Wartość początkowa środka trwałego (wartości niematerialnej i prawnej) stanowi podstawę do naliczania i dokonywania odpisów amortyzacyjnych. W zależności od sposobu pozyskania składnika majątku (np. zakup, otrzymanie w formie darowizny lub aportu, czy wytworzenie we własnym zakresie), wartość początkowa środka trwałego będzie się różnie kształtować. Większość środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podatnicy pozyskują w drodze odpłatnego nabycia. Głównie są to umowy kupna. W takim przypadku za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się co do zasady cenę ich nabycia (art. 16g ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT i art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT).
Cenę nabycia oraz koszt wytworzenia koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej (art. 16g ust. 5 ustawy o CIT i art. 22g ust. 5 ustawy o PIT.
Przykład
Firma A nabyła w kwietniu 2018 r. maszynę od firmy niemieckiej. Jej cena nabycia po przeliczeniu na złote wyniosła 100 124, 86 zł. VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia maszyny został w całości odliczony w deklaracji VAT-7 za kwiecień. Maszyna została oddana do używania i wprowadzona do ewidencji środków trwałych w czerwcu 2018 r. Przed oddaniem do używania firma A zapłaciła za nabytą maszynę. Z związku z tą zapłatą w firmie A powstały:
• wariant I: ujemne różnice kursowe w wysokości 16,14 zł – o tę wartość firma A powinna zwiększyć cenę nabycia, a zatem wartość początkowa maszyny wyniesie 100 141 zł (100 124, 86 zł + 16,14 zł).
