Nowa prokuratura już wie, jak będzie urzędować

Tydzień temu, tj. 4 marca 2016 r., doszło do połączenia funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego. Ta fundamentalna i polityczna zmiana pociąga za sobą kolejne. Prokuraturę czeka reorganizacja. Do Rządowego Centrum Legislacji trafił właśnie projekt nowego Regulaminu urzędowania powszechnych jednostek prokuratury. Znika w nim Prokuratura Generalna, a w jej miejsce tworzona jest krajowa; znikają jednostki wojskowe, a śledczy w mundurze przechodzą do prokuratur cywilnych; w miejsce prokuratur apelacyjnych powstają regionalne. Wprowadzenie w życie ww. zmian wymaga nie tylko zmiany tabliczek na budynkach. Co znalazło się w regulaminie?

Wojskowi w cywilu

O likwidacji prokuratur wojskowych przesądziła ustawa. O tym, co stanie się z wojskowymi prokuratorami i ich sprawami, mówi już regulamin. Otóż w niektórych prokuraturach okręgowych i rejonowych powstaną działy do spraw wojskowych. Tym samym śledczy wojskowi obok spraw mundurowych będą też mogli prowadzić zwykłe sprawy cywilne. – To szansa na efektywne wykorzystanie kadr – twierdzą autorzy projektu.

– Nie ma żadnego powodu, by utrzymywać nadal podział na jednostki cywilne i wojskowe. Postępowania przygotowawcze cały czas trwają zbyt długo, więc każda para rąk do pracy się przyda. Szczególnie w dużych miastach – mówi „Rz" prokurator Marcin Ptaszyński.

Wyraźne polecenie

Nowa ustawa o prokuraturze wprowadziła możliwość wydawania poleceń i wytycznych, którymi przełożony może zmienić decyzję prokurator prowadzącego konkretną sprawę. W regulaminie przesądzono, jak ma to wyglądać. Zmieniający decyzję informuje o tym prokuratora krajowego. Jeśli to on zmienił decyzję, to informacja musi dotrzeć do prokuratora generalnego. Z kolei kiedy przydzielona prokuratorowi sprawa jest mu odbierana i przekazywana do innego referatu, informacja o tym musi się nie tylko znaleźć na piśmie, ale i zostać dołączona do akt sprawy.

Wszyscy na dyżury

Od kwietnia dyżury w jednostkach pełnić mają wszyscy prokuratorzy.

– W pełnienie dyżurów włączeni zostaną nie tylko prokuratorzy z rejonu, ale i okręgu oraz regionu – podkreślają autorzy projektu.

W rozprawach w sądzie mają uczestniczyć prokuratorzy – autorzy aktów oskarżenia. Taka obowiązywać ma zasada. Odstępstwo od niej jest możliwe tylko wyjątkowo i nie może stać się normą. Dopasowanie prokuratorów do wokand spraw toczących się w sądach należeć ma do kierowników jednostek.

– Taki przepis wprowadzili już poprzednicy – zauważa prokurator Karol Majkowski. I dodaje, że problem polega na tym, że udało się go wprowadzić jedynie na papierze.

– Obsadzanie wokand sądowych jest bowiem w większości nadal przypadkowe – uważa.

W nowym regulaminie sporo miejsca poświęcono tworzeniu obowiązkowych referatów dla każdego prokuratora. Nieważne, czy jest wizytatorem, rzecznikiem dyscyplinarnym, rzecznikiem prasowym czy kierownikiem szkolenia – sprawy prowadzić musi. Zakres obciążenia może być mniejszy, ale prowadzenie czynności, zdaniem autorów regulaminu, to podstawa.

Bliżej ludzi

Strony internetowe prokuratur mają zostać ujednolicone, a to oznacza, że mają być do siebie podobne. I to zarówno od strony graficznej i kolejności zawartych na nich informacji, jak i zakresu merytorycznego i informacyjnego.