać proces gangu oskarżonego o ciężkie przestępstwa tylko po to, by we własnej sprawie wykonać ruch polityczny. Najpierw była próba zawieszenia obowiązywania ustawy przez Sąd Najwyższy, a teraz próba zawieszenia poważnego postępowania karnego - mówi. - Takie działanie pozostawiamy do oceny opinii publicznej, podobnie jak działania sędziów, którzy występowali na manifestacjach politycznych wbrew obowiązującym przepisom - kwituje.

Przypomnijmy, działania sędziego Igora Tuleyi, który zapytał TSUE o sędziowską niezawisłość wobec wprowadzanych przez PiS zmian w postępowaniu dyscyplinarnym ocenił już przedwczoraj minister Zbigniew Ziobro. W TVP Info mówił, że sędzia Tuleya jest "zacietrzewiony politycznie", a jego działania są na korzyść tych, którzy łamią prawo.