Ukazał się właśnie projekt założeń do nowelizacji ustawy o prokuraturze. Pracując nad zmianami w prawie Ministerstwo Sprawiedliwości postawiło sobie trzy główne cele. Po pierwsze, wprowadzenie kontroli parlamentarnej nad działalnością prokuratury oraz włączenie prokuratury w realizację polityki karnej rządu. Po drugie, zwiększenie uprawnień Prokuratora Generalnego w zakresie doboru kadry prokuratorskiej, a po trzecie wprowadzenie zmian w zakresie organizacji prokuratur.
Kierunek zaproponowanych zmian odpowiada słowom ministra sprawiedliwości Jarosława Gowin. – Konieczne jest zwiększenie demokratycznej kontroli nad prokuraturą, bo jej autonomia poszła w Polsce za daleko – powiedział na początku kwietnia w wywiadzie dla PAP szef resortu sprawiedliwości.
Potrzebna debata
Zdaniem MS dotychczasowe rozwiązanie, gdzie jedynym instrumentem kontroli prokuratury jest procedura składania przez Prokuratora Generalnego sprawozdania z rocznej działalności prokuratury Prezesowi Rady Ministrów jest niewystarczające, ponieważ „jego praktyczna realizacja wiąże się z sytuacjami stwierdzonej poważnej dysfunkcjonalności Prokuratora Generalnego i podległych mu prokuratorów". Dlatego zdaniem autorów projektu zmian w prawie, konieczne jest wprowadzenie mechanizmów stałej kontroli działań prokuratury ze strony parlamentu. Miałaby ona polegać na wprowadzeniu debaty sejmowej nad informacją Prokuratora Generalnego. Jak przekonuje MS „rozwiązanie tego rodzaju pozwoli na bieżącą kontrolę parlamentu nad działalnością prokuratury, czyniąc jednocześnie działania Prokuratora Generalnego i podległych mu prokuratorów bardziej transparentnymi".
Poprzez włączenie prokuratury w realizację polityki karnej rządu rozumiane jest przyjęcie takich rozwiązań prawnych, które zobowiązywałby Ministra Sprawiedliwości do opracowania, w porozumienia z Ministrem Spraw Wewnętrznych, założeń zasadniczych kierunków polityki karnej, które następnie przyjmowane byłyby przez rząd. W takich założeniach określano by bieżące problemy ścigania przestępstw oraz instrumenty prawne oraz rozwiązania normatywne z zakresu prawa karnego. Jak czytamy w projekcie założeń „tak określone kierunki polityki karnej byłby wiążące dla Prokuratora Generalnego, który w oparciu o nie wydawałby zarządzenia i wytyczne dla podległych mu prokuratorów".
Prokurator albo poseł
Nowelizacja ma jednocześnie uregulować kwestie prokuratorów w stanie spoczynku. Te zapisy mogą być pochodną kazusu prokuratorów Święczkowskiego i Barskiego, którzy w ostatnich wyborach zostali wybrani do Sejmu, i nie chcieli zrezygnować z funkcji prokuratorów w stanie spoczynku. W projekcie przewiduje się wprowadzenie obligatoryjnego zrzeczenia się ze stanowiska prokuratora w przypadku mianowania, powołania lub wyboru do pełnienia funkcji w organach państwowych, samorządu terytorialnego, służby dyplomatycznej, konsularnej lub w organach organizacji międzynarodowych.