Sąd poprosi radcę o wypełniony formularz o zwolnienie z kosztów

Takiego zdania był Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpatrzeniu wniosku radcy prawnego o przyznanie mu prawa pomocy w sprawie dyscyplinarnej.

Postępowanie dyscyplinarne

W 2011 roku radcy odmówiono wszczęcia postępowania w stosunku do innego prawnika, postępującego niezgodnie z Kodeksem Etyki Radcy Prawnego. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych odmówił wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, co uznał również za słuszne Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych. Radca nie poddawał się jednak i skierował odwołanie do Wyższego Sądu Dyscyplinarnego.

Pismo tam jednak nigdy nie dotarło. Przewodniczący Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych poinformował radcę, iż odwołanie nie może otrzymać dalszego biegu i zostało złożone ad acta. Jako powód wskazał artykuł 426 § 1 Kodeksu postępowania karnego stanowiący, że od postanowienia Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych nie przysługuje środek odwoławczy.

Sprawa trafiła na wokandę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Radca prawny w skardze na bezczynność Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych podniósł, że postawa Sądu Dyscyplinarnego narusza przepisy ustawy o radcach prawnych.

W odpowiedzi na skargę organ stwierdził, iż ustawa o radcach prawnych nie przewiduje kontroli sądu administracyjnego w zakresie skarg na zarządzenia przewodniczącego okręgowego sądu dyscyplinarnego. Zdaniem Sądu Dyscyplinarnego zarządzenie to ma charakter administracyjno-porządkowy i nie stanowi czynności z zakresu administracji publicznej.

Potwierdził to krakowski sąd, który w kwietniu 2012 roku odrzucił skargę radcy.

WSA orzekł, że ustawodawca nie przewidział możliwości sprawowania kontroli nad orzeczeniami dyscyplinarnymi przez sądy administracyjne. Dodał, iż jedyną drogą zaskarżenia prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego, po wyczerpaniu wewnątrzkorporacyjnego postępowania, które regulują przepisy ustawy o radcach prawnych, jest skierowanie kasacji do Sądu Najwyższego. Taka droga przysługuje jednak od orzeczenia wydanego przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny w drugiej instancji stronom, Ministrowi Sprawiedliwości, Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz Prezesowi Krajowej Rady Radców Prawnych (III SAB/Kr 10/12).

Dubel formularza

Radca wraz ze skargą do WSA w Krakowie zawarł również wniosek o przyznanie mu w sprawie pełnomocnika. Po wypełnieniu przez niego formularza majątkowego "PPF" postanowieniem z dnia 22 czerwca 2012 roku żądanie zostało uznane.

Ustanowiony w sprawie pełnomocnik radcy załączył do skargi kolejny wniosek o przyznanie prawa pomocy - tym razem zwolnienie od wpisu sądowego. Sąd przesłał ponownie urzędowy formularz "PPF" żądając jego wypełnienia w terminie siedmiu, zastrzegając pozostawienie wniosku bez rozpoznania. Formularz do WSA nie trafił, więc sąd postanowił  radcy nie zwalniać  z kosztów.

Prawnicy skierowali do Naczelnego Sądu Administracyjnego zażalenie.

Zarzucili WSA bledną wykładnię przepisów Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, poprzez domaganie się od skarżącego kolejnego oświadczenia, obejmującego dokładne dane o jego stanie majątku i dochodach, podczas gdy ten składał  już takie oświadczenie w innych sprawach (np. o ustanowienia pełnomocnika) i jego sytuacja osobista oraz majątkowa jest Sądowi znana z urzędu.