Pomysł radców prawnych na przyśpieszenie postępowania sądowego

Polskie sądy, mimo wielu reform, zamiast sprawniej – pracują coraz wolniej. Nie pomagają reformy Ministerstwa Sprawiedliwości. Dlatego prawnicy wzięli sprawy w swoje ręce i przygotowali pakiet zmian w procedurze cywilnej. Stawiają na sprawny i szybki proces. We wrześniu propozycje przygotowane przez zespół kilkunastu radców prawnych pod kierownictwem mec. Dariusza Sałajewskiego mają trafić do Społecznej Komisji Kodyfikacyjnej, którą powołał w maju Kongres Prawników Polskich.

– To nasze propozycje, które poddajemy pod rozwagę. Wszystkim zależy na sprawnych sądach. To kierunek, który warto rozważyć – mówi mec. Sałajewski.

Co proponują radcowie prawni?

Wprowadzenie terminów ustawowych określających maksymalny czas na podjęcie pierwszych czynności procesowych. Termin miałby być liczony od daty wpływu pozwu i rozróżniać dwa rodzaje czynności: te o charakterze porządkowym i kreującym postępowania rozpoznawcze.

– Oczywiście mówimy tu o terminach maksymalnych – dwu-, trzymiesięcznych, by zdyscyplinować do szybkiego podejmowania decyzji – tłumaczy Sałajewski.

Radcowie proponują też przyjęcie jako zasady w sprawach np. o roszczenia majątkowe obowiązku wnoszenia przez pozwanego odpowiedzi na pozew, w terminie przypadającym jeszcze przed dniem wyznaczenia pierwszego posiedzenia z udziałem strony. Konsekwencją niesprostania terminowi byłyby negatywne skutki dla strony, która na pozew nie odpowiedziała.

Kolejny pomysł dotyczy sprawnego zaplanowania procesu. Pierwsze posiedzenie sądu w formie rozprawy obowiązkowo poprzedzałoby posiedzenie niejawne z udziałem stron, którego celem jest w szczególności zaplanowanie i wyznaczenie terminów rozpraw, w tym postępowania dowodowego, pod rygorem negatywnych skutków procesowych w przypadku nieobecności stron na tym posiedzeniu i przy zamkniętym katalogu wyjątków od tej zasady.

Radcowie prawni proponują też postawić na postępowanie pojednawcze – mediację. Aby nadać jej większą rangę, chcą ukierunkować je na przyspieszenie rozpoznania sprawy. Strona, która nie przyjdzie na posiedzenie, poniesie konsekwencje.

W propozycjach znalazło się też coś dla zwykłego obywatela. Prawnicy postulują wprowadzenie w sprawach konsumenckich obowiązku poprzedzania postępowania sądowego przed organami ochrony konsumentów.

To drugi pakiet propozycji reformujących sądownictwo. We wrześniu gotowy ma być trzeci – ograniczający kognicję sądów.

O tym, że reformy są konieczne, świadczą statystyki Ministerstwa Sprawiedliwości. Jeszcze w 2016 r. średni czas sprawy od jej wpływu do egzekucji wynosił osiem miesięcy; w 2017 r. już 10,5 miesiąca.