Prokurator nie musi płacić komornikowi

Śledczy nie ponosi kosztów postępowania zabezpieczającego w sprawie karnej. To sedno czwartkowej uchwały Sądu Najwyższego.

Publikacja: 26.02.2015 17:45

Sąd Najwyższy.

Sąd Najwyższy.

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Bez wsparcia komorników prowadzenie części spraw karnych stanęłoby pod znakiem zapytania. Sąd Najwyższy uznał jednak, że za taką egzekucję prokurator nie musi im płacić. Komornicy liczą, że zapłaci im sąd. Czy tak będzie, nie wiadomo.

Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego o zabezpieczeniu majątkowym, w szczególności art. 291, w razie zarzucenia oskarżonemu przestępstwa, za które można orzec grzywnę, nawiązkę albo naprawienie szkody lub zadośćuczynienie, sąd w trakcie procesu, a prokurator w czasie śledztwa mogą zarządzić zabezpieczenie mienia oskarżonego, jeżeli zachodzi obawa, że inaczej wykonanie kary będzie niemożliwe albo znacznie utrudnione. Mienie zabezpiecza komornik w sposób wskazany w kodeksie postępowania cywilnego.

Nie było jasne, kto ma finansować pomoc komornika na rzecz prokuratury. Z jednej strony art. 771 k.p.c. mówi, że zwolnienie od kosztów sądowych (a prokurator jest z nich zwolniony) rozciąga się na egzekucje, z drugiej ustawa o komornikach sądowych (art. 39) gwarantuje im wynagrodzenie i zwrot wydatków w toku egzekucji. Art. 40 ust. 3 mówi, że sąd rejonowy, przy którym działa komornik, musi przekazać mu sumy na wydatki w sprawach osób zwolnionych od kosztów sądowych.

O rozstrzygnięcie tej sprzeczności zwrócił się do SN prokurator generalny. Część sądów uważa bowiem, że prokurator nie musi uiszczać opłat egzekucyjnych i zaliczek na wydatki komornika. Inne, że należy mu się zwrot wydatków i może żądać zaliczki od prokuratora, wręcz uzależnić czynności od jej uiszczenia. SN w siedmioosobowym składzie pod przewodnictwem Tadeusza Erecińskiego, prezesa Izby Cywilnej, podjął w czwartek uchwałę, że „w postępowaniu o wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym, wydanym na podstawie art. 291 k.p.k. prokurator nie ponosi kosztów postępowania zabezpieczającego". Komornicy źle przyjęli werdykt.

– Przyjęcie przez SN, że prokurator żądający zabezpieczenia nie ponosi jego kosztów, powinno skutkować tym, że będziemy zwracać się do sądu rejonowego o ich pokrycie – powiedział „Rzeczpospolitej" Rafał Fronczek, prezes Krajowej Rady Komorniczej.

Podobnego zdania jest Jarosław Świeczkowski, komornik z Pomorza. – Do tej pory pieniądze dostawałem z prokuratury, teraz będę o nie występował do sądu. Tak czy inaczej, finansowanie komornika za czynności na rzecz prokuratury winno być wyraźnie uregulowane, nie ma bowiem pracy bez kosztów – uważa.

Sygn. akt III CZP 96/14

Opinia dla „Rz"

prof. Feliks Zedler, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, specjalista od prawa egzekucyjnego

Komornik, zwłaszcza w sprawach karnych, musi być szybki, stanowczy i skuteczny. Wszystko po to, by oskarżony, przestępca, nie uciekł z majątkiem. Komornik powinien za tę pracę oczywiście otrzymać wynagrodzenie. Uchwała Sądu Najwyższego nie pasuje do rynkowego modelu komornika: jest usługa – jest wynagrodzenie. Pasuje zaś do modelu komornika jako urzędnika, którego jestem zwolennikiem. Uchwała jest jeszcze jednym argumentem za takim modelem. Owszem, komornicy powinni mieć element rynkowy i luz w organizacji kancelarii, ale nie może on wypaczać charakteru tego zawodu, który jest elementem wymiaru sprawiedliwości i wymaga czasem pracy bez oglądania się na wynagrodzenie.

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"