W piątek Sąd Najwyższy podjął ważną uchwałę dotyczącą obrotu nieruchomościami rolnymi. Przesądził, że Artur i Magdalena B. mieli prawo nabyć w postępowaniu egzekucyjnym 8 ha ziemi na starych, bardziej liberalnych zasadach, obowiązujących przed 30 kwietnia 2016 r. Nie oznacza to jednak, że mogą teraz podzielić ją na mniejsze działki i swobodnie sprzedawać jako budowlane. Przy każdej tego rodzaju transakcji trzeba bowiem sprawdzać, czy zostały spełnione warunki z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego w brzmieniu obowiązującym po 30 kwietnia 2016 r. Dopiero wtedy notariusz może sporządzić akt notarialny. Z pytaniem prawnym w tej sprawie do SN zwrócił się Sąd Okręgowy w Sieradzu. Rozpatrywał on spór na tym tle.
Czytaj także: Obrót gruntami rolnymi: kupno ziemi nie sprawia już trudności
Notariusz odmówił małżeństwu przeniesienia własności niezabudowanej działki rolnej o powierzchni 1000 mkw. Okazało się, że działka powstała na skutek podziału 8-ha nieruchomości. Miało to duże znaczenie. Ograniczenia w obrocie ziemią nie obowiązują dla działek do 3 tys. mkw. Wiele osób korzysta więc z tej furtki w przepisach.
Notariusz dopatrzył się jednak, że te 8 ha zostało nabytych w drodze egzekucji 16 sierpnia 2016 r., czyli po wejściu w życie ograniczeń w obrocie ziemią. Oznacza to, że osoba, która je nabyła, miała obowiązek osobiście wykorzystywać ziemię na cele rolnicze przez dziesięć lat. Tymczasem zanim jeszcze sąd przysądził własność nieruchomości, ta została podzielona na osiem działek, by sprzedać je pod budownictwo jednorodzinne. Zdaniem notariusza podział nieruchomości nie oznacza jeszcze, że straciła ona charakter rolny. Zakaz obrotu nieruchomością nadal obowiązuje, bo nie minęło jeszcze dziesięć lat. Nie wolno więc sprzedać 1 ha.
Sprzedający działkę wniósł zażalenie na odmowę notariusza. Jego zdaniem nieruchomość podzielił zgodnie z prawem. Licytacja, na której ją kupił, odbyła się w styczniu 2016 r., jeszcze przed zmianą przepisów. Studium dopuszcza na tym terenie zabudowę jednorodzinną. Udało się też uzyskać warunki zabudowy dla domu jednorodzinnego.