Według zaprezentowanego przez Krajową Radę Komorniczą opracowania 57 proc. kancelarii może ponieść straty, gdy zostaną objęte podatkiem VAT oraz proponowanymi reformami. Ministerstwo Sprawiedliwości widzi takie zagrożenie?
Patryk Jaki: Komornicy są opodatkowani VAT już od 2015 r. i nie wywołało to fali upadków. Przeciwnie, jak wskazują statystki Ministerstwa Finansów, ich przychody są na tak wysokim poziomie, że takie obciążenie nie zagraża bytowi kancelarii.
Statystyki mają tę właściwość, że uśredniają. Czy problem „rekinów" i „drobnicy" komorniczej wciąż istnieje? Czy reforma dotyka tego problemu?
Problemem są hurtownie komornicze, które wykazują niską skuteczność egzekucji i zabierają sprawy „małym" komornikom. W 2015 r. hurtownicy przyjmowali po setki tysięcy spraw, a jeden nawet prawie milion. Nasz projekt promuje małe i średnie kancelarie komornicze ze średnim wpływem do 5 tys. spraw rocznie – w przypadku wysokiej skuteczności. Taka wielkość kancelarii zapewnia efektywność egzekucji, osobiste wykonywanie czynności przez komornika i sprawowanie nadzoru administracyjnego.
W jaki sposób przyjęte projekty poprawią efektywność i prawidłowość egzekucji?
Przede wszystkim precyzyjnie określamy zasady nadzoru administracyjnego i sądowego. Wprowadzamy instytucję nadzoru odpowiedzialnego prezesa sądu rejonowego, przy którym działa komornik, oraz – w zakresie nadzoru judykacyjnego – wyspecjalizowane jednostki w sądach w postaci wydziałów egzekucyjnych. Między nimi będzie rzeczywisty przepływ informacji. Dzięki temu podniesiemy jakość czynności prowadzonych przez komorników.
Korporacja komornicza była wiele razy reformowana. Skąd pewność, że ta reforma się powiedzie?
Obowiązująca ustawa pochodzi z 1997 r. – komornicy się chwalili, że sami ją napisali. Była nowelizowana kilkadziesiąt razy, ale tylko w reakcji na bieżące problemy, i już dawno przestała być spójna. Nasz projekt to kompleksowa, całościowa zmiana o charakterze ustrojowym, która gwarantuje stabilność i trwałość rozwiązań. Egzekucja ma być bardziej humanitarna, bardziej profesjonalna, czemu służy wiele innych zmian, na przykład obowiązek nagrywania czynności.
Czy po zmianach egzekucja będzie tańsza dla dłużnika?
Obecnie opłata egzekucyjna jest ściągana przed innymi należnościami. Nie tylko więc pomniejsza ona wysokość świadczeń przekazywanych wierzycielowi, lecz także powoduje, że mimo ściągnięcia określonej kwoty od dłużnika tylko jej część pomniejsza dług. Obniżenie opłat egzekucyjnych jest zatem korzystne dla obu stron postępowania egzekucyjnego i w przyszłości powinno wpłynąć pozytywnie na przyspieszenie spłaty wymagalnych zobowiązań.
— rozmawiał Marek Domagalski
