Radcowie prawni chcą bronić w procesach karnych

Oznaczałoby to zrównanie ich uprawnień zawodowych z adwokackimi.

Obowiązujący art. 4 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=166508]ustawy o radcach[/link] wyraźnie określa, że mogą oni świadczyć pomoc prawną z wyjątkiem występowania jako obrońca osoby fizycznej w postępowaniu karnym i karnym skarbowym. Mogą zatem bronić w sprawach o wykroczenia, a także firm oskarżanych o przestępstwa.

[srodtytul]Zrobić ostatni krok[/srodtytul]

Według słów prezesa korporacji radcowskiej Macieja Bobrowicza pierwotne założenia do projektu nowej ustawy regulującej wykonywanie zawodu radcy, opracowane przez samorządowy Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji (relacjonowaliśmy je w „Rz” miesiąc temu), nie zawierały propozycji zrównania kompetencji z adwokackimi. Taki postulat znalazł się jednak w podjętej ostatnio uchwale Krajowej Rady Radców Prawnych dotyczącej przygotowania nowej regulacji.

Propozycja KRRP jest wykonaniem uchwały programowej zjazdu radców z 2007 r.

– Te zawody są już prawie tożsame. Różnimy się tylko tą jedną kompetencją. Każdy radca, który chce zostać adwokatem, jest bez przeszkód wpisywany na ich listę – wyjaśnia Maciej Bobrowicz. – Zwiększyłaby się liczba prawników, którzy oferują takie usługi. Chcemy też otworzyć nowe możliwości przed radcami. Skorzystaliby z nich ci, którzy zechcą.

Za przyznaniem radcom prawa do sądowej obrony osób oskarżonych o przestępstwa jest Lech Obara. Ten olsztyński radca prawny jest autorem pomysłu, by umożliwić im bez ograniczeń reprezentowanie w procesach karnych interesów pokrzywdzonych. Nad taką zmianą procedury karnej pracuje już Sejm.

– Przygotowanie zawodowe w obu profesjach jest podobne. Wielu radców to byli sędziowie i prokuratorzy. Zwiększyłby się dostęp do opieki prawnej w sprawach karnych. A konstytucja nie przewiduje tu żadnych ograniczeń – wylicza argumenty Lech Obara.

Jakub Jacyna, adwokat, członek powołanego przez ministra Zbigniewa Ćwiąkalskiego zespołu ds. połączenia zawodów, uważa, że udzielenie radcom takich uprawnień byłoby możliwe, lecz wymagałoby opracowania rozsądnego programu wprowadzającego tę zmianę.

– W początkowym kilkuletnim okresie powinni je mieć tylko ci radcowie, którzy odbywali podczas aplikacji szkolenie z prawa karnego. Można też się zastanowić nad wprowadzeniem obowiązkowych szkoleń z tej dziedziny – mówi Jakub Jacyna.

I wskazuje na ważną kwestię: czy wszyscy radcowie tego by chcieli?

– Część obawiałaby się obowiązku obrony z urzędu i problemów z szukaniem zastępstwa u tych, którzy się na tym lepiej znają.

Prezes Bobrowicz twierdzi, ze samorządowe Centrum Kształcenia Ustawicznego jest przygotowane do szkoleń radców prawnych także w dziedzinie prawa karnego.

[srodtytul]Nie tak szybko[/srodtytul]

Z rezerwą do propozycji KRRP odnosi się Joanna Agacka-Indecka, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej.

– Ten pomysł budzi nasze wątpliwości, ponieważ dotychczasowy system kształcenia radców na aplikacji tylko w niewielkim stopniu uwzględnia sprawy karne – zauważa. Podnosi też kwestię niezależności zawodowej. – Radcowie mogą się dziś zatrudniać w organach ścigania. Trudno byłoby pogodzić ściganie podejrzanych o przestępstwa z późniejszym ich bronieniem przed sądem. Dlatego najpierw należałoby zagwarantować im właściwe przygotowanie zawodowe i odpowiednio dostosować standardy etyki – przekonuje Joanna Agacka-Indecka.

W 2007 r. krajowy zjazd adwokatury w uchwale programowej zobowiązał NRA „do bezwzględnego przeciwstawiania się ewentualnym próbom pozbawienia adwokatów wyłączności obrony w sprawach karnych”.

[ramka][b]Nowa ustawa[/b]

KRRP rekomenduje także inne rozwiązania w projekcie nowej ustawy radcowskiej. Między innymi:

- zakres czynności zawodowych radcy powinien być rozszerzony o potwierdzanie zgodności z oryginałami dokumentów urzędowych i prywatnych,

- formy wykonywania zawodu radcy powinny być rozszerzone o:– spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,– możliwość tworzenia spółek z przedstawicielami zawodów kwalifikowanych, takich jak np. doradcy podatkowi,

- w drugiej instancji funkcję sądów dyscyplinarnych powinny pełnić sądy powszechne (apelacyjne), z tym że członkowie składów orzekających (ławnicy) wybierani byliby z grona radców.[/ramka]