Nadzwyczajny zjazd radców prawnych - co jest zaplanowane

Nadzwyczajne zjazdy radców prawnych odbyły się dotąd dwa razy. Pierwszy w 1989 r. był poświęcony zmianom ustrojowym i gospodarczym w kraju. Drugi raz w tym trybie spotkano się w 2010 r., gdy pojawiły się polityczne zakusy zmierzające do połączenia samorządów: adwokackiego i radcowskiego. Z jakich powodów zwołuje się Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Radców Prawnych anno domini 2018?

Brak posłuchu

W projektach uchwał zjazdowych, do których dotarła „Rz", mówi się o konieczności odchudzenia Krajowej Rady Radców Prawnych (centralnego organu korporacji). Dziś zasiada w niej 69 osób, co zdaniem ośmiu izb, które zdecydowały o zwołaniu zjazdu (na podstawie art. 58 ustawy o radcach prawnych jest on możliwy na wniosek jednej trzeciej rad okręgowych), świadczy, że grono jest za duże, by sprawnie działać. Jak twierdzi Arkadiusz Bereza, dziekan OIRP w Lublinie i były wiceprezes KRRP, obecnie posiedzenia Rady zwołuje się za rzadko.

Czytaj także: Izby chcą zwołania nadzwyczajnego krajowego zjazdu radców prawnych

– Bieżące kierownictwo samorządu należy do 16-osobowego Prezydium Krajowej Rady. Sposób reprezentacji samorządu i pasywność jego przedstawicieli zaczęła budzić zaniepokojenie. Do kierownictwa Rady zgłaszano postulaty dotyczące jej funkcjonowania. Niestety bez odzewu – mówi prof. Arkadiusz Bereza.

Lubelski dziekan kwestionuje również sposób podejmowania decyzji przez krajówkę. Mówi, że mamy do czynienia z tzw. demokracją proceduralną, brakiem debaty w celu osiągnięcia porozumienia i marginalizacją głosów płynących z izb, które nie są reprezentowane w prezydium.

Projekty uchwał zjazdowych dążą też do zmniejszenia liczby delegatów na przyszłe krajowe zjazdy (dziś jest ich 337 na ponad 44 tys. radców) i określenia maksymalnej liczby reprezentantów danej izby do 40. Od liczby delegatów zależeć ma obsada mandatów w krajowej radzie (jeden mandat na dziesięciu delegatów). Uderzy to głównie w siłę największej izby warszawskiej, która ma 88 delegatów.

Dwie funkcje

W dokumentach padają też zarzuty dużego kalibru.

„Krajowa Rada była dotychczas oceniana – w oczach radców prawnych – jako reprezentacja naszego całego środowiska, lecz ostatnie dwa lata pogrzebały jej autorytet. Zarysował się obraz Krajowej Rady jako miejsca rywalizacji o wpływy, a co za tym idzie obsadę funkcji na szczeblu krajowym" – głosi uzasadnienie projektu jednej z uchwał.

Co na to prezes radców Maciej Bobrowicz?

– Krajowa Rada jest demokratycznie wybranym przez zjazd organem samorządu. Wszystkie decyzje są przez KRRP podejmowane transparentnie, a w jej składzie obecni są przedstawiciele każdej izby. Smuci mnie przenoszenie przez autorów uzasadnień proponowanych uchwał skrajnie populistycznego języka polityków do debaty wewnątrz samorządu. To język podziałów, a nie wspólnoty – mówi szef radców.

W jego ocenie z takimi zarzutami nawet trudno rozsądnie polemizować.

– Każdy, kto obserwuje naszą aktywność, musi rozumieć, że są to słowa krzywdzące nasze koleżanki i kolegów zaangażowanych w rozwój samorządu oraz obronę zawodu – akcentuje Bobrowicz.

Zwolennicy zjazdu chcą walczyć z etatowymi działaczami. Proponują wprowadzenie zakazu łączenia mandatu dziekana, wicedziekana, sekretarza albo skarbnika OIRP z wykonywaniem mandatu prezesa, wiceprezesa, sekretarza albo skarbnika KRRP. W takiej sytuacji są dziś m.in. wiceprezesi krajówki: Leszek Korczak (dziekan OIRP Wrocław) i Zbigniew Tur (dziekan OIRP Poznań).

Ten pierwszy wskazuje, że kwestia dopuszczalności łączenia funkcji w samorządzie na szczeblu krajowym i izbowym była przedmiotem obrad poprzedniego zjazdu, postulat zakazu takiego łączenia nie zyskał aprobaty większości delegatów.

– Łączenie funkcji pozwala wykorzystywać do zarządzania KRRP głęboką wiedzę praktyczną dziekanów o funkcjonowaniu samorządu. Tak było w naszym samorządzie od wielu kadencji – przekonuje dziekan Korczak.

To prawda. Za prezesury choćby Dariusza Sałajewskiego wiceprezesi, np. prof. Arkadiusz Bereza czy mec. Włodzimierz Chróścik, byli jednocześnie we władzach swoich macierzystych OIRP.

– Dlatego dziwi mnie retoryka osób, które w poprzedniej i we wcześniejszych kadencjach były w dokładnie tej samej sytuacji. Łączenie funkcji zaczęło im przeszkadzać, gdy przestali je piastować. Tworzenie nowego systemu zarządzania samorządem wymaga spokojnej rozmowy, a nie emocji, które nie służą podejmowaniu dobrych decyzji – akcentuje Zbigniew Tur.