We wtorek odbędzie się przesłuchanie Polski na forum Rady ds. Ogólnych UE. Chodzi o procedurę z art. 7 unijnego traktatu, dotyczącego ochrony praworządności. Polska przeciera szlaki jako kraj, który zostanie w ten sposób wzięty na dywanik. Do tej pory procedury tej nie stosowano.
Konflikt między polskim rządem a unijnymi władzami doszedł już do takiego etapu, w którym obie strony usiłują odwołać się do innych potencjalnych sojuszników, do tej pory nieinteresujących się za bardzo tym sporem. Czy znajdą ich na forum Rady podczas sesji zadawania dwóch pytań przez każde państwo członkowskie? Wątpliwe, by udało się to Polsce, bo unijni ambasadorowie nie zgodzili się w zeszłym tygodniu właściwie na żadne prośby strony polskiej o zmiany w procedurze, włącznie z upokarzającą dla rządu obecnością Fransa Timmermansa. Ma on jako quasi-oskarżyciel przedstawiać zarzuty Komisji Europejskiej w sprawie łamania praworządności w Polsce przez rządzącą większość. A co na to Polacy?
Czytaj także: Zaproponujemy nowy traktat unijny
Partie bez niespodzianek
Według sondażu przeprowadzonego przez IBRiS na zlecenie „Rzeczpospolitej", największa grupa badanych (48 proc.) uważa, że winę za konflikt z UE ponosi polski rząd. 21 proc. twierdzi, że winę ponosi Komisja Europejska, a 24 proc. – że obie strony.
Na obarczanie odpowiedzialnością za konflikt wpływ mają oczywiście poglądy polityczne badanych. Respondenci o poglądach prawicowych chętniej wskazują na winę KE, a centrowi i lewicowi – polskiego rządu.
Przekłada się to także na elektoraty konkretnych partii. Np. aż 82 proc. wyborców PO jest przekonanych o winie rządu. Takiego zdania jest zaledwie 3 proc. wyborców PiS. Proporcja ta jest naturalna, wiadomo, że wyborcy PiS popierają politykę rządu, a głosujący na PO widzą w Unii lekarstwo na działania partii Jarosława Kaczyńskiego. Wtorkowe przesłuchanie przed Radą dla jednych jest więc dowodem na złą wolę unijnych polityków wobec Polski, a dla drugich – niezbędnym działaniem Wspólnoty, które przyczyni się do obrony praworządności.
Jednak perspektywa przesłuchania i wyniki sondażu budzą znaczny niepokój w obozie władzy. – Nie uważam tego sondażu za miarodajny – mówi „Rzeczpospolitej" eurodeputowany PiS Ryszard Czarnecki. – To są wyniki bardzo pomocne dla Komisji Europejskiej – dodaje.
Były wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego odpowiedzialnością za kryzys obarcza media. – Zamawianie tego sondażu w takim momencie, przed wysłuchaniem w Radzie, nie byłoby możliwe w Wielkiej Brytanii czy Niemczech. Tam media wspierają własny rząd w potyczkach międzynarodowych – mówi eurodeputowany PiS.
Młodzi raczej kontra rząd
Zupełnie inaczej widzi to były eurodeputowany PO (kiedyś PiS) Paweł Zalewski, obecnie ekspert Instytutu Obywatelskiego.
– Jeżeli ktoś obserwuje ten konflikt i rozumie, na czym polega Unia, a także zna wagę praworządności jako wspólnego mianownika całej Wspólnoty, to w oczywisty sposób tę odpowiedzialność ocenia jednoznacznie: to rząd jest winien – mówi Zalewski „Rzeczpospolitej".
I dodaje, że biorąc pod uwagę „kłamliwą propagandę mediów – kiedyś publicznych – trzeba przyznać, że jest to ich klęska". Jego zdaniem ludzie są „dosyć impregnowani na propagandę". Zalewski wskazuje, że z sumowania tych, którzy przekonani są o winie rządu, i tych, którzy widzą winę obu stron, wynika, że 72 proc. badanych obarcza odpowiedzialnością za konflikt polski rząd.
IBRiS zbadał także opinie na temat konfliktu z UE, w zależności od wieku respondentów. Tu zależność jest ostro zarysowana: im młodsi badani, tym większa skłonność do przypisywania winy polskiemu rządowi. W grupie najmłodszych (18–29 lat) odsetek przekonanych o tym osób wynosi aż 59 proc.
– To się pokrywa z innymi badaniami pokazującymi, iż mimo że PiS miało stosunkowo duże poparcie wśród najmłodszych wyborców, to obecnie najmłodsi wyborcy nie popierają już rządu – analizuje Zalewski.
Być może to nastawienie wynika z większej obecności młodych w Europie. Jak pokazują dane socjologiczne, dla tego pokolenia praca w innych państwach i jednocześnie uczestniczenie w polskim życiu politycznym nie jest niczym niespotykanym. – Dla młodych ludzi Unia jest naturalnym środowiskiem, w którym chcą się rozwijać. Wolą, by Polska nie była na peryferiach i bez perspektyw. To świadczy o ich racjonalizmie – podsumowuje Zalewski. ©?
Badanie przeprowadzone w dniach 20-21.06 na próbie 1100 dorosłych Polaków
