Podatek od urzędówek adwokatów i radców zależy od formy, w jakiej pełnomocnik świadczy usługi

Wynagrodzenie za pomoc prawną z urzędu dla pełnomocnika, który ma firmę, jest przychodem z działalności.

Publikacja: 22.10.2013 09:02

Podatek od urzędówek zależy od formy, w jakiej pełnomocnik świadczy usługi - uznał NSA

Podatek od urzędówek zależy od formy, w jakiej pełnomocnik świadczy usługi - uznał NSA

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Wczoraj pełny skład Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego podjął uchwałę w sprawie opodatkowania wynagrodzenia pełnomocników za tzw. urzędówki.

Sędziowie uznali, że sposób kwalifikowania przychodu z tytułu wynagrodzenia za pomoc prawną z urzędu zależy od formy, w jakiej pełnomocnik świadczy swoje usługi. Sąd jako płatnik wyręczy tylko tych profesjonalistów, którzy swój zawód wykonują w ramach stosunku pracy.

Rozbieżne orzecznictwo

O wyjaśnienie wątpliwości dotyczących opodatkowania PIT wynagrodzenia obrońców z urzędu wystąpił prezes NSA. W swoim wniosku zwrócił uwagę na rozbieżności, jakie pojawiły się na tym tle w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Zgodnie z pierwszym nurtem należności z tytułu pomocy prawnej świadczonej z urzędu są przychodem z działalności wykonywanej osobiście (por. II FSK 1009/10).  Drugi, przeciwstawny, uznaje, że należności wypłacane adwokatom, radcom prawnym czy doradcom podatkowym za pomoc prawną z urzędu są przychodem z działalności gospodarczej (por. II FSK 1532/10, II FSK 2300/10).

Żeby przeciąć ten spór, prezes NSA  zapytał pełen skład Izby Finansowej, czy wynagrodzenie z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika z urzędu, niezależnie od formy prawnej, w jakiej wykonuje on swój zawód, należy kwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście czy do  gospodarczej.

Sędziowie Izby Finansowej NSA uznali, że problem ten należy jednak oceniać zależnie od formy prawnej wykonywania zawodu. I tak, gdy pomocy udziela osoba prowadząca działalność zawodową w formie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 lit. a ustawy o PIT, wynagrodzenie należy kwalifikować do przychodów z tej działalności. Gdy natomiast czyni to w ramach innych form pracy, wynagrodzenie będzie przychodem z działalności wykonywanej osobiście.

Różnice korporacyjne

Jak wyjaśnił Janusz Zubrzycki, sędzia NSA, dokonując kwalifikacji podatkowej należności profesjonalnych pełnomocników świadczących pomoc prawną z urzędu, trzeba uwzględniać specyfikę danych przepisów korporacyjnych. Zauważył, że w odniesieniu do radców prawnych i doradców podatkowych przepisy korporacyjne dopuszczają możliwość wykonywania zawodu m.in. w ramach stosunku pracy. Jeśli radca prawny lub doradca podatkowy nie wykonuje swojej profesji w ramach jakiejś formy działalności (tj. ma sam etat), to zdaniem NSA nie ma podstaw do uznania, że jako pełnomocnik z urzędu uzyskuje przychody z firmy czy ze stosunku pracy. W takiej sytuacji będzie to przychód z działalności wykonywanej osobiście. A to oznacza, że płatnikiem będzie sąd.

Jeśli jednak pełnomocnik ustanowiony z urzędu prowadzi działalność gospodarczą w jakiejkolwiek formie np. własnej firmy, kancelarii czy spółki, wynagrodzenie z tego tytułu będzie musiał zaliczyć do przychodów działalności. Z działalnością gospodarczą mamy bowiem do czynienia zarówno w przypadku pełnomocnika z urzędu, jak i z wyboru.

Uchwała ma charakter abstrakcyjny, tj. nie dotyczy żadnej konkretnej sprawy. Ma na celu wyjaśnienie rozbieżności.  Orzeczenie jest prawomocne.

sygnatura akt: II FPS 1/13

Opinia:

Robert Krasnodębski, radca prawny, partner w kancelarii Weil, Gotshal & Manges

Teza uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego może zaskakiwać swoim automatyzmem. Dotyczy to w szczególności prawników prowadzących działalność gospodarczą. Prowadzenie działalności w zakresie świadczenia usług prawnych nie oznacza bowiem, że mieści ona w sobie wszystkie przejawy aktywności zawodowej podatnika. Dotyczy to zwłaszcza pomocy prawnej świadczonej z urzędu, mającej ze swojej istoty charakter nieregularny i nieprzewidywalny. Nie bez znaczenia jest także element braku dobrowolności i wyboru podatnika – czy chce taką pomoc w ogóle świadczyć. Uznanie, że działalność gospodarcza „przyciąga podatkowo" inne dochody, wydaje się w tej sytuacji zbyt daleko idące.

Wczoraj pełny skład Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego podjął uchwałę w sprawie opodatkowania wynagrodzenia pełnomocników za tzw. urzędówki.

Sędziowie uznali, że sposób kwalifikowania przychodu z tytułu wynagrodzenia za pomoc prawną z urzędu zależy od formy, w jakiej pełnomocnik świadczy swoje usługi. Sąd jako płatnik wyręczy tylko tych profesjonalistów, którzy swój zawód wykonują w ramach stosunku pracy.

Pozostało 88% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów